Forum voor Democratie (FvD) wil de band met haar leden aanhalen en organiseert daarom een serie borrels door het hele land. Deze vrijdagavond strijkt de partij neer in Lommerrijk in Rotterdam. De zaal staat vol met meer dan 200 mensen. Er is geen partij in Nederland die op een vrijdagavond zo’n grote groep mensen op de been weet te krijgen. Dat is best knap, net als het feit dat na de borrel de twijfel over FvD bij velen eerder groter dan kleiner is geworden.
Toine Beukering doet vandaag dienst als spreekstalmeester. U kent hem nog wel: hij was de FvD-kandidaat voor het voorzitterschap van de Senaat, maar maakte zichzelf onmogelijk door te beweren dat de Joden in de Tweede Wereldoorlog ‘als makke lammetjes’ naar de gaskamers werden gedreven. Beukering is niet alleen Senator, maar ook Statenlid in Zuid-Holland en daarmee draait deze avond ook een beetje om hem. We gaan vanavond namelijk kennismaken met de Statenleden, waarna Thierry Baudet het woord zal voeren. Beukering vindt het ‘een groot feest’.
Matthijs Sandmann is de nieuwe fractievoorzitter in Zuid-Holland. Hij vertelt ons dat FvD al wat eerste resultaten heeft geboekt. FvD bestuurt weliswaar niet mee, maar in de coalitieplannen staan wel zaken die onder druk van FvD mogelijk werden. Zo wil de coalitie af van biocentrales, is men tegen zonneweides en wil men niet meer windmolens bouwen dan al is afgesproken. Sandmann schrijft dit alles op het conto van FvD, maar het blijft onduidelijk wat FvD zelf precies heeft gedaan om dit allemaal mogelijk te maken. Het blijft een optie dat de VVD gewoon goed heeft onderhandeld.
Alle Statenleden staan inmiddels op het podium om zich voor te stellen. Gideon van Meijeren houdt zich bezig met klimaat en vindt dat de coalitie te vaag is op dit punt, want men wil de klimaatdoelen halen maar onduidelijk is hoe. FvD heeft een debat over deze kwestie ‘afgedwongen’, Gideon gaat daar spreken en hij zet daarnaast een netwerk tegen het klimaatbeleid op. Daar moeten ook lokale initiatieven in gaan zitten. Wat het doel van zo’n netwerk is, wat het netwerk gaat doen en waar we ons eigen anti-klimaatinitiatief kunnen aanmelden blijft in de lucht hangen.
Silvio de Groot vertelt dat er een foto circuleert waarop hij als Zwarte Piet is verkleed. Hij gaat daar geen excuses voor aanbieden. De zaal lacht. Silvio wil ruim baan voor de auto en gaat ‘afdwingen’ dat het aantal verkeersslachtoffers naar nul gaat. We zien hier hoe diffuus het FvD-gedachtengoed is: enerzijds is dit een liberale autopartij als de VVD, anderzijds eist de partij nul verkeersdoden alsof dat gegarandeerd zou kunnen worden. Hoe deze ambities zich tot elkaar verhouden vraagt niemand, maar dat komt misschien omdat Beukering heeft gezegd dat we vragen aan de Statenleden moeten opsparen tot de borrel.
Zo gaat het een tijdje verder. Leendert Verheij doet werving en selectie en is daar erg druk mee, al is het niet helemaal duidelijk waarvoor mensen momenteel geselecteerd moeten worden. Michiel Hoogeveen is werkzaam in het Europees Parlement en stelt zich als Statenlid ten doel zoveel mogelijk EU-subsidies binnen te harken. Michiel doet ook erfgoed en daarom is hij erg blij dat Baudet binnenkort video’s gaat maken over de grootheden uit de Nederlandse geschiedenis. Bob van Pareren vertelt vervolgens over een warmtedossier ‘waar hij niets over mag vertellen’.
FvD had in Zuid-Holland ooit elf Statenleden, maar na het vertrek van Caroline Persenaire zijn dat er nog tien. Daarvan zien we er vandaag maar acht: Statenleden Lutmers en Weber zijn er niet bij. Beukering vertelt niets over wat hij in Zuid-Holland doet en dat geldt ook voor Sandmann die alleen opmerkingen maakt over het werk van anderen. Wat Ewald Kegel doet is ook al raadselachtig, want hij komt niet verder dan dat hij financiële dossiers wil uitspitten. Zo weten we aan het einde van deze avond nog steeds maar van de helft van de Statenleden wat ze doen.
Maar de aanwezigen kwamen natuurlijk ook voor iets anders: het hardste applaus is voor Thierry Baudet, als hij na de Statenleden het podium beklimt. Hij begint over de aanwezigheid van uw verslaggever die een ‘sekteleider’ zou zijn, erop uit is de partij ‘kapot te maken’ en boos zou zijn omdat hij niet op de Europese kieslijst van FvD terecht kwam: een pertinente leugen die Baudet al eens eerder probeerde te verspreiden. Baudet nodigt uw verslaggever twee keer uit iets tegen de leden te zeggen. De FvD-videoploeg zet ondertussen een lamp op uw verslaggever.
Dan loopt Sonny Spek, fractieondersteuner van FvD in Zuid-Holland en nummer 15 van de kandidatenlijst, de zaal uit. Hij twittert dat hij zijn lidmaatschap opzegt. Dat levert hem trollen en een doodsbedreiging op. Zijn vertrek is het tastbare bewijs dat lang niet iedereen bij FvD gediend is van Baudet’s werkwijze. Een zittend Statenlid loopt na afloop naar uw verslaggever. Het zit hem niet lekker. Na twintig minuten doorvragen zegt hij met veel horten en stoten dat deze behandeling van journalisten niet door de beugel kan. Een andere betrokkene bij FvD zegt dit vrijwel meteen.
Jarenlang wilde FvD geen borrels organiseren. Boze tongen beweren dat Henk Otten dat niet wilde. Die zou mordicus tegen zijn geweest omdat je geen controle hebt over de situatie. Dat klopt: Erkenbrand en extreemrechts lopen vandaag tussen de andere FvD-sympathisanten alsof er niets aan de hand is. Toch is dat probleem voor FvD nog wel te overzien aangezien er toch nauwelijks media zijn die dit kunnen registreren. Tegelijk levert die afwezigheid van journalisten ook een nieuw probleem op: het geeft Baudet de mogelijkheid de enige journalist die er wél is, te intimideren.
Zo zien we hoe Baudet zichzelf in de vingers snijdt: deze avond had het begin kunnen zijn van een stevigere band tussen de Statenleden en de achterban, maar in plaats daarvan hebben allerlei mensen binnen en buiten FvD meer dan ooit hun twijfels of het ooit nog goedkomt met de partij. Het enige geluk voor Baudet is dat Sonny Spek de enige is die daar deze avond ook consequenties aan heeft verbonden. Maar met een leider die geen enkele affiniteit heeft met basale zaken als de vrije pers, zullen anderen vroeg of laat ook de benen nemen.