De Olympische Winterspelen in Zuid-Korea waren niet alleen een toneel voor sport, maar ook voor diplomatie. Noord-Korea was met het ceremonieel staatshoofd en de zus van Kim Jong-un met de meest zware delegatie ooit naar het Zuiden gekomen. Toch was de algemene verwachting dat na die verzoenende Olympische Spelen de nucleaire spanningen op het Koreaanse schiereiland weer snel zouden oplopen. Tot vandaag.
De Zuid-Koreanen hebben na de Olympische Spelen doorgepakt en stuurden een delegatie naar het Noorden voor verdere gesprekken. De Zuid-Koreaanse delegatie werd ontvangen door de ‘grote leider’ Kim Jong-un. Het resultaat van deze ontmoeting heeft vriend en vijand verrast.
Volgens de Zuid-Koreanen is er een directe inter-Koreaanse hotline gepland tussen de leiders van beide landen. Bovendien zijn er meteen nieuwe diplomatieke gesprekken gepland voor eind april. De grootste doorbraak is echter dat Noord-Korea heeft aangegeven dat de kernwapens niet meer nodig zullen zijn als de veiligheid van het regime is gegarandeerd. Om dat te bereiken zou Noord-Korea bereid zijn om met de Verenigde Staten te praten en de relaties te normaliseren. Bovendien zal Noord-Korea, zolang de diplomatie doorzet, geen nucleaire- of rakettesten uitvoeren.
Hiermee lijkt eindelijk een doorbraak te zijn bereikt in de nucleaire impasse. Al jaren eisen Zuid-Korea en de Verenigde Staten dat Noord-Korea stopt met het testen van nucleaire wapens en raketten.
De Zuid-Koreanen lijken effectief te hebben gehandeld om de Noord-Koreanen deze stap te hebben doen zetten. Het blijft natuurlijk afwachten of de Noord-Koreanen deze toon zullen aanhouden, maar aangezien zelfs Kim Jong-un bij de gesprekken met de Zuid-Koreanen aanwezig was lijkt dit vooralsnog het geval.
Voor Trump biedt deze situatie een unieke kans. Met zijn beleid van ‘maximale druk’ heeft hij het afgelopen jaar met steeds stevigere internationale sancties Noord-Korea geprobeerd te dwingen tot onderhandelingen. Die mogelijkheid lijkt zich nu voor te doen.
Ik maakte eens de vergelijking tussen Donald Trump en Richard Nixon. Terwijl Nixon tegenwoordig vooral bekend staat om Watergate, vergeet men vaak dat hij een van de grootste diplomatieke doorbraken van de 20 eeuw heeft geforceerd. In 1972 wist hij, ondanks (of misschien wel dankzij) zijn licht ontvlambare retoriek, tijdens zijn ontmoeting met Mao Zedong de relatie met China te normaliseren.
Wat Nixon met China deed, kan Trump met Noord-Korea doen. Met alle binnenlandse beslommeringen, heeft Trump bovendien ernstig behoefte aan zijn eerste diplomatieke succes. Dankzij Zuid-Korea heeft hij nu de kans om direct met Noord-Korea te onderhandelen over de door zijn voorgangers verwaarloosde dossiers. Een doorbraak in de vastgelopen relatie met Noord-Korea zou niet alleen de geopolitieke situatie verbeteren, maar ook Trump zijn presidentschap de hoognodige glans geven.
