De gemeenteraad van Leeuwarden heeft CDA-leider Sybrand Buma voorgedragen als nieuwe burgemeester van de Friese gemeente. Buma wordt de opvolger van Ferd Crone (PvdA), die sinds november 2017 burgemeester is in Leeuwarden. Eind vorig jaar werd bekend dat Crone komende zomer vertrekt. Hij gaat voor zijn partij naar de Eerste Kamer.
Buma is Kamerlid voor het CDA sinds 2002 en fractievoorzitter sinds 2010. Bij de parlementsverkiezingen van 2012 en 2017 was Buma de lijsttrekker voor de christendemocraten. Buma is geboren in het Friese Workum. Zijn vader was burgemeester van Workum en van Sneek.
Door het vertrek van Sybrand Buma moet het CDA een nieuwe leider kiezen. Vermoedelijk komt er eerst een tussenpaus, die de fractie gaat voorzitten. De partij heeft dan de tijd om zich rustig op de echte machtswisseling voor te bereiden.
Voor de positie van overgangsleider doen diverse namen de ronde. Voormalig persvoorlichter Pieter Heerma geldt als een serieuze kandidaat. Heerma is niet alleen een zoon van oud-CDA-leider Enneüs, hij was ook mede-onderhandelaar in de kabinetsformatie. Vermoedelijk zou Heerma straks ook wel een gooi kunnen doen naar het lijsttrekkerschap van de partij, maar die ambitie schijnt hij niet te hebben.
Maar Heerma is niet de enige mogelijke tussenpaus. Ook Madeleine van Toorenburg (ooit kandidaat-Kamervoorzitter), Harry van der Molen (ex-wethouder van Leeuwarden) en Raymond Knops zouden een kans maken. Knops is weliswaar momenteel staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, maar hij zou kunnen terugkeren naar de Kamer, waar hij vele jaren defensiewoordvoerder was.
Als lijsttrekker bij de volgende Kamerverkiezingen worden vicepremier Hugo de Jonge en minister van Financiën Wopke Hoekstra het meest genoemd. De Jonge (minister van Volksgezondheid) staat in het CDA als een groot talent bekend. Hij was onder meer fractiemedewerker in de Kamer en wethouder in Rotterdam. In Rutte III is hij de eerste plaatsvervanger van de premier. Als die op een vrijdag in het buitenland verblijft, neemt De Jonge de honneurs waar in de wekelijkse ministerraad.
Ook Hoekstra geniet in de partij veel aanzien. Hij was eerder senator en auteur van het CDA-verkiezingsprogramma. Zijn zelfbewuste optreden in Brussel en zeker zijn grote EU-speech van vorige week worden alom gezien als een sollicitatie naar het partijleiderschap. Al is Hoekstra slim genoeg om te doen alsof hij voor die functie geen belangstelling heeft. Een nadeeltje voor de minister van Financiën zou kunnen zijn dat hij volgens sommigen in de partij te veel een VVD-uitstraling heeft.
Naast De Jonge en Hoekstra is er minstens nóg een kandidaat: staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken). Zij was al eerder in de running voor deze functie, namelijk in 2012, toen ze het moest afleggen tegen Buma. Keijzer bezet momenteel een politiek wat minder belangrijke post dan Hoekstra en De Jonge, maar dat ze een vrouw is kan een pre zijn. Bovendien heeft Keijzer – anders dan de beide anderen en dan Buma – een katholieke achtergrond. In de “bloedgroepenpartij” die het CDA nog steeds is geen handicap.
ANP/TPO
