De nieuwe CDA-lijsttrekker is een opvallende verschijning. De 23-jarige Harmen Krul volgde zijn bachelor aan het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) in Den Helder. De studenten zijn daar niet allemaal even blij met de locatie van het KIM. Ze vinden Den Helder meestal niks: ‘het mooiste van Den Helder is als ik wegrij en achteruit in de spiegel kijk’, zou de gedachte zijn. Krul ziet dat helemaal anders: hij is hier niet geboren maar kan inmiddels wel enthousiasme opbrengen voor de marinestad. Nu is hij opeens lijsttrekker van het CDA. Een vreemde gang van zaken.
Krul is pas twee jaar lid. Een politieke carrière kan lokaal uiterst snel gaan: Krul hield een speech bij een CDA-defensiebijeenkomst en kwam meteen in beeld als potentieel raadslid. Hij beantwoordde de vraag van de lokale CDA-voorzitter of hij ook lijsttrekker zou kunnen zijn met de woorden: ‘waarom niet?’ Dat was na de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2017. Al snel daarna was Krul benoemd. Hij is de enige Helderse lijsttrekker – naast die van de PVV – die een nieuw gezicht is in de Helderse politiek.
Logisch is dat niet: Krul heeft geen politieke ervaring. Dat bleek al snel: Krul had een interview met De Helderse Courant, het enige serieuze medium in de marinestad. Uit dat gesprek kwam naar voren dat Krul zijn eigen team mag samenstellen. Het idee was bovendien dat lijstduwers die met voorkeursstemmen gekozen worden hun zetel afstaan. Dat alles haalde de krant. Een vloedgolf aan kritiek was het gevolg, want volgens critici is Krul voortaan in zijn eentje de baas. Krul verzekert uw verslaggever dat dat beslist niet waar is.
De Helderse Courant heeft een goed gevoel voor de interne spanningen. Hier gebeurt iets raars: de huidige wethouder en drie bestaande raadsleden – die dus allemaal meer ervaring hebben – staan allemaal achter de onervaren Krul op de kandidatenlijst. Krul blijkt ook de beoogd fractievoorzitter. Politieke ervaring, dat maakt bij het CDA in Den Helder helemaal niets uit. Willen de anderen de kar niet trekken, willen ze zonder al te veel gedoe nogmaals in de raad komen of werden ze door de lokale CDA-afdeling ongeschikt bevonden?
De huidige fractievoorzitter, Roy Slort, komt niet terug. Hier horen we dezelfde verhaaltjes als bij vertrekkende politici in Den Haag: te druk met vrouw, werk en gezin. Slort zou een erg succesvol bedrijf hebben. Een lokale journalist noemt Slort echter ‘een lichtgewicht’. Het meest opvallend aan het vertrek van Slort is dat hij pas sinds 2014 in de raad zat.
Het CDA houdt geheim met wie er over het lijsttrekkerschap is gesproken en dus ook wie de strijd tegen Krul hebben verloren. Het hele proces van kandidaatstelling is hier geheimzinnig. Er was een lijstadviescommissie van lijsttrekker Krul, vertrekkend fractievoorzitter Slort en de afdelingsvoorzitter. Zij maakten een conceptlijst die niet openbaar werd gemaakt. Pas na de ledenvergadering mocht de buitenwereld de uitslag weten. Het CDA houdt in Den Helder zowel de strijd om het lijsttrekkerschap als de strijd om de rest van de lijst vertrouwelijk.
‘Over personen vindt geen openbare discussie plaats’, is de standaardfrase. Het functioneren van deze raadsleden was openbaar, maar de CDA-evaluatie van hun werk is dat niet. Als we niet in het openbaar kunnen discussiëren over het functioneren van de oude fractie, kunnen we er alleen maar naar gokken. Dat gokken is bij het CDA in Den Helder gelukkig niet zo moeilijk.
Het CDA heeft momenteel vier zetels. De drie raadsleden die terug willen komen staan op plaatsen vier, vijf en zes. De top drie bestaat uit lijsttrekker Krul, de huidige wethouder en een tweede nieuwkomer: de oud-voorzitter van de Helderse jongerenraad die bij meerdere partijen langsging om zijn kansen te beproeven. Het CDA polste bovendien een oud-raadslid van een andere partij om op de CDA-lijst te komen. Hij weigerde. Als dat ex-raadslid ja had gezegd, waren alle huidige raadsleden onverkiesbaar geweest. Het CDA vond het prima de hele huidige fractie – allemaal na hun eerste periode – af te voeren. Waarom weet niemand.
De huidige CDA-fractie in Den Helder oogt uiterst saai, maar niemand kan beweren dat het CDA een bron is van ruzie, partij-hoppen en andere afsplitsingen. Het is nooit goed.
Tot aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart is er twee keer per week: Chris Aalberts in Den Helder. Een serie over de gemeentepolitiek van de marinestad en wat de rest van Nederland daarvan kan leren.
