Het is volkomen achterlijk dat wij als vrije en bekwame burgers nog steeds geen enkele invloed hebben op wie de functie burgemeester bekleedt. De bekendste en belangrijkste bestuurder van de stad wordt anno 2019, ondanks dat er in 1966 al een partij was die pleitte voor de gekozen burgemeester, nog steeds in een schrale partijpolitieke tombola verkozen. In het geheim, achter gesloten deuren en zonder inspraak van bewoners.
En welk risico lopen we dan? Een aanstelling van een burgemeester die qua kennis van de stad van toeten noch blazen weet. Burgemeester Johan Remkes was daarvan deze week het levende bewijs. Met één pennenstreek maakte hij een einde aan de Vreugdevuren. Een traditie die was ontstaan om de grote rellen en de ongeregeldheden uit de jaren ’70 en ’80 – toen de vele illegale vuren ervoor zorgden dat de stad één groot oorlogsgebied was – tot het verleden te laten behoren. Een succesformule: Het eerste jaar van de gereguleerde Vreugdevuren was de schade en het aantal gewonden al gehalveerd. In 1991 zijn politie en brandweer voor het eerst tevreden over de jaarwisseling. Geen grote branden en geen grote ordeverstoringen.
In plaats van het voortzetten van het door de gemeente zélf ingezette beleid, gaf Remkes blijk de ontstaansgeschiedenis niet te kennen. Gevolg: dagen van – zeer af te keuren, maar voorspelbare onrust – in Duindorp.
Mijn partij pleit al jaren voor een gekozen burgemeester in de vorm van transparante verkiezingen. Het raakt het fundament van de democratie: directe zeggenschap over wie jou vertegenwoordigt en namens jou besluiten neemt die jou raken.
Hoewel de invloed van het partijkartel in het verdelen van de baantjes onder ‘goede vrinden’, nog steeds groot is, is er langzaam meer invloed gekomen voor de gemeenteraad. Deze stelt de profielschets voor de nieuwe burgemeester op en voert gesprekken met door de Commissaris van de Koning geschikt bevonden kandidaten. Het is om die reden dat mijn partij – bij ongewijzigd beleid – als grootste partij de voorzittersrol opeist van de nog samen te stellen vertrouwenscommissie. We zullen in die hoedanigheid opnieuw pleiten om vaart te maken met de invoering van de gekozen burgemeester.
Want ondanks het feit dat de Eerste Kamer vorig jaar heeft ingestemd met een voorstel om de burgemeestersbenoeming uit de Grondwet te halen, is er door de landelijke politiek – waarschijnlijk uit angst voor het verlies aan banen en macht – nog niets veranderd aan de huidige praktijk. En dat is verdraaid jammer, want ik had maar wat graag meegedaan aan de verkiezingen van dat gekozen burgemeesterschap.
