Het is lovenswaardig dat jullie idealen hebben. Iedere generatie die jullie vooraf ging herkent zich hierin. Maar, en ook al wil een groep schoolleiders het anders doen voorkomen, jullie zijn niet kritischer dan eerdere generaties. Sterker nog, kritisch denken leer je niet op het Malieveld, maar eerder door studie, discussie, reflectie, het constant uitdagen van je eigen mening en door momenten van afzondering. Jullie zijn in deze zin dus echt niet uniek.
Ook mijn generatie was jong en strijdbaar. Maar ook wij wisten niet helemaal waar wij het over hadden en we waren hypocriet, net als jullie. We droegen geen bont, dat deden vooral de generaties voor ons, dus konden we makkelijk opkomen voor de jonge weerloze zeehonden die voor hun witte vachtje werden doodgeknuppeld. Onze moeders en oma’s gebruikten haarlak, dus bang zijn voor dat gat in die ozonlaag was makkelijk. Veeteelt was een ver-van-ons-bed-show dus was het ook eenvoudig om ons uit te spreken tegen zure regen. Wij gingen niet naar het Malieveld, maar schreven bevlogen spreekbeurten en aanbaden Greenpeace. Om er later als volwassene achter te komen dat milieuorganisaties vooral bezig zijn met het zichzelf in stand houden. Nu we er op terugkijken moeten we concluderen dat we feitelijk helemaal niet wisten waar we mee bezig waren. Daarvoor waren we gewoonweg te jong.
Sowieso is het gemakkelijk om als jongere ergens tegen te zijn. Later zul je erachter komen dat dit eigen is aan de levensfase waarin jullie je bevinden.
Uit onderzoek blijkt dat de échte klimaatspijbelaars niet representatief zijn voor alle jongeren. Hoewel de meeste jongeren zich wel zorgen maken over klimaatverandering, maken de meesten zich er geen zorgen over of ze zelf getroffen zullen worden. De meesten van jullie denken niet dat minder vlees eten effect zal hebben en is ook niet bereid om te minderen. Hoewel velen een verband leggen tussen vliegen en klimaatverandering, is slechts een minderheid van jullie bereid het vliegtuig minder vaak te nemen. En ook minder shoppen ligt bij jullie gevoelig. Het is niet ondenkbaar dat jullie generatie de meeste wegwerpblikjes en -flesjes kopen en na afloop achteloos op de grond deponeren.
De vraag die rest aan de klimaatspijbelaars: wat is de oplossing? Zie je de oplossing in het vol zetten van de Noordzee met windmolens? Windmolens die maar voor een klein deel kunnen voorzien in onze energiebehoefte en het aquatische landschap gigantisch zullen veranderen? Zie je de oplossing in zonneparken, overal waar landbouwgrond is, waardoor we ons voedsel moeten gaan importeren uit het buitenland? Ben je er van overtuigd dat windmolens en zonnepanelen, die slechts op bepaalde momenten stroom leveren, de huidige betaalbare en betrouwbare energievoorziening perfect kunnen vervangen? Geloof je dat ook nog als je weet dat je ontzettend veel windmolens en zonnepanelen nodig hebt om in de totale Nederlandse energievraag te kunnen voorzien? Wordt de wereld er écht beter van als we massaal bossen kappen voor onze energievoorziening (en we de CO2-uitstoot daarvan op basis van een boekhoudkundig trucje niet hoeven mee te rekenen)? Denk je dat bedrijven die restwarmte leveren geen misbruik (zullen) maken van hun monopoliepositie en daardoor de energieprijzen alleen maar zullen opdrijven? Wist je dat een half miljoen huishoudens nu al gevoelig is voor zogenaamde ‘energiearmoede’ en dat dit alleen maar zal toenemen als je wind- en zonneparken op de huidige wijze blijft subsidiëren? Jullie hechten mogelijk nog niet zoveel belang aan auto’s, maar hoe wil je de mobiliteit duurzaam en tegelijkertijd betaalbaar maken als je erachter komt dat betaalbare woningen alleen nog te vinden zijn in de regio en (hoogopgeleid) werk vooral in de stad is te vinden? Het openbaar vervoer heeft nog nooit het solidariteitsbeginsel toegepast als het gaat om bereikbaarheid, betaalbaarheid of efficiënt openbaar vervoer in de regio, waarom zouden ze dat nu wel doen? Omdat jullie voor het klimaat spijbelen? Als het excuus toen was dat de kosten te hoog zijn, waarom zou dat dan nu anders zijn?
Het is allemaal onderdeel van het gewenste klimaatbeleid. Dát is jullie toekomstperspectief.
Op basis van de huidige stand van de techniek is kernenergie het meest duurzame, betrouwbare en betaalbare alternatief voor fossiele brandstoffen. Met heel weinig kun je heel veel energie opwekken. Het nadeel is kernafval, een ander nadeel is een kernramp zoals we die uit het verleden kennen. Zijn jullie bereid voor kernenergie te kiezen? Want met windmolens en zonnepanelen gaan we er echt niet komen.
Elk ingrijpen van de mens in de natuur brengt onbalans met zich mee. Hoe groot de nadelige effecten van windmolens zullen zijn op het zeeleven in de Noordzee zal in de toekomst blijken, maar dat die er zullen zij, is zeker.
Dus beste scholieren, wat gaan jullie er effectief aan doen? Gaan we door met het uitvoeren van het huidige klimaatbeleid of gaan we voor écht duurzaam en dus ook sociaal en betrouwbaar zodat iedereen in Nederland én de wereld kan uitkijken naar een betere toekomst voor zichzelf, elkaar en de toekomstige generaties?
Ik daag jullie uit tot échte duurzame oplossingen. Dan pas heb je daadwerkelijk impact!