De luchtvaart moet worden afgerekend op de gevolgen voor het milieu. Dat betekent ook dat vliegen duurder moet worden. Dat stelt de onafhankelijke Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in een advies voor de lange termijn aan minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur).
De vervuiler moet betalen, meent de raad. Op dit moment gebeurt dat niet met de luchtvaart en staat vooral de positie van Schiphol centraal. Er moet een einde komen aan die uitzonderingspositie en de sector moet gehouden worden aan “heldere grenzen voor geluid, hinder, ultrafijnstof en veiligheid”.
Het nieuwe beleid is nodig omdat burgers zich steeds meer verzetten tegen de hinder van de luchtvaart. Dat blijkt bijvoorbeeld bij de uitbreiding van Lelystad Airport en uit de voortdurende discussie over verdere groei op Schiphol. Daarnaast moeten er grenzen gesteld worden om de klimaatdoelen van Parijs te halen en de uitstoot van CO2 te verminderen.
De reiziger kan niet buiten schot blijven om dit te bereiken. Vliegtickets moeten volgens de raad duurder worden. Het kabinet is al bezig met een vliegtaks, maar die gaat volgens het advies nog niet ver genoeg. De inkomsten van deze belasting moeten gebruikt worden om de luchtvaart duurzamer te maken.
Schiphol zou de tarieven voor landingsrechten afhankelijk moeten maken van de milieuprestaties van de vliegtuigen. Ook moet het aantal nachtvluchten worden beperkt. Om de CO2-uitstoot snel te verminderen bepleit de raad dat vliegtuigen op Nederlandse luchthavens verplicht worden om (gesubsidieerde) duurzame brandstof bij te mengen.
Volgens de raad moet ook gekeken worden naar de positie van Nederland als internationaal knooppunt voor de luchtvaart. De raad pleit ervoor te onderzoeken welke verbindingen van Schiphol en de regionale luchthavens “echt waardevol zijn voor de welvaart van Nederland”.
De voorstellen zijn “vergaand met forse consequenties” voor de luchtvaart en de reiziger, erkent de raad. Maar de welvaart in ons land komt hierdoor volgens haar niet in de knel. De luchtvaartsector mag pas weer gaan groeien als de nieuwe normen zijn ingevoerd.
Van Nieuwenhuizen werkt aan een nieuwe luchtvaartnota waarin het beleid tot 2050 wordt uitgestippeld. Die komt vermoedelijk eind dit jaar.
Reactie luchtvaartmaatschappijen:
Het luchtvaartadvies van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) mist realiteitszin. Dat meldde Frank Allard, voorzitter van Barin. Die koepelorganisatie vertegenwoordigt luchtvaartmaatschappijen die in Nederland actief zijn. Het advies werd donderdag aangeboden aan minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur).
Volgens Allard wordt in zijn geheel voorbijgegaan aan de maatregelen die de sector al neemt om de overlast te beperken en duurzaamheid aan te jagen. Ook blijven betrokken partijen volgens hem vooral ,,preken voor eigen parochie.”
Reactie KLM:
Het Schiphol-advies van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) is eenzijdig en onvolledig. Dat zegt luchtvaartmaatschappij KLM, de grootste gebruiker van de luchthaven, in een reactie op het rapport.
Volgens KLM gaat het advies volledig voorbij aan het feit dat 300.000 mensen afhankelijk zijn van de luchtvaart en dat de mainport Schiphol van groot belang is voor de Nederlandse economie.
Verder wijst de maatschappij erop dat luchtvaart bij uitstek voorbij landsgrenzen gaat. Milieumaatregelen die enige impact hebben moeten volgens KLM in internationaal verband worden genomen.
Reactie Schiphol:
Het beeld dat de Raad voor leefomgeving en infrastructuur (Rli) schetst van de luchtvaart doet geen recht aan de werkelijkheid. Dat schrijft luchthaven Schiphol in een reactie op het advies van de Rli.
Schiphol benadrukt dat er ook voor de luchtvaart wettelijke kaders gelden op het gebied van milieu, geluid en effecten op de leefomgeving. Ook zijn er afspraken gemaakt over verdere CO2-reductie in de luchtvaart. Daarmee zijn de door de Rli voorgestelde grenzen op het gebied van geluid, hinder, ultrafijnstof en veiligheid grotendeels al aanwezig, meent de luchthaven.
De Rli is door het kabinet gevraagd of een ander perspectief op het luchtvaartbeleid mogelijk is. De meeste voorstellen verdienen wat Schiphol betreft een plek in de Luchtvaartnota die het kabinet nu opstelt. Zo vindt Schiphol ook dat niet het aantal vliegbewegingen leidend moet zijn. Schiphol zet naar eigen zeggen zelf al in op een gematigde en gecontroleerde ontwikkeling van de Nederlandse luchtvaart.
Anp
