Recensie

Recensie: Gil Evans doet met reissue New Bottle Old Wine 1958 herleven

30-06-2019 10:46

Gil Evans werd vooral bekend door zijn samenwerkingen met Miles Davis. Zo was hij nauw betrokken bij de totstandkoming van de opnamen die bekend werden als Birth Of The Cool. Een nieuwe vorm van jazz bedacht door de trompettist en geestverwanten in het New Yorkse appartement van Evans. Onder zijn eigen naam componeerde de bandleider en arrangeur weelderige orkestraties van andermans werk.

New Bottle Old Wine uit 1958 bevat interpretaties van composities door onder meer Louis Armstrong en Jelly Roll Morton, maar ook van Charlie Parker en Dizzy Gillespie. Voor wie een beetje bekend is met de jazzhistorie wordt met het noemen van deze namen duidelijk dat de plaat met een been in de oude traditie staat en met het andere in de stijl van de zogenaamde bebop. Muziek die ruimte bood aan binnen een thema uitgevoerde solo’s, kordaat gespeeld, al dan niet geïmproviseerd. Meer iets om naar te luisteren dan op te dansen.

Evans maakt er een geheel van dat swingend en bruisend de grenzen tussen de oude en nieuwe jazz doet vervagen. In deze herbewerkingen speelt altsaxofonist Cannonball Adderley een belangrijke rol. Hij mag vrijelijk tussen de strakke arrangementen van Evans soleren. Van bebop is echter weinig terug te horen. In een voor die tijd typische bigbandswing doen de blazers niet veel meer dan uitbundig schetteren en haaks hierop klinken de pianointerludes nogal bescheiden. Het contrast is zelfs best groot. Evans maakt er een soort entertainment van. Niks mis met deze benadering van een eigen sound. Maar je hebt soms het gevoel dat de vorm belangrijker is dan de inhoud.

Omdat het jazzlabel Blue Note tachtig jaar bestaat werd de Tone Poet Series bedacht voor het opnieuw uitbrengen van een aantal oude albums. Gekozen is voor minder bekende titels. Verwacht dus geen voor de hand liggende klassiekers. Ook platen uit andere aan Blue Note gelieerde labels komen aan de beurt. Ze verschijnen in klaphoezen of in ‘tip-on jackets’: een hoes van stevig karton, met dito geurtje, en een papieren achterzijde er tegenaan geplakt. Alsof je zo’n Amerikaanse lp uit de jaren vijftig of zestig in handen hebt.

Grootste troef van deze reeks is de klankinjectie die ze meekrijgen. Volgens een sticker op de hoes is men bij het opwaarderen van het geluid uitgegaan van de originele analoge opnamen. En het moet gezegd, in het geval van deze uitgave klinkt 1958 ruimtelijk, doortastend en helder. Je hoort de muziek en niet de productie. Wonderlijk dat er nog zoveel uit een zestig jaar oud geluid te halen valt.

Gil Evans Orchestra – New Bottle Old Wine (World Pacific/Universal 1958/2019)