Hans van Willigenburg schreef deze zomer de recensies over Zomergasten. Dat smaakt naar meer, vindt ons van TPO. Daarom vanaf nu geregeld TV-recensies van zijn hand. Maar daar hebben we wel uw hulp bij nodig want hij doet het niet gratis. Daarom een vriendelijk verzoek: Doneer aan Hans van Willigenburg!
Het openingsonderwerp van het NOS Journaal van afgelopen zaterdagavond was het brute geweld in de Franse hoofdstad Parijs. Presentator van dienst, Astrid Kersseboom, leidde het onderwerp in met de constatering dat demonstreren in Frankrijk doorgaans wat serieuzer wordt aangepakt dan hier (subtekst: ‘heetgebakerde lui, die Fransen’), maar dat het geweldsniveau van die dag niettemin vriend en vijand had verrast. Omdat het journaal het journaal is en je wilt weten hóe heftig de confrontaties dan precies zijn geweest, werden we getrakteerd op beelden van vluchtende demonstranten die half huilend riepen ‘vergast’ te worden door de oproerpolitie. En ter verdere illustratie van de woede kregen we tevens de ontblote torso van een demonstrant te zien, die bereid was het waterkanon te trotseren, hetgeen behalve het niveau van onvrede ook de bereidheid tot het brengen van offers van semiheroïsche proporties weergaf.
Nu is het journaal, nogmaals, vooral een eerstelijns rubriek die ons meedeelt wát er die dag gebeurd is (waarbij het beeld nu eenmaal domineert), maar juist omdat het geweld dit keer zo heftig was, wilde ik, sorry, toch wel even een kleine indicatie hebben over het “waarom” van één en ander. Wat deed deze menigte Fransen zodanig koken van woede dat ze de binnenstad van Parijs, in ieder geval voor één dag, tot een lokale geweldsorgie transformeerden? Als ik het NOS Journaal moest geloven, viel de hele revolte terug te voeren op een paar uit de hand lopende cijfertjes aan de benzinepomp, ofwel ‘de hogere brandstofprijzen’. Meer motieven werd de meute niet toegedicht. Of het gierigaards, armoedzaaiers of snel aangebrande ADHD-ers waren, liet het NOS Journaal in het midden, maar de suggestie was in ieder geval dat de geweldplegers een soort impulsieve beesten waren, die, bij wijze van hersenloze reactie op de verhoogde rekening bij de benzinepomp, wild om zich heen begonnen te slaan.
Tot besluit van de heftige beelden kregen we Frankrijk-correspondent Frank Renout in beeld, die bij een smeulend vuur nog eens herhaalde dat het een onverwacht gewelddadige dag was geweest. Het gegeven dat een deel van de Franse bevolking volledig ontgoocheld is over het beleid van de voormalig bankier Macron was voor hem óf een te ingewikkelde boodschap voor het tijdsbestek van het NOS Journaal óf een gedachte die simpelweg niet in de man opkwam. Hij volstond met het nakauwen van ‘reacties’ op het geweld dat zich zopas had ontrold, en eindigde met een citaat van een Franse minister, die, aha, had beweerd dat Marine le Pen, leider van extreem-rechts, hier achter zat. Ik had op zijn minst verwacht dat hij daar als Frankrijk-deskundige nog een zin aan had toegevoegd waarin hij te kennen gaf dat zo’n zin annex beschuldiging natuurlijk onderdeel was van een politiek schaakspel, of woorden van gelijke strekking. Maar nee hoor… er volgde een harde overgang naar de studio.
De ‘gele hesjes’ die we zojuist vergast en bespoten hadden zien worden, waren waarschijnlijk niets meer dan door extreem-rechts opgepookte relschoppers, zo leek Renout met zijn analyse (of beter: zijn gebrek aan analyse) te willen meedelen. Nederland kon weer rustig ademhalen. Het kwaad was gelokaliseerd. Een volksbeweging van verontruste burgers (‘geniet de steun van drie op de vier Fransen’, bron: Volkskrant) was weggezet als een bende onfrisse hooligans. De hele reportage had niet misstaan in een dystopische roman, waarin de journalistiek afwijkende geluiden systematisch ontmenselijkt.
Ondertussen zag Astrid Kersseboom in de studio dat het goed was en ging, na al het tumult, op een bedje van Hilversumse rust naar het volgende item. Asbestdaken.
