Deze week zien we geen verschuivingen in politieke voorkeur. De extra vragen, die we gesteld hebben, geven een duidelijk en interessant beeld over de waterscheiding, die er binnen het electoraat de afgelopen tijd heeft plaats gevonden.
Ten opzichte van januari jl. is er een duidelijke stijging van het aandeel kiezers, dat wil dat het kabinet de rit uitzit. Via de cijfers van de kiezers, die in 2017 D66 hebben gestemd, kan dit het best toegelicht worden. In januari wilde 63% van de D66-kiezers uit 2017 dat het kabinet de rit zou uitzitten. Na 20 maart is dat 85% geworden. (pdf)
Die toename komt doordat deze kiezers negatief staan t.o.v. de FvD (en de goede uitslag, die deze partij haalde). Zij staan dus niet te wachten op snelle verkiezingen! Bij CDA-, GroenLinks- en PvdA-kiezers zien we ook duidelijke stijgingen van kiezers die hopen dat het kabinet de rit uitzit.
Maar kiezers, die inmiddels van VVD en CDA overgegaan zijn naar FVD, willen in grote meerderheid wel dat het kabinet de rit niet uitzit.
De nieuwe cijfers over het vertrouwen in de fractievoorzitters geeft nog een extra inzicht in de genoemde waterscheiding. Baudet is aan het stijgen t.o.v. de vorige meting, met name door de eigen kiezers en die van de PVV. Nieuwe overgangen tussen VVD en CDA aan de ene kant en FVD aan de andere kant lijken er op dit moment nog amper in te zitten.
Verdere winst van FVD zou wel kunnen, maar dan eigenlijk alleen vanuit de PVV.
De score van Jetten is laag. Hij staat op de 12e (voorlaatste) plaats en ook bij de eigen kiezers staat hij er minder goed voor dan de andere fractievoorzitters scoren bij de eigen kiezers.
De positie van Asscher/PvdA lijkt geleidelijk sterker te worden.
Bij Tweede Kamerverkiezingen zal de grote vraag worden wie de “kampioen” wordt van de linkse kiezers. Dat levert doorgaans extra zetels op bij Tweede Kamerverkiezingen. Het zou best eens zo kunnen zijn dat de groeimogelijkheden van GroenLinks ten opzichte van nu kleiner zijn dan die van de PvdA.
Maar het meest interessante op basis van de uitslagen van vandaag is de positie van de VVD in relatie tot het CDA.
Hoewel het er op lijkt dat het verlies van de VVD in de richting van FVD niet echt verder zal groeien, acht ik het zeer waarschijnlijk dat bij volgende Tweede Kamerverkiezingen het CDA (met een steeds populairder wordende Hoekstra) een duchtige concurrent gaat worden van de VVD.
Met een FVD, die bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen zeker een grote winnaar gaat worden, (het wordt natuurlijk veel meer dan de 2 zetels die ze nu pas in de Tweede Kamer hebben), en een CDA, dat een aantal stevige troeven in huis heeft, zou het best eens kunnen zijn dat de periode van de hegemonie van de VVD (sinds 2010) op zijn eind loopt. Ook een derde plaats voor de VVD valt dan niet uit te sluiten.