De terroristische groep die een aanslag beraamde, was een “behoorlijk eind in de voorbereiding.” Maar het was niet zo dat het bijna te laat was, aldus minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid). De opgepakte Irakese Hardi N. is een bekende van de politie en is al een keer veroordeeld voor een poging tot ‘uitreizen’.
Beelden van de arrestaties in het terrorisme onderzoek:
Beelden van de arrestaties in het terrorisme onderzoek. pic.twitter.com/ji5w3mLeCM
— Landelijke Eenheid (@PolitieLE) September 27, 2018
Update 22:56 – Hardi N. zei tijdens zijn proces dat hij naar het gebied waar extremisten van Jabhat al-Nusra destijds de dienst uitmaakten wilde reizen om ‘weeskinderen te helpen’. Het hof geloofde dat niet, onder meer omdat hij tegen een medestander had gezegd: “Dan zie ik je op het slagveld”.
Het hof zag bij de veroordeling ook ‘prille positieve ontwikkelingen’ en besloot daarom een groot deel van de straf voorwaardelijk te maken. Zo liet N. zich bij een kliniek in Arnhem behandelen voor posttraumatische stress-stoornis, ging hij wekelijkse gesprekken over het geloof aan met een door de reclassering aangedragen theologisch deskundige om over zijn puriteinse opvattingen over de islam te praten en herstelde hij de banden met zijn familie.
Update 22:42 – De 34-jarige Irakees die door het OM wordt gezien als centrale figuur in de groep die een grote aanslag zou voorbereiden, zit nog in zijn proeftijd. Het gerechtshof in Den Haag veroordeelde Hardi N. in oktober vorig jaar in hoger beroep tot een celstraf van 24 maanden, waarvan 21 maanden voorwaardelijk, nadat hij had geprobeerd naar Syrië uit te reizen. Wie in zijn proeftijd de wet overtreedt, loopt het risico dat hij het voorwaardelijke deel van zijn straf alsnog moet uitzitten.
N. werd veroordeeld voor het ‘voorbereiden van terroristische misdrijven’. Het hof achtte bewezen dat hij in 2014 samen met een medeverdachte van plan was om naar Syrië te reizen en zich onder het mom van jihad aan te sluiten bij islamistische terroristen.
Update 22:40 – De aanhouding van de verdachten voor een mogelijk grote terroristische aanslag in Weert heeft geen relatie met de kermis in die plaats. De politie laat donderdagavond weten dat die kermis donderdag gewoon open gaat. De kermis in Weert staat op zeven pleinen en is na de kermis in Tilburg de grootste van Nederland.
Update 22:10 – “Deze gebeurtenis maakt maar weer duidelijk dat we samen met het Openbaar Ministerie en de politie blijvend moeten inzetten op de aanpak van radicalisering. Ons doel is daarbij altijd het beschermen van de samenleving.” Dat heeft de Arnhemse burgemeester Ahmed Marcouch donderdag gezegd in een reactie op de arrestatie en invallen in zijn stad in verband met een mogelijke terroristische aanslag. Marcouch zegt ‘geschrokken’ te zijn.
Volgens de burgemeester heeft de zaak ‘veel impact’ op de omwonenden. De gemeente houdt nauw contact met de buurt, aldus Marcouch.
Update 21:53 – In total werden er vandaag zeven mannen aangehouden in Arnhem en Weert. Drie van hen komen uit Arnhem, twee uit Rotterdam, een uit Vlaardingen en een uit Huissen. Onder de opgepakte verdachten is een ISIS-aanhanger. Hardi N. werd al in 2014 opgepakt door de politie, zo tekent het AD op. Destijds vermoedde de politie dat hij onderdeel uitmaakt van een ‘jihadistich netwerk’ in Arnhem. Op dit moment lijkt hij de hoofdverdachte van de nu opgepakte groep verdachten. N. wilde eerder uitreizen naar Syrië, daarvoor werd hij ook veroordeeld; tot 16 maanden, waarvan 8 voorwaardelijk.
Minister Grapperhaus noemt de verijdelde aanslag “in zekere zin heftig” maar het feit dat men de verdachten heeft kunnen aanhouden “gelukkig ook goed nieuws.” Collega Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) zegt trots te zijn op het werk van de AIVD en de samenwerking met OM en politie. De AIVD valt onder haar ministerie.
Grapperhaus: we moeten ons realiseren dat deze terroristische dreiging er is pic.twitter.com/J6w0ig6M8U
— Roel Schreinemachers (@RoelSchrein) September 27, 2018
De aanhouding van zeven terrorismeverdachten past ‘in het huidige dreigingsbeeld’, zo stelt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). “Ook in Nederland opereren jihadistische netwerken met de intentie om aanslagen in Europa te plannen.”
Aanhoudingen door politie in verband met terroristische dreiging naar aanleiding van een ambtsbericht van de AIVD. Wat is een ambtsbericht? https://t.co/rRM9Eo169j
— AIVD (@AIVD) September 27, 2018
De verdachten wilden volgens het OM vermoedelijk machinegeweren (kalasjnikovs) en bomvesten gebruiken. Op een andere plaats zouden de verdachten een autobom willen laten ontploffen. Bij de aanhoudingen, waarvoor diverse antiterreureenheden werden ingezet, vond de politie vijf handvuurwapens.
Ook in de woonplaatsen van de verdachten hield de politie doorzoekingen. Behalve de speciale interventieteams zette de politie helikopters en observatieteams in, zo’n vierhonderd mensen in totaal. Aan de aanhoudingen zijn volgens het OM maanden van onderzoek voorafgegaan.
Het onderzoek begon in april met informatie van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) over een 34-jarige Irakees die in Arnhem woont. Hij zou met een groep een aanslag willen plegen. In 2017 werd hij nog veroordeeld voor een poging tot uitreizen naar het het strijdgebied waar terreurorganisatie Islamitische Staat (IS) actief is. Dat geldt ook voor twee andere verdachten.
Op welk evenement de verdachten het gemunt hadden, heeft het OM niet bekendgemaakt. De recherche onderzoekt het mogelijke doelwit nog verder. Tijdens het onderzoek werd duidelijk dat de verdachten op zoek waren naar kalasjnikovs, handgranaten, handvuurwapens, bomvesten en grondstoffen voor een of meerdere bommen. “Zij zochten ook mogelijkheden voor een training met vuurwapens en het gebruik van bomvesten. Het onderzoek kwam deze maand in een stroomversnelling vanwege vergaande vorderingen van de verdachten”, aldus justitie.
De verdachten worden morgen voorgeleid aan de rechter-commissaris in Rotterdam. Ze mogen momenteel alleen contact hebben met hun advocaten.
Met de aanhouding van zeven mannen is het de tweede keer in korte tijd dat volgens het Openbaar Ministerie een aanslag is voorkomen. In juni werden in Rotterdam twee mannen aangehouden die volgens justitie op korte termijn een aanslag op de veiligheidsdiensten in Nederland wilden plegen. Ze maakten foto’s en filmpjes van de Erasmusbrug. Een van de twee maakte een film van de brug, de andere zingt daarin liederen en spreekt over martelaarschap.
(TPO/ANP)