Dinsdag 12 juni 2018 was een historische dag. Voor het eerst in de geschiedenis durfde een zittende Amerikaanse president het aan om met Noord-Korea over vrede te onderhandelen. Maar als je de analyses van de vele ‘experts’ in de media erop naslaat, heeft Trump werkelijk alles fout gedaan wat hij fout kon doen. Al voor de top had plaatsgevonden was er felle kritiek. Trump zou het Noord-Koreaanse regime legitimeren door Kim Jong-un te ontmoeten. ‘Trump is just a moron’, aldus Jeffrey Lewis, directeur van het Oost-Azië non-proliferatieprogramma van het Middlebury College.
Het is tekenend voor de bedenkelijke rol van experts in de media over Trump en het Koreaanse vredesproces. Anti-Trump en anti-Noord Korea sentimenten lijken enige objectieve analyse in de weg te staan. Met verbazing lees ik hun vooringenomen en onvolledige analyses.
De ontmoeting in Singapore resulteerde in het tekenen van een Joint Statement. Een verklaring van president Donald Trump en leider Kim Jong-un om samen toe te werken naar betere betrekkingen tussen de VS en Noord-Korea, een duurzaam en stabiel vredesregime op het Koreaanse schiereiland te bouwen en toe te werken naar de volledige denuclearisering van het Koreaanse schiereiland.
Veel ‘experts’ hadden hun oordeel in de media echter al klaar. Ze grepen het Joint Statement onmiddellijk aan als voorbeeld van de onbetrouwbaarheid van Kim Jong-un en de gebrekkige onderhandelingsvaardigheden van Trump. De deal zou vaag zijn geformuleerd en slecht voor Amerika. Het zou een slechtere deal zijn dan die van Clinton uit 1994.
Maar het Joint Statement is helemaal geen deal, maar een gezamenlijke verklaring. Het bestaat enkel uit hoofdlijnen van een zeer ingewikkeld en moeilijk onderhandelingsproces om 70 jaar lange vijandigheid te beëindigen. De onderhandelingen moesten dus na 12 juni nog beginnen. De top tussen Trump en Kim diende als fundering om wederzijds vertrouwen tussen de leiders te creëren en van daaruit verder te onderhandelen. Ondertussen zijn de sancties op Noord-Korea nog steeds van kracht.
Maar het bleef niet bij die ene interpretatie in de media. Zo ontstond er op 30 juni ophef over een rapport van de Defense Intelligence Agency dat naar NBC News was gelekt door anonieme beleidsmakers. In dat rapport stond dat de Noord-Koreanen de productie van brandstof voor kernwapens hadden verhoogd op meerdere geheime locaties. Al snel stonden de headlines er vol mee, en uiteraard waren de sceptische experts er als de kippen bij om Trump’s Noord-Korea strategie neer te sabelen.
Maar hoe hebben die experts die conclusies kunnen trekken zonder het rapport te lezen en de anonieme bronnen te verifiëren? Bovendien is dit rapport gemaakt voordat de onderhandelingen na de Singapore top waren begonnen. Hier kun je dus vrijwel niets uit opmaken.
En dan was er dit weekend nog het nieuws dat de daadwerkelijke onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en Noord-Korea zouden zijn uitgelopen op een fiasco. De Noord-Koreanen zouden pas willen denucleariseren, als de Verenigde Staten dat ook zouden doen. Noord-Korea zou een veel breder begrip van denuclearisering erop na houden. Maar wanneer hebben de Noord-Koreanen dat dan precies gezegd? Het staat nergens in het officiële bericht van de Noord-Koreaanse staatsmedia vermeld. Hoewel de onderhandelingen zeker in moeilijk vaarwater zitten, hebben de Noord-Koreanen ook aangegeven nog steeds groot vertrouwen te hebben in president Trump voor een goede afloop. Waarom lees ik daar bijna niks over?
Want wat heeft Trump tot nu toe bereikt? Noord-Korea doet geen nucleaire testen meer, schiet geen raketten meer over Japan, de Amerikaanse gevangenen zijn bevrijd en er zijn vredesbesprekingen gaande. Het is inderdaad zo dat deze gesprekken nu moeizaam lopen. Maar het zijn dan ook hele delicate zaken waarover wordt onderhandeld. Dit uitonderhandelen kost tijd zonder enige garantie op succes.
Daarom vind ik de rol van veel experts in de media op het gebied van Noord-Korea bijzonder kwalijk. Dit is geen lichtzinnig anti-Trump onderwerp. Het gaat over nucleaire ontwapening, geopolitieke belangen en nationale veiligheid. Dan is objectieve en volledige berichtgeving van het grootste belang. De gevolgen van eenzijdige en foutieve berichtgeving kunnen namelijk desastreus uitpakken.
Denk maar eens aan de rol die de Amerikaanse media en hun experts hebben gespeeld in de aanloop naar de oorlog in Irak. Ook toen hadden anonieme experts, geciteerd door de media, de motivatie voor een Amerikaanse invasie aangesterkt. De ervaring heeft ons geleerd dat die experts die de Amerikaanse militaire avonturen verdedigden er ook glashard over hebben gelogen. De erfgenamen van deze traditie lijken opnieuw bezig met het verspreiden van hun onheilsverhalen. Laten we hopen dat de Amerikaanse regering er deze keer niet in meegaat.
