Vandaag wordt via Peil.nl een groot onderzoek gehouden onder het electoraat m.b.t. de Europese Parlementsverkiezingen. Later vanavond en in de komende dagen komen tabellen en analyses ter beschikking. Een deel kunt u al zien tijdens de uitslagenavond die ik verzorg samen met Geen Stijl o.a. via Salto (www.salto.nl)
In het verslag van onze Stemming van afgelopen zondag liet ik zien dat er een aantal effecten werken, die ervoor zorgen dat de uitslag van vandaag niet identiek is aan die van PS2019. De gedifferentieerde opkomst per partij is er één van. Dat effect is niet goed via onderzoek te bepalen, maar zal pas blijken als de echte uitslagen binnen zijn. Besef dat circa een kwart van degenen die op 20 maart zijn opgekomen, vandaag niet opkomt.
Er zijn twee effecten waarvan we nu al een inzicht kunnen geven. En dat betreft het debat tussen Rutte en Baudet bij Pauw en het zogenaamde “Timmermans”- effect. Dus kiezers die nu PvdA kiezen, maar op 20 maart dan niet hebben gedaan.
Eerst de tabel over het debat Baudet-Rutte. Dit is het oordeel van degenen die gekeken hebben. Er is dus -zoals te verwachten was- een duidelijke samenhang met de partij van voorkeur. Het lijkt er niet op dat er grote verschuivingen in stemkeuze tot stand zijn gebracht. Wel kan het gezorgd hebben voor een hogere opkomst onder de kijkers, dan zonder dat debat was gebeurd.
Zoals aangegeven zal de het verschil in opkomst tussen de partijen t.o.v. PS2019 een flinke invloed hebben op de uitslag van vandaag. Dat effect kan pas vanavond worden vanavond bepaald, nadat alle stembureaus om 21 uur sluiten. Wel kunnen we t.a.v. twee kenmerken een indruk geven wat er bij het electoraat is gebeurd,
Allereerst het overzicht van de “kiezerstrouw” onder degenen die vandaag wel opgekomen zijn. Hieronder ziet u per partij welk deel van de opgekomen kiezers dezelfde partij heeft gestemd als op 20 maart jl. Dat zijn nog flink wat overstappers!
Bij het onderzoek van vandaag valt op hoeveel kiezers overgestapt zijn naar de PvdA. Dit is het al door mij op 5 mei jl. gesignaleerde “Timmermans-effect”. Niet alleen gaat dat een fors positief effect hebben op de uitslag van de PvdA, maar een negatief effect op de partijen, die hun kiezers zijn “kwijtgeraakt” aan de PvdA.