‘De hele wereld deelt in het verdriet’, kopte CNN na de brand in de Notre-Dame te Parijs. Ze vergaten erbij te melden dat toen de eerste beelden van die brand verspreid werden, op de sociale media onder Franse allochtone jongeren gejuich opsteeg. Een soort herhaling van wat gebeurde na 9/11. Wat de MSM ook vergaten te melden is dat deze brand de zoveelste is in een reeks van branden in Franse kerken. In maart was dit nog het geval in de kerk van St.-Denis en in de St.-Sulpice.
Over de oorzaak van de brand van de Notre-Dame is nog niets bekend. De politie ondervraagt op dit moment de arbeiders. Allerlei geruchten doen uiteraard de ronde. De vraag is of de oorzaak ooit bekend of bekendgemaakt zal worden. Velen zullen denken dat God het goddeloze Frankrijk hiermee heeft gestraft, precies op de eerste dag van de Paasweek (of moet ik zeggen Lenteweek?).
Als we over de oorzaak nog niets kunnen zeggen, dan is het wel mogelijk iets te zeggen over hoe die brand vermeden kon worden. Het ligt voor de hand dat de arbeiders uitermate voorzichtig moeten zijn met hun gereedschap en bij het verlaten van de werf alles goed moeten controleren. De werfleider moet een extra inspectieronde doen en het eerste uur na het vertrek van de arbeiders de werf extra in de gaten houden. De aannemer moet ervoor zorgen dat de hele nacht door er bewaking is, vooral omdat het hier gaat om een gebouw van onschatbare waarde en een icoon van de Europese cultuur. De burgemeester moet de brandweer opdracht geven om elke dag na te gaan of de aannemer zich aan de afspraken houdt.
Al deze maatregelen zijn blijkbaar niet genomen of niet zorgvuldig in acht genomen. De volgende vraag is waarom de arbeiders, de werfleiders, de aannemer en de autoriteiten er niet alles aan hebben gedaan om extreem voorzichtig te zijn? Of liever: wanneer zijn alle betrokkenen zo gemotiveerd om niets aan het toeval over te laten? Hierop is het antwoord dat deze motivatie alles te maken heeft met trots, met verbondenheid, met zich verantwoordelijk te voelen voor de erfenis van onze voorouders en misschien ook wel met respect voor de religieuze gevoelens van de miljoenen mensen die ons zijn voorgegaan en van diegenen voor wie de Notre-Dame een geliefde plek is voor bezinning en gebed.
De Notre-Dame is niet zoals een kasteel in Disneyland. Als zo’n kasteel afbrandt, zal niemand er om rouwen. Het is zo weer opgebouwd. Maar onze wereld is door het massatoerisme als geheel een Disneyland geworden. Welke toerist denkt nog aan de oorspronkelijke betekenis van een kathedraal? De medewerkers van Disneyland zullen wellicht goed waken over de veiligheid van de bezoekers, maar met de gebouwen zelf hebben ze geen enkele binding. Dat laatste is nu het geval met ons patrimonium. Het ontbreekt aan trots, aan verbondenheid, aan verantwoordelijkheidsgevoel. Dit wordt nog het best geïllustreerd door de fictieve monumenten die op de eurobiljetten staan afgebeeld. De EU-commissie drukt nu haar medeleven uit met de Fransen, maar zouden ze de moed hebben om de Notre-Dame op de nieuwe 50-eurobiljetten af te beelden?
De brand van de Notre-Dame kunnen we zien als een ijkpunt voor de aftakeling van de Europese beschaving. Het is niet meer ons Europa. De Fransen mogen geen Fransen meer zijn. President Macron zegt dat de Fransen nu samen de kathedraal weer moeten opbouwen, maar zijn politiek ondermijnt juist het gevoel Fransman te zijn. Alle grenzen moeten open. Iedereen is welkom. Dat alles in naam van de portemonnee, want wat is de Europese Unie meer dan een economische macht? Het is niet alleen de Notre-Dame die vernietigd wordt, maar de vervuilde lucht door het autoverkeer in de steden, tast alle monumenten aan. Niemand voelt zich daarvoor verantwoordelijk. De hebzucht en het consumentisme tast alles aan, ook de ziel van de Europeaan.
De oplossing voor het gebrek aan verbondenheid en verantwoordelijkheidsgevoel ligt in het patriotisme. Elk land moet een eenheid vormen van mensen die een cultuur, een geschiedenis en, – ik durf ook te beweren-, een religie met elkaar delen. Dus geen multiculturele samenleving, geen Europese Unie, maar een Europese Confederatie van landen die hun eigenheid, hun tradities en hun geloof koesteren.
