Er is al enige jaren discussie over de wetenschappelijke relevantie van bepaalde wetenschappelijke disciplines binnen met name de sociale- en geesteswetenschappen. Te denken aan ‘studies’ als genderstudies, critical race theory en postkoloniale studies. Kort door de bocht botst de wetenschappelijke methode met het postmodernistische idee dat niets ooit werkelijk waar is en dat ook exacte wetenschap zoals natuur- en scheikunde een ‘sociale constructie’ is.
Een experiment van filosoof dr. Peter Boghossian, wiskundige dr. James A. Lindsay en de Britse academica Helen Pluckrose laat zien wat de gevolgen van dit type ‘wetenschap’ kunnen zijn. Zij kregen een reeks wetenschappelijke nep-papers gepubliceerd waarin volsagen waanzinnige claims staan die enthousiast door redacties van vooraanstaande publicaties werden ontvangen:
”Hondenlosloopgebieden zouden plekken zijn waar een ‘verkrachtingscultuur’ hoogtij viert; mannen zouden van hun ‘transfobie’ afkomen en meer openstaan voor feministische waarden als ze zichzelf vaker met dildo’s anaal zouden bevredigen; het zou goed zijn om meer lichamen van dikke mensen te tonen als alternatief voor bodybuilding”
De drie publiceerden een paper over hun bevindingen. Ze omschrijven de door hen bekritiseerde studiegebieden als ‘grievance studies‘. Deze studies hebben volgens de onderzoekers als doel om ‘cultuur tot in het kleinste detail te problematiseren’ en zo ‘zo diagnoses te stellen over machtsonevenwichtigheden en onderdrukking’, onderdrukking die is ‘geworteld in identiteit’.
Eerder al publiceerden Boghossian en Lindsay met succes een hoax-paper waarin zij beweren dat penissen klimaatverandering veroorzaken. Dit was echter gepubliceerd in Cogent Social Sciences dat tegen betaling publiceert en weinig aanzien heeft. De stunt had hierdoor weinig impact had en kreeg veel kritiek te verduren. Hierop hebben de onderzoekers besloten om het wetenschappelijker aan te pakken, en met succes. Door de vakgebieden ‘serieuzer’ te nemen – dat wil zeggen, hun jargon en ondeugdelijke methodologie over te nemen – lukte het om bizarre studies gepubliceerd te krijgen, zoals een studie over parken waar ‘verkrachtingscultuur onder honden vrij baan heeft’. Dit onderzoek kreeg zelfs een speciale erkenning voor excellentie van het tijdschrift Gender, Place en Culture. Maar ook studies over van ‘transfobie’ afkomen door anale bevrediging met dildo’s of het ‘onethisch’ zijn van satirische of ironische kritiek op het social-justice-vakgebied konden op publicatie rekenen. In totaal maakten de drie twintig papers waarvan er zeven werden goed gekeurd en er inmiddels drie zijn gepubliceerd. Van de overige papers waren er ook nog diverse in de race voor publicatie. Tevens kregen de onderzoekers vier verzoeken om zelf papers van derden te beoordelen, om ethische redenen hebben ze hier – ondanks de ongekende mogelijkheden om ondeugdelijke peer reviews binnen dit vakgebied in beeld te brengen – vanaf gezien.
De onderzoekers hopen de geesteswetenschappen te kunnen helpen met hun inspanningen. En er aan bij te dragen dat de door hen bekritiseerde disciplines weer werkelijke kennis opleveren in plaats van drogredeneringen. De tijd zal uitwijzen of en in hoeverre deze stunt impact op ondeugdelijke wetenschap zal hebben.
Filmmaker Mike Nayna maakte in opdracht van de onderzoekers een korte impressie van hun onderzoek, het proces en de resultaten. Nayna maakte ook een korte documentaire over de opkomst van postmodernisme in de wetenschappen met daarin speciale aandacht voor het debacle rondom Google-klokkenluider James Damore.
