In de BNNVARA-documentaire De Lokroep onderzoekt onderzoeksjournalist Sinan Can het moslimextremisme in Nederland. Waar begon het en wat drijft Nederlandse jongeren om zich op te offeren voor de jihad? Een documentaire die verplichte kost zou moeten zijn voor bestuurders van ons land en van de steden die kampen met terugkerende jihadisten. Zeker omdat Can concludeert dat terugkerende jihadisten weer een nieuwe lichting kunnen inspireren.
Sinan Can en researcher Danielle van Lieshout doken maandenlang in de geschiedenis van de radicale islam in Nederland. Van de opkomst van Al Qaeda in de jaren negentig tot de terugkerende Syriëgangers van nu. Verontrustend daarbij is dat de ene generatie dient als inspiratie voor de volgende. Can zegt daarover:
“Terugkerende Afghanistan-veteranen waren een voorbeeld voor radicale jongeren in Europa. Nederlandse jihadisten in Syrië hadden een foto van Mohammed B. in hun huis hangen. En de Syriëgangers die nu terug zijn of nog komen kunnen een inspiratie zijn voor andere jongeren. Want zij hebben in een islamitische heilstaat, het kalifaat, gewoond. Er zijn niet veel mensen die dat kunnen zeggen.”
Terwijl in Syrië massagraven worden ontdekt, krijgen de ISIS’ers die terugkeren in Nederland lichte straffen omdat alleen te bewijzen is dat ze lid waren van een terroristische organisatie, niet van hun specifieke misdaden. En dat soort mensen woont straks weer in onze steden.
Door het uiteen vallen van het ISIS-kalifaat verwacht de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dat honderden Syriëgangers terug naar Nederland zullen keren. Volgens cijfers zijn 315 personen succesvol uitgereisd. 55 van hen keerden al voor 2015 terug naar Nederland. 85 zouden er zijn gesneuveld in de strijd in Syrië en Irak. Nederland telt naar schatting ruim vijfhonderd aanhangers van jihadistische bewegingen. Moeten steden, zeker nu uit onderzoek blijkt dat terugkerende jihadisten een inspiratie kunnen zijn voor een nieuwe generatie van terroristen, zich niet faliekant tegen deze nieuwe terreurdreiging afzetten en er bij het Rijk op aandringen dat we terugkerende jihadisten niet meer kunnen opnemen in onze samenleving? Hebben jihadi’s hun recht op een vrij verblijf in ons land op het moment van uitreizen niet verspeeld?
Deze vragen stellen, is gelijk aan ze beantwoorden. Zeker ook omdat de AIVD stelt dat de ‘terugkeerders’ een grote bedreiging vormen. Omdat ze langer in het strijdgebied zijn geweest, hebben ze “meer gevechtservaring opgedaan, zijn ze ideologisch gehard en hebben ze een groter jihadistisch netwerk”. De samenleving zou dan ook tegen deze terugkerende terroristen beschermd moeten worden. Pak paspoorten van jihadisten die uitreizen af, ontneem hen het Nederlanderschap en zorg dat het terugkeren onmogelijk wordt gemaakt.
Naast de harde – maar broodnodige maatregel – van het opgeven van uitgereisde jihadisten moet er vol worden ingezet op het vroegtijdig signaleren van radicalisering. Daar is nog een wereld te winnen. Hele wijken en scholen in ons land worden bevolkt met mensen die zich geen Nederlander voelen en denken dat ze er niet te doen. Om de onbalans van de bevolkingssamenstelling in achterstandswijken aan te pakken moeten stadsbesturen vaker gebruik maken van de Wet Bijzondere Maatregelen Grootstedelijke Problematiek (beter bekend als de Rotterdamwet). Daarmee blokkeren we de toestroom van kansarmen, ontlasten we deze wijken en bevorderen we de sociale cohesie; waardoor we zaken als mislukte integratie, werkloosheid, onveiligheid, schooluitval, maar ook radicalisering eindelijk aan kunnen pakken.
Synchroon daarmee moet er in de steden een rem komen op de toestroom van kansarme migranten, zodat onze zwaar overbelaste steden eindelijk op adem kunnen komen. Dat is goed voor zowel de autochtone- als allochtone bevolking. Om de weerbaarheid van de jeugd te vergroten en de voedingsbodem voor radicalisering tegen te gaan moet het aantal projecten waarmee je jongeren weerbaarder maakt voor invloeden van buitenaf fors worden uitgebreid. Dat rotsvaste geloof in de jeugd moet door middel van het juiste beleid een goede toekomst bieden aan zowel Henk & Ingrid, als aan Hassan & Fatima!
Laat De Lokroep een wake-upcall zijn om eindelijk werk te maken van het maken van de juiste keuzes.
