De voormalige president van Frankrijk Jacques Chirac is donderdagochtend overleden. Hij stierf volgens zijn schoonzoon vredig in het bijzijn van zijn naasten. Chirac werd 86 jaar oud.
Jacques René Chirac werd in 1995 voor het eerst president van Frankrijk. De voormalige burgemeester van Parijs zat toen al bijna 30 jaar in de landelijke politiek en stond bekend als handige en charmante ritselaar. Van oorsprong was Chirac een overtuigd aanhanger van generaal Charles de Gaulle. Maar hij stond vooral bekend als een opportunist pur sang, die in zijn zucht naar de presidentiële macht bereid was met vele winden mee te waaien.
Zijn abrupte koerswijzigingen leverden hem bijnamen op als ‘Kameleon Bonaparte’ en ‘La Girouette’ (de windvaan). Bovendien werd hij achtervolgd door beschuldigingen van corruptie, vriendjespolitiek en fraude in zijn tijd als burgemeester van zijn geboortestad Parijs.
Na zijn vertrek in 2007 leidde dat tot een proces waarin hij wegens machtsmisbruik en verduistering van politieke gelden tot twee jaar voorwaardelijke celstraf werd veroordeeld.
Chirac, op 29 november 1932 geboren in een katholieke middenstandsfamilie, werd in 1974 premier van Frankrijk onder de liberaal Valéry Giscard d’Estaing. De twee lagen elkaar niet en in 1976 trad Chirac af. Hij stichtte de ‘neogaullistische’ Rassemblement pour la Republique (RPR). In 1981 leed hij een smadelijke nederlaag in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen.
Na de overwinning van de socialist François Mitterrand stonden gaullisten en liberalen tot 1986 langs de zijlijn. In dat jaar behaalden ze onder leiding van Chirac een overwinning bij de parlementsverkiezingen. Chirac werd weer premier, ditmaal onder Mitterrand.
Chirac hoopte te kunnen profiteren van de problemen die Mitterrand zou ondervinden door deze ‘cohabitation’, een situatie waarin een president met een regering van andere kleur moet regeren. Mitterrand ontpopte zich echter als een soort monarch die boven de partijen stond.
Pas in 1995 bereikte Chirac zijn doel: het presidentschap. Hij versloeg de socialist Lionel Jospin en betrok het Elysée. Aanvankelijk had hij grote macht, maar vanaf 1997 moest Chirac samenwerken met premier Jospin, na een nederlaag bij door hemzelf uitgeschreven vervroegde verkiezingen.
In 2002 werd Chirac herkozen, maar dat verliep moeizaam. Hij was onder vuur komen te liggen door de beschuldigingen van fraude en corruptie. Tekenend voor het tanende vertrouwen van de Fransen in Chirac was de afwijzing in mei 2005 van de Europese grondwet. Aan de andere kant won Chirac punten met zijn harde opstelling tegen de Amerikaans-Britse invasie in Irak in 2003.
ANP
