In het voorjaar was het groot nieuws, maar toen werd het stil omtrent de entree van de PVV in zestig gemeenteraden. In maart 2018 zijn er raadsverkiezingen en eindelijk denkt Wilders een moment te hebben gevonden om zijn partij landelijk uit te bouwen. PVV-aanhangers worden sindsdien regelmatig via Twitter opgeroepen zich aan te melden als kandidaat, maar verder bleef het opvallend stil over alle lokale ambities. Op een weggelopen kandidaat uit Enschede en een foto van Purmerendse kandidaten na, is er nog maar nauwelijks over de lokale PVV geschreven.
Zo is het ook in Den Helder. De lokale kandidaten worden hier – net als in andere gemeenten – geregeld door de provinciale statenleden van de PVV. De Helderse Courant tekende uit de mond van de Noord-Hollandse fractievoorzitter Ilse Bezaan op dat er eind oktober een beslissing zou vallen over de Helderse deelname. Vanzelfsprekend neemt Wilders die beslissing hoogstpersoonlijk. Maar er is begin november nog steeds geen nieuws over de Helderse PVV. Bezaan laat aan dezelfde krant weten dat er 1 december een beslissing volgt en dat uitstel geen afstel betekent.
Een kleine vijf maanden voor de verkiezingen is dus nog steeds onduidelijk of de Helderse PVV bestaat. Ook lokale politici weten het gewoon niet: de een verzekert uw verslaggever dat de Helderse PVV ‘allang is mislukt’, een ander meent al ‘een wethouderskandidaat’ te hebben gesproken. De PVV zou al baantjes zitten te verdelen.
Volgens Ilse Bezaan zijn er tien goede kandidaten. De grote vraag is: is dat genoeg? Niemand weet het, want er bestaan geen lokale opiniepeilingen. Het blijft dus wild gokken hoeveel stemmen Wilders in Den Helder kan halen. In maart was dat bij de Tweede Kamerverkiezingen een vijfde van alle stemmen, dus ongeveer zes zetels in de gemeenteraad. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 stemde bijna de helft van de bevolking op een lokale partij.
Er is in Den Helder iets vreemds aan de hand: concurrenten verwelkomen hier de PVV al voordat überhaupt zeker is dat de partij meedoet. Een wethouder van ‘het partijkartel’ vertrouwt me toe dat de PVV heel goed voor Den Helder kan zijn. Een hoge ambtenaar ziet eveneens alleen maar voordelen. Ze zeggen het niet in het openbaar, maar een lokale PVV is volgens hen geen slechte zaak. Dat heeft alles te maken met hoe de Helderse politiek momenteel functioneert.
Het is onbekend waar de PVV in Den Helder inhoudelijk voor zal staan en wie de lokale kandidaten zijn. Toch is er enthousiasme: de PVV kan de Helderse gemeentepolitiek alleen maar beter maken.
De eerste reden is de enorme onoverzichtelijkheid van de Helderse gemeenteraad. In 2014 werden tien partijen gekozen op 31 zetels. Twee partijen vielen uiteen waardoor er nu twaalf fracties zijn. Ze vertragen elke vergadering terwijl ze vaak soortgelijke standpunten hebben. Er zijn zes eenmansfracties. De verwachting is dat als de PVV meedoet, meerdere eenmansfracties uit de raad verdwijnen. Met een kiesdeler van 694 (2014) zijn de Vrije Socialisten (719 stemmen) en Behoorlijk Bestuur (787 stemmen) de belangrijkste mogelijkheden.
De tweede reden is dat de lokale partijen hier bijna allemaal een slechte naam hebben. Ze bleken in 2014 niet in staat gezamenlijk de stad te besturen en zijn niet of nauwelijks bereid tot compromissen op inhoudelijke dossiers. Daardoor loopt de besluitvorming vast.
Zo ontstaat iets wat Wilders vast niet had gedacht: het idee dat de PVV een zegen voor Den Helder kan zijn. Een groot deel van de Helderse bevolking lijkt open te staan voor populistische partijen, dus die pakken hier sowieso veel zetels. Tot dusver waren die altijd lokaal. De PVV vist uit dezelfde vijver. Het lijkt wenselijker dat er één grote PVV is, dan meerdere lokale partijen waarmee je niet vooruit komt. Een goede PVV-uitslag is een prachtige mogelijkheid om van die onconstructieve raadsleden af te komen, zo is de gedachte. Misschien heeft de PVV wel betere.
De ervaring leert natuurlijk dat het bij de PVV ook vaak rommelt. Er zijn weinig PVV-fracties die nooit met afsplitsingen en ruzies te maken kregen. Maar in Den Helder brengt de partij vooralsnog toch meer overzichtelijkheid en een kans op betere raadsleden. Immers, zo fluistert de wethouder: Wilders heeft er belang bij dat er geen slechte mensen namens hem in gemeenteraden zitten. De huidige partijen hoeven aan niemand verantwoording af te leggen. De selectie bij de PVV zal – hoe slecht en amateuristisch ook – nog steeds beter zijn dan die bij lokale partijen.
Zo brengt Geert Wilders in de Noordkop een klein beetje hoop op een betere gemeenteraad.
Wekelijks op ThePostOnline: Chris Aalberts in Den Helder. Een serie over de gemeentepolitiek van de marinestad en wat de rest van Nederland daarvan kan leren.
