Met de gemeenteraadsverkiezingen in zicht is het de vraag of landelijke politici zich bezig moeten houden met de lokale campagne. GroenLinks beantwoordt die vraag instemmend want Jesse Klaver komt deze weken naar drie steden voor een ‘meetup’, GroenLinks-jargon voor een informeel bedoelde bijeenkomst in een hele grote zaal met honderden mensen. Maandagavond was de eerste in de Stadsschouwburg in Nijmegen. Zo’n bijeenkomst wordt natuurlijk alleen gehouden in steden waar de zaal zeker vol zit. In het linkse Nijmegen is dat geen enkel probleem.
De Nijmeegse wethouder Harriet Tiemens komt op het podium vertellen dat haar stad een prijs heeft gewonnen. Nijmegen is de groene hoofdstad van Europa. Bij een GroenLinks-meetup heeft zo’n prijs direct een soort natuurlijke vanzelfsprekendheid, maar of ook mensen buiten deze zaal van het bestaan van deze prijs afweten, lijkt twijfelachtig. Harriet legt ons omstandig uit wat deze onderscheiding allemaal wel niet inhoudt. De kern: Nijmegen is ontzettend groen en er is ontzettend veel beleid.
Het gaat om ‘de cirkel groter maken’, doceert Harriet, die enthousiast vertelt over een Nijmeegs energie-convenant. Deze nogal vrijblijvende afspraak is volgens haar een groot succesverhaal. Er is ergens in Nijmegen ook een huisje ‘circulair ingericht’ en dat heeft in De Telegraaf gestaan. Daar is Harriet trots op. Er zijn ook Green Capital Challenges en bij feesten gebruikt men recyclebare bekertjes. Bij de jaarlijkse boomfeestdag planten kinderen 6000 bomen én struiken. Er wordt ook nog een internationaal congres georganiseerd over deze succesvolle groene aanpak.
Dan komt Jesse Klaver. Tijdens zijn kantinetour hebben gewone Nederlanders hem verteld over allerlei problemen die ze ervaren. In de publieke sector worden mensen onderbetaald, er is te weinig geld en te weinig vertrouwen en ga zo maar door. Dat komt volgens Jesse allemaal door het economisme. Datzelfde economisme is ook de reden dat het klimaat te weinig of zelfs helemaal geen aandacht krijgt. Daarom wil GroenLinks een klimaatwet en daar wordt nu hard aan gewerkt in de Tweede Kamer. Het kan gaan lukken, laat Jesse doorschemeren. Applaus.
Jesse ziet een wereldwijde trend. De politiek laat het klimaat vaak links liggen maar de mensen pakken het probleem nu zelf op. Als de politieke leiders het niet oppakken, doceert Jesse, dan doen we het zelf zoals hier in Nijmegen. En wat wil nou het geval? Toevallig is er precies vandaag een rapport van het wetenschappelijk bureau van GroenLinks verschenen met de boodschap dat een derde van de CO2-uitstoot door de gemeentelijke overheid te beïnvloeden is. Ergo: het is heel belangrijk GroenLinks te stemmen!
Het lijkt onmogelijk de klimaatverandering te stoppen, maar GroenLinks wil het toch proberen, horen we Jesse zeggen. Als GroenLinks aan veel gemeentelijke colleges meedoet, kan er veel gerealiseerd worden. Er worden deze avond heel veel groene maatregelen genoemd: milieuzones, elektrische auto’s, zonnepanelen en ga zo maar door. Wethouder Harriet mag op het podium uitleggen dat de milieuzone in Nijmegen alleen gaat werken als hij voor de hele stad geldt en niet alleen voor het centrum. Daar zit dan weer een technische redenering achter.
Een meneer uit de zaal begint over houtkachels. Die leveren ook allerlei problemen op voor het klimaat. Jesse weet dat er vanaf 2020 nieuwe Europese regels zijn voor houtkachels waardoor de uitstoot wordt verminderd. De meneer blijkt zelf ook een houtkachel te hebben.
Dat blijkt geen probleem: Jesse houdt een pleidooi tegen de slogan uit de jaren negentig die luidde: ‘een beter milieu begint bij jezelf’. Dat is immers een druppel op de gloeiende plaat, horen we. Collectieve actie is nu nodig, meldt Jesse. Het lijkt de zaal te ontgaan dat dit in tegenspraak is met het idee dat vanwege een gebrek aan overheidsactie de burger het heft in eigen handen neemt.
Je vraagt je bovendien af of GroenLinks met deze strategie veel zieltjes wint. Het probleem is de retorische truc van Jesse, die zeker werkt in dit soort zalen vol studenten, maar niet bij gewone mensen. Problemen in de publieke sector en het klimaatprobleem komen wellicht beide door het vermaledijde economisme, maar dat zegt niks over het belang dat burgers aan het klimaat hechten. Burgers zijn nog steeds met de dagelijkse problemen in de publieke sector bezig.
Ziet u de vrijwilligers van GroenLinks al over de galerijen van troosteloze Nijmeegse flats lopen met flyers die zeggen dat het klimaat lokaal gezien echt op nummer één moet staan? Of moet GroenLinks een aantrekkelijk programma aan burgers presenteren met thema’s die burgers hier en nu raken? Misschien de thema’s uit de kantinetour, waarvan Jesse impliciet laat doorschemeren dat klimaat er niet of nauwelijks een onderwerp was? Zo haalt GroenLinks veel stemmen, kan de partij vaker meebesturen en óók klimaatbeleid voeren.
Een meisje van GroenLinks spreekt uw verslaggever aan het einde van de bijeenkomst aan. Of hij ook wil flyeren. Mijn vrijblijvende advies dat klimaat niet het belangrijkste thema van een gemeentelijke campagne moet zijn wordt ruw in de wind geslagen. Misschien zijn deze ‘maatregelenpakketten’ wel erg abstract voor mensen die de eindjes niet aan elkaar kunnen knopen? Het meisje roept boos: ‘Ik heb geen campagne-advies nodig, dit is hartstikke goed uitgedacht!’
We wensen haar in gedachten veel succes bij flyeracties bij de ingang van de Action.
