Onlangs verscheen een prachtig stukje proza op de website van Forum voor Democratie (FvD). De partij legt hier uit hoe ze haar werk in het Europees Parlement wil gaan aanpakken.
“Forum voor Democratie wil [de] Brusselse bemoeizucht stoppen door het smeden van intelligente allianties die tezamen ‘blokkerende minderheden’ kunnen vormen. Eurosceptische partijen zijn wellicht nog niet groot genoeg om een meerderheid te vormen, maar zijn wel een dermate grote minderheid, dat we uitbreidingsvoorstellen kunnen blokkeren, regelgeving kunnen terugdringen en bedilzucht kunnen stoppen.”
FvD somt vervolgens op wat ze in Brussel zou willen bereiken. Het oppositie-geluid zou beter hoorbaar moeten worden, er moeten ‘effectieve coalities en allianties’ komen tegen EU-beleid dat ‘meer EU’ bepleit, er moet geen verdere EU-uitbreiding komen en ‘blokkerende minderheden’ moeten georganiseerd worden tegen begrotingen en wetgeving. Thierry Baudet legde dat pas nog uit:
“Tot nu toe waren de eurosceptische krachten in Brussel hopeloos verdeeld. Daardoor lukte het de fanatici – Verhofstadt, Juncker, Timmermans – om alsmaar meer macht te centraliseren en de nationale staten te ondermijnen. Na 23 mei moeten we de handen ineen slaan en ‘blokkerende minderheden’ vormen. Voor het eerst bestaat er nu een kans dat we niet alsmaar ‘meer EU’ krijgen, maar minder.”
Goed idee, want eurosceptische politici waren tot dusver inderdaad vleugellam in het Europees Parlement. Er zijn in het Europees Parlement acht fracties en vier daarvan zijn eurofiel, twee eurosceptisch en twee nemen een licht-kritische middenpositie in. De twee grootste fracties – christendemocraten en sociaaldemocraten – zijn eurofiel en hebben samen een meerderheid. Vooral de twee eurosceptische fracties – EFDD en ENF in Brussels jargon – zijn dwergen. Het is dus duidelijk dat eurosceptici in Brussel weinig kunnen klaarspelen.
FvD wil nu allianties sluiten. De partij wil daarom bij de licht-kritische ECR-fractie, waar de ChristenUnie en de SGP al in zitten. Er moet in deze fractie samengewerkt gaan worden, maar de ChristenUnie heeft alvast laten weten niet mee te willen doen met FvD. De SGP wil dat dan weer wel. Als FvD niet bij ECR mag komen – de partij komt er vrijwel zeker wél in – wil lijsttrekker Derk Jan Eppink in ieder geval niet bij concurrent ENF, waar de PVV al in zit. Eppink wil namelijk niet bij Marine le Pen, die ook bij ENF hoort. Tot zover de ‘intelligente allianties’ op de eurosceptische flank.
Maar naast al die ingewikkelde onderlinge scheidslijnen binnen eurosceptisch-rechts, is er een veel groter probleem: FvD wil ‘blokkerende minderheden’ organiseren, maar die bestaan helemaal niet. Hier zien we hoe de praatjesmakers van FvD het massale gebrek aan kennis over de EU exploiteren. ‘Blokkerende minderheden’ is wel een term die in Brussel voorkomt, maar alleen als de lidstaten moeten stemmen. Een minderheid kan dan onder bepaalde voorwaarden een voorstel tegenhouden. Maar in het Europees Parlement bestaan blokkerende minderheden niet. Bij vragen geeft de persvoorlichter van FvD dat zelfs toe: ze staan niet in het verdrag.
Het Europees Parlement werkt net als de Tweede Kamer vrijwel altijd met gewone meerderheden. Dat betekent: 50 procent plus één. Een minderheid is hier gewoon een minderheid en die blokkeert helemaal niets. Een van de huidige Europarlementariërs moet lang nadenken wat FvD überhaupt zou kunnen bedoelen. Er is een tweederde meerderheid nodig om de Europese Commissie naar huis te sturen, denkt hij, maar dat is nou precies een voorstel wat FvD niet tegen zou willen houden.
Over institutionele kwesties is het soms nodig dat de helft van de Europarlementariërs voorstemt, ongeacht hoeveel er aanwezig zijn. Dan moeten dus 376 Europarlementariërs voor een voorstel stemmen, ongeacht of er 751 of 500 mensen in de zaal zitten. Maar in de meeste gevallen geldt dit dan weer niet. Of in deze specifieke gevallen door de afwezigheid van eurofiele Europarlementariërs veel tegen te houden valt, is maar de vraag. Als het in deze gevallen lukt om ‘blokkerende minderheden’ te organiseren, zullen eurofiele fracties hun Europarlementariërs voortaan dwingender verzoeken bij alle stemmingen aanwezig te zijn.
Reken er voorlopig dus maar op dat FvD in het Europees Parlement erg weinig gaat tegenhouden. FvD is hoogstwaarschijnlijk in de minderheid en die blokkeert zo goed als niets.
Chris Aalberts onderzoekt dit jaar de ontwikkeling van FvD. Hij start in Amsterdam, waar de partij al een jaar in de gemeenteraad zit. Binnenkort gaat hij ook naar Brussel om te zien wat FvD daar precies doet. Doneer via Voor de Kunst om deze serie mogelijk te maken.
