De VVD is de grootste partij in de Tweede Kamer en drukt al jaren een zware stempel op het beleid, maar het aantal actieve leden suggereert dat we te maken hebben met een minuscule lokale partij. Maandagavond is het vijfde debat in een serie ‘roadshows’ die de VVD organiseert ter gelegenheid van de verkiezing van de nieuwe partijvoorzitter. Maandagavond levert deze roadshow in Dordrecht een publiek op van vijftig man. Welkom bij dé machtspartij van Nederland.
Wat er mis is met de VVD blijkt meteen al bij binnenkomst bij Van der Valk. Er staat een groepje van zes VVD’ers. Een van hen meldt dat er al een wethouderskandidaat is voor de VVD in Delft. Hij kan nog geen naam noemen, maar ‘jullie zouden het een hele goede keus vinden,’ meldt hij. De gemeenteraadsverkiezingen zijn pas in maart maar precies zoals Thierry Baudet zou voorspellen is men alvast baantjes aan het verdelen. Het is dezelfde vanzelfsprekendheid waarmee Christianne van der Wal hier wordt gelanceerd als nieuwe partijvoorzitter.
Voor het partijvoorzitterschap zijn twee kandidaten, maar Christianne is favoriet. Dat blijkt al uit het feit dat zij de officiële kandidaat van het hoofdbestuur is: zij zit daar al in. Procedureel is het allemaal erg incestueus en oneerlijk. Dat begint bij de website van de VVD. Christianne krijgt een eigen filmpje en een apart aangemaakt nieuwsbericht. Ook staat ze bovenaan in het kandidaten-overzicht. Voor tegenkandidaat Bram Cool – die geen filmpje of nieuwsbericht heeft – moet je naar beneden scrollen. Hij is aanbevolen door het VVD-netwerk ‘BEL’ wat staat voor Blaricum, Eemnes en Laren.
Het wordt al snel duidelijk dat Bram alleen kans maakt als de VVD-leden het huidige hoofdbestuur intens haten. Inhoudelijk valt er weinig te kiezen: beide kandidaten vinden dat de VVD meer leden moet krijgen en dat de VVD van haar integriteitsproblemen af moet. Hoe de VVD meer leden moet krijgen is bij beide kandidaten vaag. Integriteitsproblemen willen ze allebei te lijf gaan met een app en cultuurverandering. Het moet heel gewoon zijn om je collega aan te spreken ‘als hij uit de bocht vliegt,’ doceert Christianne. Bram wil ‘positief voorbeeldgedrag’.
Christianne vindt de VVD te veel naar binnen gericht en klaagt dat het te veel gaat over statuten en interne structuren. Ze vertelt enthousiast dat er op het volgende VVD-congres een voorstel zal komen om een zevende hoofdbestuurslid aan te stellen die zich bezig gaat houden met onder meer de ledenwerving. Het hoofdbestuur heeft er – totaal niet naar binnen gericht – al een zeer geschikte kandidaat voor gevonden. De reacties op Christianne’s oplossingen zijn lauw, maar dat geldt voor de reacties op Brams oplossingen ook. Enthousiasme, dat kan de VVD niet eens spellen.
Bram heeft een probleem: hij zit niet in het hoofdbestuur en heeft dus ‘een informatieachterstand’, zegt hij zelf. Hij weet niet dat er een nieuw bestuurslid komt voor ledenwerving. Christianne springt er vakkundig op in door te melden dat ‘dit in de congresstukken stond, hoor’. Dat er een aanzienlijk verschil is tussen leden die eenmalig congresstukken kunnen lezen (Bram) en bestuursleden die de congresstukken zelf opstellen (Christianne), ontgaat haar. Waarom Bram alle congresstukken uit zijn hoofd zou moeten kennen is een raadsel.
Christianne’s sleutelwoord bij het werven van nieuwe leden is ‘blijven proberen’. Christianne vindt het een probleem dat het enige verschil tussen leden en niet-leden is dat leden mogen stemmen. Niet-leden zijn bij de VVD immers altijd welkom. Christianne wil daarom goed aan aspirant-leden uitleggen wat ‘de meerwaarde’ is van het lidmaatschap. Een aanwezige vraagt wat die meerwaarde volgens Christianne is. Op die simpele vraag heeft ze geen antwoord. Bram begint ondertussen voor de derde keer over ‘microtargeting’ zonder bewijs aan te leveren dat dat dé beproefde methode is om het aantal leden te laten toenemen.
Bram kan ook al niet vertellen wat de rol van de partijvoorzitter ten aanzien van de fractie in de Tweede Kamer zou moeten zijn. Het komt wederom over alsof dit hem diskwalificeert, maar het laat vooral zien dat hij helemaal geen kans maakt, zich als buitenstaander niet zo goed kon voorbereiden als Christianne en dat het VVD-hoofdbestuur haar eigen voorzitter benoemt in plaats van de leden.
Christianne eindigt met een zeer GroenLinks-achtig verhaal over vrouwen in de politiek ‘die een extra duwtje in de rug nodig hebben’. Als Bram zegt dat hij het met haar eens is, meldt Christianne op neerbuigende toon dat hij er dan maar niets aan moet toevoegen. Ook wil ze Bram bedanken dat hij al meerdere avonden met haar is komen debatteren.
Duidelijke codetaal voor: Bram, je bent een sukkel dat je je voor deze poppenkast laat lenen.