Het gaat niet goed met de inburgeringsexamens in Nederland. In sommige gemeenten is zelfs geen enkele asielzoeker ingeburgerd. Dit en meer staat in een brandbrief van VluchtelingenWerk Nederland aan de Tweede Kamer. De organisatie trekt hard aan de bel en stuurt de brief in aanloop naar het Kamerdebat over inburgering, aanstaande woensdag.
Nieuwkomers zijn sinds 2013 zelf verantwoordelijk voor hun inburgering, en moeten dus ook zelf een taalschool zoeken. Naast het beheersen van de Nederlandse taal, moeten de nieuwkomers ook leren over de arbeidsmarkt en de Nederlandse cultuur en gewoonten. Binnen drie jaar moet een nieuwkomer zijn inburgeringsexamen hebben gehaald.
In de gemeente Alblasserdam hikken vijftig vluchtelingen nog steeds tegen hun examens aan, geen van hen slaagde er tot dusver in te slagen voor zijn inburgeringsexamen. Dit kwam aan het licht nadat de lokale ChristenUnie hier kritische vragen over stelde.
Volgens wethouder Dorien Zandvliet in Alblasserdam gaat het net als in de rest van Nederland moeizaam. Tegen het AD zegt ze:
“Statushouders zijn zelf verantwoordelijk voor de keuze van een aanbieder van inburgeringscursussen en taallessen, er moet een lening worden afgesloten, examens zijn prijzig, het vereiste taalniveau is relatief hoog,’’
Teus Stam van de ChristenUnie in Alblasserdam noemt het “een groot probleem.” Alblasserdam kreeg in 2015 de opdracht om vluchtelingen te gaan huisvesten. Aan het AD meldt hij:
“De oorzaken van de tegenvallende resultaten wordt snel gezocht bij de nieuwkomers. Veel van de problemen zijn echter door de overheid zelf veroorzaakt.”
“Het probleem is op ons bordje neergelegd. Inburgering is eigen verantwoordelijkheid, maar de praktijk is weerbarstig. Soms is het onwil, soms onkunde. We zien ook dat vluchtelingen zichzelf terugtrekken in hun eigen huisje. Omdat ze het niet kunnen, of willen overzien.”
Vluchtelingenwerk Nederland is niet verbaasd over de lage score in het dorp. Dit geluid hoort de organisatie recentelijk steeds vaker. Annemiek Bots van Vluchtelingenwerk waarschuwt voor de onoverzichtelijkheid van de huidige situatie:
“Er moet echt wat gebeuren. De eigen verantwoordelijkheid is in Nederland doorgeschoten. ‘Welkom in Nederland’, is de boodschap. En: ‘Zoek het zelf maar uit’. Het is een woud aan aanbieders, en mensen kunnen door de bomen het bos niet meer zien.”
Oppositiepartijen ONS.Vlaardingen en Leefbaar Vlaardingen (LV) werken aan een motie om de problemen aan te kaarten. Bij Schiedams Nieuws valt te lezen:
“In 2015 en 2016 heeft niet één vluchteling in Vlaardingen het inburgeringsdiploma gehaald. Die conclusie trekt LV, na beantwoording van vragen door het stadsbestuur. Het gemeentebestuur wil desondanks een bedrag van 225.000 euro storten in de ‘Reserve inburgering’. Raadslid Raymond van Haren (LV) liet vorige week al weten niets te voelen voor een geruisloze afhandeling van de storting in de pot voor de inburgering.”
Niemand in Vlaardingen heeft nog een boete gekregen voor het niet op tijd halen van het inburgeringsexamen. De wet schrijft voor dat als men binnen de drie jaar slaagt, de lening van circa 10.000 euro wordt kwijtgescholden. Als dit niet lukt moet de lening worden terugbetaald, volgt een boete en heeft het gevolgen voor de verblijfsvergunning, althans in theorie.
De oppositiepartijen in Vlaardingen gaan hun best doen de motie breed te formuleren zodat deze een stemming kan overleven en er echt iets kan gebeuren
De geluiden uit de praktijk komen overeen met de cijfers die DUO heeft gepubliceerd. Daaruit bleek dat het slagingspercentage van 80 naar 39 procent daalde. Maar liefst 7000 van de 10.500 mensen die sinds 2014 moesten inburgeren zijn hier nog niet in geslaagd. Voor de jaren 2015 en 2016 ligt dat percentage nog veel lager.
Een woordvoerder van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid erkent ook dat het inburgeringstraject niet lekker loopt: “Het is bekend dat er dingen niet goed gaan”.
Wouter Koolmees (D66), de nieuwe minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zal zich er woensdag, in de Tweede Kamer, voor het eerst over uitspreken. Dan komt men ook te spreken over de lange wachttijden voor de examens spreken en schrijven en de uiterst lange tijd die het nakijken van de examens in beslag neemt. Dat duurt soms maar liefst 24 weken. DUO heeft inmiddels meer examinatoren aangenomen en geeft aan dat iedereen die langer dan 8 weken op de uitslag moet wachten, langer de tijd krijgt om in te burgeren.