Hans van Willigenburg schreef deze zomer de recensies over Zomergasten. Dat smaakt naar meer, vindt ons van TPO. Daarom vanaf nu geregeld TV-recensies van zijn hand. Maar daar hebben we wel uw hulp bij nodig want hij doet het niet gratis. Daarom een vriendelijk verzoek: Doneer aan Hans van Willigenburg!
Een oudejaarsconference. Is dat niet iets uit de 20ste eeuw? Het idee dat we met z’n allen naar een mannetje of vrouwtje op tv gaan zitten koekeloeren die ‘het jaar samenvat’ en ons inpepert wat goed was en wat slecht? Bij een man als Youp van ’t Hek, die zelf nog stevig is verankerd in de 20ste eeuw, zie je in ieder geval nog de energie vloeien om het verschijnsel oudejaarsconference, hoe gedateerd ook, voor de bloedeloze ondergang te behoeden. Los van de vraag of zijn woede of verbijstering enig doel dient of authentiek is, bij hem kun je ervan verzekerd zijn dat het jaar met een verbale vuurpijl wordt afgerond; al kennen we de vuurballen en lichtflitsen van zijn schuimbekkende vuurpijlen inmiddels uit ons hoofd.
Met de keuze voor Marc-Marie Huijbregts heeft BNNVARA min of meer het hoofd in de schoot gelegd, en, hoewel ze dat zelf waarschijnlijk niet door hebben, de verdere verdamping van het instituut ‘oudejaarsconference’ bespoedigd. Hoewel ik in de herhaling keek en net wat slaapuurtjes had gepakt, wist Marc-Marie me binnen de kortste keren weer onder zeil te krijgen, zó slap, traag en nietszeggend was zijn optreden. De hele show was te interpreteren als een eindeloze reeks wegzapmomenten, want in geen enkel verhaaltje of terzijde zat een spanningsboog, die doorkijken rechtvaardigde. Ik sluit niet uit dat Marc-Marie in het diepst van zijn gedachten een flintertje meent te hebben geërfd van Toon Hermans, die, in tegenstelling tot Huijbregts, inderdaad in staat was elke gedachte aan een volgende grap of mogelijk slot weg te vagen vanwege zijn zeldzame talent van-Niets-Iets-te maken. En het publiek in trance te krijgen rond dat Niets. Huijbregts mag de schoenen van Hermans nog niet kussen. Hij nam zijn toevlucht tot, o armoede, het becommentariëren van collega’s. Paul de Leeuw kreeg een sneer (allemansvriend). Youp van ’t Hek idem dito (bleef achter het woord ‘pisnicht’ staan). En verder keek ik binnen vijf minuten naar een video van een op een bank huilende Huijbregts, en dat ik nu al niet meer weet wat die beelden moesten illustreren of uitdrukken, zegt genoeg over de willekeur die Huijbregts over ons uitstortte.
Ook de rest van de show was feitelijk niet veel meer dan een losse serie sidekick invallen, waarmee hij het vroegtijdig sterven van zijn theekransje ternauwernood op afstand wist te houden. Slechts zijn hoge stemmetje hield hem op de been aangezien zijn schelle stemgeluid en zijn theatrale uithalen daarmee (‘eeeh?’ ‘oooh?’ ‘jaaa?’) inslapen bemoeilijken. Hoewel de conference mijns inziens hiermee afdoende besproken is, permitteer ik me nog één slotgedachte. Ooit deed de oudejaarsconference een beroep op je scherpte en intelligentie, in de tijd bijvoorbeeld dat Freek de Jonge nog geen incontinente aandachtsjunk was maar een scherpschutter die het geweten, nationaal dan wel individueel, onder vuur nam. Toen wilde progressief Nederland ons nog ‘verheffen’. Nu progressieve idealen alleen nog in een paar machtscentra worden omarmd en daarbuiten de desillusie erover weliger tiert dan ooit (al probeert de rapportenmachine die ‘Sociaal Cultureel Planbureau’ heet het tegendeel te bewijzen), is de oudejaarsconference onder auspiciën van BNNVARA verworden tot een alibi ons een slaapmiddel toe te dienen. Bij al het nietszeggende gebabbel van Marc-Marie begon ik bijna naar een vlammend betoog van Thierry Baudet te verlangen over de schoonheid van klassieke muziek, het zinnelijk genot van de romantische liefde of de louterende werking van rijm en poëzie.
O ja, en dan nog dit… Als het optreden van Marc-Marie Huijbregts iets bewees behalve zijn ongeschiktheid dit nog een keer te doen, was het dat BNNVARA voor het prominente podium van een oudejaarsavond geen andere ambities meer heeft dan het programmeren van een BN-er, die de pijnpunten van 2018 zorgvuldig omzeilt. Slechts de gedachte dat Marc-Marie de oudejaarsconference verder heeft gediscrediteerd en we bij het balans opmaken op oudejaarsavond nog wat sneller op onszelf en/of vrienden en/of familie zijn aangewezen, stemt mild.
De transitie naar een oudejaarsavond waar geestelijke verfrissing voor het overgrote deel op eigen kracht – dus zonder conferences – zal geschieden, is een welkome.
