Uit cijfers die BN DeStem heeft opgevraagd bij DUO blijkt dat, sinds de nieuwe inburgeringswet in 2013 is ingegaan, 3023 migranten binnen drie jaar tijd vier maal gezakt zijn voor hun inburgeringsexamen. Wie in totaal 600 uur les heeft gevolgd en vier pogingen onderneemt het inburgeringsexamen te halen kan ontheffing krijgen. Zij zijn dan geëxcuseerd omdat ze zich voldoende hebben ingespannen om in te burgeren en de drempel voor hen blijkbaar te hoog is.
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) meldt dat de meesten van de geëxcuseerden van Ethiopische en Eritrese afkomst zijn. Een woordvoerder van het ministerie zegt:
”Mensen die uit [een] oorlogsgebied komen en daardoor weinig onderwijs hebben gehad, ze hebben soms ook al een alfabetiseringsproject moeten volgen.”
Wie vier maal zakt maar zich wel voldoende heeft ingespannen blijft recht hebben op zijn of haar verblijfsvergunning. Wie niet binnen drie jaar inburgert kan van DUO een boete van 1250 euro opgelegd krijgen. 2704 migranten hebben inmiddels zo’n boete ontvangen. Volgens een woordvoerder van VluchtelingenWerk moeten we echter veel coulanter zijn:
”We pleiten voor coulance. Asielmigranten zijn vaak echt gemotiveerd om in te burgeren, maar vinden het lastig om de juiste taalschool te vinden. Dat levert nogal eens vertraging op. […] Mensen opzadelen met boetes en schulden lijkt ons niet het doel van inburgeringsbeleid. Dan wordt hun achterstand alleen maar groter.”
Het in 2013 ingegane beleid wordt door velen bekritiseerd. Sinds de nieuwe wet van kracht is zijn asielzoekers zelf verantwoordelijk voor hun inburgering. Zij kunnen hier bij DUO maximaal 10.000 euro voor lenen. Wie binnen drie jaar het examen haalt hoeft de lening niet terug te betalen. Huwelijksmigranten moeten de lening wel altijd terugbetalen.
In de praktijk pakt de nieuwe wet anders uit dan gehoopt. Er zijn veel malafide taalscholen actief en de slagingspercentages zijn erg laag. Ook duurt het vaak tot wel 15 weken voordat examens zijn nagekeken.
Op dit moment zijn er 81.838 openstaande leningen voor inburgering bij DUO die bij elkaar een bedrag van ruim 400 miljoen euro vertegenwoordigen. Van dit bedrag is inmiddels zo’n 60 miljoen kwijtgescholden en 118.000 euro geïncasseerd.
