Literatuur en vinyl gaan best goed samen. In de jaren zestig verschenen in ons land al platen van Simon Vinkenoog en Johnny van Doorn alias Johnny The Selfkicker. Tegenwoordig peperdure collector’s items. Ondanks de heropleving van vinyl is het huidige aanbod van literatuur op het zwarte goud nogal povertjes. In 2015 verscheen een lp van Herman Brusselmans waarop hij voorlas uit eigen werk. En eigenlijk is het vooral Jules Deelder die regelmatig opduikt met bijdragen aan platen. De nachtburgemeester van Rotterdam is zelf een verwoed vinylverzamelaar, dat scheelt.
De Bezige Bij heeft naar aanleiding van haar 75-jarige bestaan een album laten maken dat bestaat uit liefst drie lp’s. De set bevat recente opnamen van dichters uit het eigen schrijversbestand, afgewisseld met registraties uit het VPRO-archief: Gerard Reve tijdens de manifestatie Poëzie in Carré, waarvan in 1966 overigens de gelijknamige lp verscheen. Of een opname gewoon thuis bij Jan Wolkers in Texel.
Voor De Poëzieplaat zijn talent in opkomst (Idwer de la Parra, David Nolens) en literaire kanonnen achter de microfoon gekropen. Niet alle dichters beschikken trouwens over een voordraagstem die welluidend tot ons spreekt. In dat geval komen sommige teksten op papier beter over dan vanuit de luidspreker. Soms kun je je afvragen of het niet beter was geweest dat iemand anders het werk had voorgelezen. Handig dus dat er een boekje bij zit waarin alle gedichten nog eens zijn na te lezen. Die variëren van verhalend naar mooi ondoorgrondelijk (Delphine Lecompte, Miriam Van hee) tot experimenteel (Hans Faverey, F. van Dixhoorn).
Heel toepasselijk is Allard Schröders bijna eerbetoon aan de grammofoonplaat: “Het stofje op de naald – hoor, dat ben ik”. Ik Wil Wel van de intussen negentigjarige Remco Campert blijkt een miniatuur in veertig seconden dat ook staat afgedrukt op de rug van de luxe goudgekleurde hoes. Elke plaatkant sluit plechtig af met een stuk muziek. Werk van Gerrit Komrij en Lucebert gezongen door respectievelijk een jongenskoor en een sopraanzangeres. Deze set van drie lp’s bevat zestig gedichten. Ruim twee uur luisteren. Een hele zit zou je zeggen. Maar juist die veelheid en variatie aan stemmen, betekenisvol of bescheiden, roepen kleurrijke poëtische beelden en nuances op. Al toehorend worden het denken en het ademhalen tot bedaren gebracht. Een wonderlijke gewaarwording. Veel meer dan literatuur op vinyl is de Poëzieplaat een nagenoeg meditatieve luisterervaring.
De vinylset is geperst door Deepgrooves in Leeuwarden. De drie platen zitten in een hoes die je meervoudig kunt uitklappen voorzien van beschermhoezen met plastic binnenvoering. Het vinyl klinkt zoals het hoort: geruisloos en kraakvrij. De albumset is verschenen in een oplage van 1500 exemplaren.
“dat de toekomst het een beetje
kalmer aan ging doen
ik merkte het nauwelijks
tot het gedaan was met die
goeie ouwe toekomst van vroeger
ik was haar zomaar kwijt.”
– Nicolaas Matsier
Dichters Op Vinyl – De Poëzieplaat van de Bezige Bij (3lp, De Bezige Bij 2019)
