“Stichting Democratie en Media (SDM) heeft als statutaire doelstelling om totalitaire verschijnselen in het maatschappelijke en politieke leven te bestrijden, te ijveren voor een daadkrachtige democratie en voor pluriforme, opiniërende media. Deze doelstelling is geworteld in de ontstaansgeschiedenis van Stichting Democratie en Media, opgericht in 1944 (sic) door de oprichters van het illegale Het Parool.”
Dat meldt de mediastichting, volgens zichzelf geestelijk erfgenaam van Het Parool, trots op de eigen website. Deze verzetskrant, opgericht in 1940, liep tijdens de Tweede Wereldoorlog voorop in het verzet tegen het totalitaire nationaal-socialisme. Na de oorlog stond de krant pal tegen een nieuwe totalitaire dreiging, die van het communisme.
De afgelopen dagen heb ik in twee blogs beschreven dat SDM geen werk maakt van de bestrijding van de derde grote totalitaire stroming van de 20ste eeuw, die van het islamisme, verzamelnaam voor politiek-religieuze stromingen als het salafisme en de Moslimbroederschap. Integendeel. In het kader van een samen met de Open Society Foundations (OSF) opgezet programma tegen discriminatie van moslims (op zich een loffelijk streven) werkt SDM juist nauw samen met enkele organisaties van de Moslimbroederschap. Deze beweging heeft een speerpunt gemaakt van het opgerekte begrip “islamofobie”, dat fungeert als wapen om kritiek op het islamisme in de kop te drukken. Daarnaast steunt SDM in de praktijk een islamistische lobby die de hoofddoek promoot ten koste van de neutraliteit van de Nederlandse overheid.
Dat SDM moeite heeft met het herkennen van intolerante stromingen bleek vorige week zaterdag ook rond een ander onderwerp. SDM-programmamanager Maartje Eigeman klom aan boord van een van de bussen van de omstreden actiegroep Kick Out Zwarte Piet (KOZP). De bussen strandden op de A7 bij Joure door een blokkade van boze Friezen.
Response to peaceful protest #dokkum #kozp pic.twitter.com/c5lkU3ukx5
— Maartje Eigeman (@MaartjeEigeman) 18 november 2017
Het is uiteraard een kwalijke zaak, dat een door de burgemeester goedgekeurde betoging als gevolg van eigenrichting geen doorgang kan vinden. Maar dat hun anti-Piet-actie in Dokkum werd verhinderd, betekent niet automatisch dat KOZP een frisse club is. Toevallig twee dagen na “de slag om Dokkum” verscheen het maandelijkse rapport Dreigingsbeeld Terrorisme van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Dat maandrapport gaat grotendeels over terrorisme en jihadisme, maar aan het slot worden enkele hoofdstukjes gewijd aan de polarisatie tussen allerlei links en rechts opschietende groepjes extremisten. Op extreemrechts zijn dat de anti-islamgroepen Pegida en Identitair Verzet, en in toenemende mate het racistische studiegenootschap Erkenbrand.
Over het extremisme op links zegt de NCTV onder meer: “Enkele relatief nieuwe extreemlinkse antiracistische actiegroepen bestaan voornamelijk uit actievoerders met een migrantenachtergrond. Zij strijden tegen (in hun ogen) racistische en koloniale symbolen in de Nederlandse maatschappij, zoals Zwarte Piet, de VOC, straatnamen en standbeelden. De bekendste actiegroepen hiervan zijn Kick Out Zwarte Piet en De Grauwe Eeuw.” De NCTV noemt verder het straatgeweld tijdens de G20-top in Hamburg, waar ook Nederlanders bij betrokken waren, zonder in te gaan op deelnemende organisaties.
KOZP kwam niet zomaar in het dreigingsbeeld terecht. In november 2016 waarschuwde de AIVD voor mogelijk geweld tijdens een niet-aangemelde anti-Piet-betoging in Rotterdam. Verder berichtte het Leidsch Dagblad over een bijeenkomst van activisten in Leiden, waar KOZP-voorman Jerry Afriyie onder meer zei: “De één gaat zingen op de Dam, de ander gaat met een knuppel naar een intocht. Ik vind dat ze allebei de ruimte moeten krijgen. Ik praat veel met intochtcomités en burgemeesters en achter de schermen geven ze allemaal toe dat het fout is. Maar je kunt ons niet eeuwig aan het lijntje houden en verwachten dat we vreedzaam blijven demonstreren.’”
De ruimte geven aan mensen die met een knuppel gaan naar een Sinterklaas-intocht met kleine kinderen, dat lijkt me niet bevorderlijk voor de “sterke, integere democratische rechtstaat” waarvoor SDM zegt op te komen. Desondanks stapte een afgezant van de Parool-stichting in de KOZP-bus.
Haar deelname is geen eenmalige uitglijer, want Eigeman waarschuwde Afriyie tot twee maal toe (in september 2016 en in oktober dit jaar) via tags op Facebook dat er een nieuwe ronde SDM-subsidies aankwam. Kennelijk vindt men bij SDM dat hij zinnige subsidievoorstellen kan indienen.
Afriye is niet de enige links-extremist in het adresboek van de SDM-programmamanager. Dit blog signaleerde eerder dat ook de Belgische activist Dyab Abou Jahjah, voormalig voorman van de antisemitische Arabisch-Europese Liga, tot haar netwerk behoort. Abulkasim al-Jaberi, de Nederlandse contactpersoon van Abou Jahjah’s nieuwe Movement X, kreeg in december 2016 eveneens een melding dat SDM subsidieaanvragen zocht tegen moslimdiscriminatie.
Daarnaast tagde Eigeman enkele Internationale Socialisten (IS) in verband met nieuwe subsidierondes. IS stuurde afgelopen zomer een bus naar de protesten tegen de G20-top in Hamburg, die uitmondden in hevige straatrellen. Een bekend IS-lid uit Nijmegen zat in verband daarmee drie maanden in voorarrest. Hij werd veroordeeld tot 17 maanden celstraf, maar kon na zijn proces toch naar huis omdat de rechter de straf voorwaardelijk oplegde.
IS liep al eerder in het oog door extremisme. In 2009 noemde de Tilburgse onderzoeker Hans Moors hen uitgebreid in het rapport Polarisatie en radicalisering in Nederland (pdf). Moors noemde IS “de belangrijkste organisatie binnen socialistisch extreemlinks”. “Tijdens en na de oorlog in Gaza heeft IS haar pro-Palestijnse standpunt in behoorlijk antisemitische termen verwoord.” Verderop schrijft Moors: “In Nederland is IS, of zijn leden van IS, betrokken bij (gewelddadige of op geweld uitdraaiende) linkse acties en demonstraties.”
Desondanks zitten prominente IS-leden als Maina van der Zwan en Jelle Klaas in de klapper van Eigeman. Zij genieten van wat Telegraaf-columniste Nausicaa Marbe “links privilege” noemt. Marbe: “De aloude, traditionele sympathie van het linkse establishment voor allochtone woede en minachting: links privilege zou je dat kunnen noemen. Wat de NCTV als extreemlinks bestempelt en in de gaten houdt, wordt in die maatschappelijke regionen gevierd en gepromoot.”
Dat Stichting Democratie en Media hierin meegaat is extra treurig. Het Parool was in haar gloriedagen juist wars van alle vormen van extremisme. De erfgenamen, die nu de subsidiepot van de mediastichting beheren, zijn slecht op de hoogte van de geschiedenis van hun eigen krant en missen daardoor het moreel kompas om zich ver te houden van dit extremisme.
Dit artikel verscheen eerder op het weblog van de auteur.
