Dit is een gratis en voor iedereen leesbaar artikel, maar als u een abonnement op TPO+ neemt kunt u nóg meer briljante artikelen van Hans van Willigenburg lezen, en nog heel veel meer moois. Dus neem nu een abonnement op TPO+!
Wat een fantastisch vooruitzicht! Bedrijfsleider van inmiddels drie kabinetten, Mark Rutte (VVD), die vanavond in debat gaat, althans dat hopen we dan, met de schrijver/filosoof annex politicus annex rijzende ster Thierry Baudet (FvD). Eindelijk kunnen we het scenario opzij schuiven dat een groot politiek TV-debat voornamelijk over procentjes, maatvoering en de volgorde van maatregelen zal gaan. En in de slotseconden met een knipoog en een sportieve handdruk afgerond zal worden (al zou dat na een knetterend debat tussen Mark en Thierry wat mij betreft een te verdragen apotheose zijn). Meestal sla ik dit soort debatten over. Heb ik geen zin in opgeprikte poppetjes, die vooraf met campagneteams en/of voorlichters besproken standpunten in vooraf besproken zinnetjes de ether in friemelen. Zinnetjes die vaak alleen nog maar tactisch van aard zijn: om je eigen club net even wat anders te positioneren ten opzichte van partij A, B of C. Kortom, superoninteressant…
Maar vanavond belooft het TV-debat een heuse ‘clash of civilizations’ te worden, op Nederlandse bodem nota bene, tussen twee blanke mannen die ogenschijnlijk elkaars buren zouden kunnen zijn. Twee totaal verschillende wereldbeelden, twee totaal verschillende humeuren, twee totaal verschillende referentiekaders. Of hun confrontatie van Shakespeariaans niveau zal worden, durf ik niet te zeggen, maar dat het meer ‘theater’ zal opleveren dan de reguliere TV-debatten, waarbij lijsttrekkers als boodschappers bij de Albert Heijn kassa op hun spreekminuutjes staan te wachten, kan bijna niet missen. Een gedeelte van de pret is trouwens al begonnen.
De drommen Nederlanders die zichzelf wijs en verstandig achten, de ‘juiste’ kranten lezen en zich laten voorstaan op hun fatsoen en wereldbewustzijn, vinden het TV-debat op voorhand al helemaal niks. Hun op sociale media luidkeels geventileerde afkeer geldt gek genoeg niet Mark Rutte, wiens partij enkele jaren geleden effectief probeerde de laatste subsidiestuivers richting cultuur weg te bezuinigen en waar kunst bij voorkeur (Wiebes! Zijlstra!) als ‘een hobby’ wordt gekwalificeerd, maar de denker van de twee, Thierry Baudet. De intellectuele elite van Nederland, die je eigenlijk ‘kleuterklas’ zou moeten noemen, is niet als de dood voor de alles tot cijfers herleidende Mark Rutte, maar voor de ideeënman, ja toegegeven, de soms wat naïef-bevlogen Thierry Baudet. Die laatste zou geen podium mogen krijgen, want je weet wel: gevaarlijk. Is het niet om te gillen? (Je zou bijna gaan denken dat de intellectuele elite hier te lande met de morfinespuit elke ideeënstrijd zou willen smoren. Al heerst in die kringen, geloof ik, de zelfgenoegzame opvatting dat er geen strijd is, want alleen zijzelf mogen aanspraak maken op het hebben van ideeën.)
Waar verheug ik me het meest op, vanavond? Nou ja, ik kan gewoon niet wachten tot Mark Rutte zijn innerlijke database activeert en de schitterende cijfers op gaat ratelen die hij als bewijs van zijn beproefde leiderschap ongetwijfeld zal gaan opvoeren. En wat zou het mooi zijn als zijn ogen er op de bekende, blijmoedige wijze bij gaan fonkelen, bij die schitterende cijfers, in de veronderstelling dat hij Nederland een nog ‘gaver’ land heeft gemaakt en daar nog enkele jaren mee door mag gaan, al is het dan weer niet de bedoeling dat we daar als bevolking gelukkig van worden, want de overheid, zo heeft Rutte tot in den treuren herhaald, is ‘geen geluksmachine’. Het liberale geluk van Mark Rutte zit, zeg maar, in de cijfers zèlf. (Dat menigeen, wie weet, wel degelijk gelukkig zou worden van zijn ooit beloofde 1000 euro extra vergeet de premier dan maar even.)
En wat zie ik bij Baudet handenwrijvend tegemoet? De manier waarop hij de Goed Nieuws Show van Mark Rutte naar de prullenbak zal verwijzen. De wijze waarop hij het vreeswekkende schilderij van een Europese Superstaat zal schetsen en gaandeweg van wat extra tinten zwart zal voorzien. Zijn ongetwijfeld gepassioneerde aanval op het consumentisme, die hij, als hij slim is, ongetwijfeld vergezeld zal laten gaan van een verwijzing naar de dikmakende ijsjes, de vervuilende waspoeders en de karakterloze margarines van multinational Unilever, ooit de werkgever van Mark Rutte. En hopelijk van de opmerking dat filosofie een nuttiger interessegebied is voor een politicus dan marketing, al leer je in dat laatste vak, en Rutte vormt het bewijs, jarenlang loze beloften te verkopen met een plastic glimlach.
Dramatisch gesteld heeft het tv-debat Rutte-Baudet de potentie in zich ‘de ziel’ van Nederland te herdefiniëren, nou ja, in het geval Baudet met een knock-out zegeviert. Als Rutte, omgekeerd, Thierry tegen het canvas slaat en de VVD weer de grootste partij maakt, blijven de rekenmodellen en het eeuwige polderen onverminderd van kracht. En kunnen Nederlandse intellectuelen, nota bene dagelijks gekleineerd door diezelfde VVD, weer opgelucht ademhalen.
Maar misschien zit ik ernaast. Blijven ook Mark en Thierry tijdens de ultieme tweestrijd fletse spreekpoppen met een das om de nek. En is Jeroen Pauw de kassajongen waar de standpuntjes keurig worden afgerekend.
We gaan het zien…
NPO1, 23.00 uur
