Acht jaar geleden trok fotograaf Maarten Brante voor TPO met enige tegenzin door Indonesië. Dat resulteerde in de reportage-serie Redenen om nooit naar Indonesië te gaan. Nu is hij terug om te kijken wat er in die acht jaar in het land veranderd is.
Op het live-bandje na is het 24-uurscafe Am-Pm uitgestorven. Maar om tien uur ’s avonds wel open in tegenstelling tot ’s ochtends toen het 24-uurscafe nog gesloten was. Bier is duur geworden in Indonesië. Voor een fles Bali Hai (0,66 liter) betaalde je zes jaar geleden 20.000,- Roepia, nu het dubbele. Bintang kost zelfs 5.000,- meer. Gelukkig is de wisselkoers van de Roepia nog maar 60 procent van wat hij was: anders was het leven hier voor de buitenlander schier onbetaalbaar geworden. Het duurder worden van alcohol is een overheidsmaatregel: de huidige regering steunt op een nogal orthodox islamitische partij en om die binnenboord te houden wordt er zo nu en dan een hoerenbuurt gesloten of wordt bier dus onbetaalbaar gemaakt voor de gewone man. Hoe kan hij er immers iets aan doen dat hij het op een zuipen zet, als bier zo goedkoop is? Uiteindelijk is de islamitische heilstaat natuurlijk niets anders dan een safespace waarin zelfs de meest verstokte zondaar met de beste wil van de wereld geen faux pas meer kan begaan.
Solo leek een goed begin van deze serie updates: het wordt wel gezien als het religieuze centrum van Java en niet geheel toevallig werden de Bali-bombers hier in de bossen getraind. Als zelfs de Volkskrant aandacht besteedt aan het droogleggen van Yojakarta – een paar uur met de trein hier vandaan – verwacht je hier in de luwte iets vergelijkbaars of nog ergers. Maar al met al lijkt het mee te vallen. Kleine eettentjes schenken geen bier meer, maar restaurants in de grotere hotels en de Mall’s wel. Alsook een enkel café dat – weliswaar op zijn Indonesisch – zelfs 24 uur per dag geopend is. Hoofddoekjes hebben wel een prominentere plek in het straatbeeld opgeëist. Maar wie de dating apps als Tinder en Badoo een beetje doorwerkt, merkt dat ook hierin de tendens niet bepaald strikt is. Waar een eerste profielfoto vaak een kuis hoofddoekje laat zien, is dat bepaald geen lijn die per se wordt doorgezet op volgende foto’s. Sterker nog: soms schuilen er zelfs foto’s achter die je met de beste wil van de wereld niet anders dan als ‘sexy’ zou kunnen omschrijven. Meisjes in heuse bikini’s of zelfs lingerie kijken zwoel in de camera.
Pasar Klewer is de markt waar je batik stof of kleren koopt. Het is er heet en het ruikt er zoals je huis ruikt als je DMT hebt gerookt. Het verbaast me dat op internet nog nooit iemand die link heeft gelegd, want het verklaart makkelijk de hallucinante Batik-patronen – en als dit een stuk voor de Happinez zou zijn: de spirituele rust die de mensen hier uitstralen. Maar dit is geen stuk voor de Happinez, dus we houden het er op dat kennelijk een overeenkomst bestaat tussen twee dingen die niets met elkaar te maken hebben, die nog helemaal niemand op het internet als waarheid heeft geclaimd. Tot 2018.
Solo heeft zoals zoveel Indonesische steden geen centrum. Er zijn een stuk of wat Malls en er is zo hier en daar een restaurant of café. Of een bezienswaardigheid, maar daarmee zal ik u niet lastig vallen. Al was het maar omdat ik geen zin heb ze te bezoeken. Die uitgestrektheid maakt verplaatsen voor de wandelaar een langdradige gebeurtenis. Het Paragon Solo Hotel zit aan de Paragon Solo Mall vast. Het hotel heeft een zwembad, een fitnessruimte en in de liften en bij de receptie wordt een reclamefilmpje voor het hotel zelf getoond. Dat is geen al te handig construct, aangezien het filmpje aanzienlijk gelikter is dan het onderhand redelijk gedateerde hotel. Het hotel is prima, maar in het filmpje is alles nieuw en soft focus. Het ontbijt schijnt goed te zijn volgens de reviews. Daar zelf achter komen, is echter een onbegonnen zaak als je een jetlag hebt.
Amazon SPA is volgens het hotel een prima plek om een massage te nemen. En een massage is een prima ding als je brein het tijdverschil nog niet helemaal verwerkt heeft. Het is een aardig eindje rijden met de taxi. Bij de kasir hangt een flatscreen met daarop een islamitische preek. Nadat het massagemeisje een kleine twee uur over me heen heeft gelopen en me letterlijk van top tot teen heeft gemasseerd, vraagt ze of ik nog andere service verlang. Deze kan kennelijk bestaan uit een hand job of een blow job, waarvan de tweede omgerekend zo’n achttien euro kost en de eerste daar maar een derde van. Het vermoeden komt bij uw verslaggever op – u kunt mij achterdochtig noemen – dat de Allahu Akhbarrende baard op het scherm bij de receptie vooral bedoeld is als façade.
Onderhand wordt het iets drukker in Am-Pm. Er is wat hippe jeugd binnengekomen, waarvan er zelfs twee een hoofddoekje en een lange jurk dragen. Na een kopje koffie gaan de twee behoofddoekten weer weg. Maar het is gezien. Het bestaat.