Nog geen jaar geleden kondigde Geert Wilders aan deel te willen nemen aan de verkiezingen voor zestig gemeenteraden. Van die zestig gemeenten van destijds lijken er nog maar weinig over. Alleen in Rotterdam, Utrecht, Tholen en Terneuzen lijkt de PVV echt mee te gaan doen, net als in Den Haag en Almere waar de PVV al actief was.
Het beeld is regelmatig onduidelijk: in Purmerend presenteerden de lokale kandidaten zich al, maar Wilders heeft nooit bevestigd dat de PVV daar meedoet. Iets soortgelijks gebeurt nu in Den Helder: er is een concreet teken van leven in de vorm van een uitgelekt verkiezingsprogramma, maar Wilders heeft de PVV-deelname nog niet bevestigd.
Afgevallen PVV-kandidaten in den lande klagen dat de lokale PVV de nadruk wil leggen op de islam en niet op lokale thema’s. Dit is ook in Den Helder het geval: in het verkiezingsprogramma wordt duidelijk dat de PVV wil dat de twee Helderse moskeeën verdwijnen. Er zijn slechts twee problemen met dat standpunt: ten eerste kan een gemeenteraad dat niet regelen en ten tweede is er in Den Helder helemaal geen gedoe over de islam. Allerlei problemen zijn in ruime mate aanwezig, maar de islam, daar maakt men zich in de Noordkop niet druk over.
En zo gebeurde in Den Helder wat er ook elders in den lande gebeurde: kandidaten lopen weg omdat de PVV alleen maar over de islam praat. Het zittende afsplits-annex-overstap-raadslid Marcel de Knijf zat in het PVV-klasje en stond op de kandidatenlijst, maar trok zich terug omdat het PVV-programma ‘te nationaal’ zou zijn. Opvallend, want de klacht van weggelopen PVV’ers in andere gemeenten is dat het al heel snel tijdens het proces duidelijk was dat het de PVV alleen om de islam gaat. Daar kwam De Knijf dus wel erg laat achter. Maar in Den Helder lezen raadsleden hun stukken wel vaker niet.
De PVV heeft niet alleen moeite om lokale kandidaten te vinden, ze is ook niet in staat om aansprekende namen aan zich te binden. In Den Helder zijn er allerlei raadsleden die lokaal zichtbaar zijn en een lokale achterban hebben, maar De Knijf hoort daar – ondanks zijn 175 voorkeursstemmen in 2014 – niet bij. Hij behoort tot de helft van de gemeenteraad die je niet of nauwelijks opmerkt. Hij kan onmogelijk de man zijn die de PVV in Den Helder aan een overwinning helpt.
De Knijf werd in 2014 gekozen voor de Stadspartij, maar daar brak binnen een jaar ruzie uit. De Knijf werd met vier andere raadsleden van de Stadspartij ‘Beter voor Den Helder’, een club die in de praktijk heel erg op de Stadspartij lijkt, maar harder kan schreeuwen omdat ze in de oppositie zit en de echte Stadspartij in de coalitie. De PVV zou dus de derde partij van De Knijf zijn geweest. Nu dit niet doorgaat, kijkt hij of hij toch bij ‘Beter voor Den Helder’ kan blijven. Het toont wederom aan hoe zwak de band in Den Helder is tussen individuele raadsleden en hun fracties.
De PVV wil in Den Helder minder ambtenaren, het partijkartel een kopje kleiner maken en het ziekenhuis behouden. Al deze standpunten klinken iedereen die bekend is met de marinestad uiterst bekend in de oren. De hele oppositie wil namelijk al van het partijkartel af en werkelijk de hele gemeenteraad wil het ziekenhuis behouden. Vage plannen over minder ambtenaren zijn er ook in overvloed. Voor dit alles is de PVV dus niet nodig.
De vraag is: wat zou de PVV in Den Helder kunnen veranderen? Het antwoord is dat er inhoudelijk helemaal niets nieuws wordt toegevoegd, behalve wat islamkritiek waar men op gemeentelijk niveau niets mee kan. Verder houdt de PVV de traditie in stand dat raadsleden zich opstellen als individu en niet als vertegenwoordiger van hun partij. Ze kunnen zo vaak overstappen als ze maar willen. Wat Den Helder al met al wijzer wordt van een eventuele entree van de PVV, is volstrekt onduidelijk.
Zo zien we waarom de PVV in een gemeente als Den Helder wordt opgericht: voor de landelijke beeldvorming, niet voor Den Helder.
Tot aan de gemeenteraadsverkiezingen op ThePostOnline: Chris Aalberts in Den Helder. Een serie over de gemeentepolitiek van de marinestad en wat de rest van Nederland daarvan kan leren.