Bij FvD in Drenthe hebben ze er zin an. In deze provincie organiseert de partij niet één, maar wel drie nieuwjaarsborrels. De eerste is deze donderdag in Hoogeveen. In een hotel langs de snelweg zijn tientallen mensen samengekomen. Fractievoorzitter Hendrikus Velzing loopt trots rond. Volgens hem zijn er 74 aanwezigen en dat zal bij de geplande borrels in Emmen en Assen niet anders zijn.
Paul Cliteur is langsgekomen om te melden dat 2020 een belangrijk jaar wordt om het middenkader van FvD op te bouwen. In Drenthe lukt dat uitstekend. Er is inmiddels een heel team: een lokale JFVD-voorzitter, twee fractieassistenten en een regiocoördinator. Er zijn zes werkgroepen, die elk uit een man of acht gaan bestaan. Er zijn nog vacatures en daarom zijn er speeddates met vrijwilligers. De uitleg over de partijopbouw wordt zoals altijd gevolgd door een folkloristische sneer naar de gewezen partijbestuurder Henk Otten, die al die ledenactiviteiten maar onzin vond.
Hier in Drenthe is FvD helemaal zelfstandig, hoor ik de Statenleden zeggen. De provinciale werkgroepen zijn beslist niet het idee van het partijbureau, maar eigen initiatief. Al deze activiteiten zijn een duidelijk gevolg van het leiderschap van Velzing, die al eens een succesvolle lokale partij in Emmen oprichtte en zichzelf omschrijft als ‘een echte doener’. Hij kan goed delegeren, legt hij me uit. Het is eigenlijk een fluitje van een cent om een partij op poten te zetten want er zijn genoeg enthousiastelingen die mee willen doen.
Emeritus hoogleraar Drukker, inmiddels FvD-Statenlid, doet het woord over hoe het in de Provinciale Staten gaat. Er is een begroting van 300 pagina’s over 300 miljoen en je zou denken dat die tussentijds niet wijzigt, maar deze verandert juist de hele tijd, horen we. Zo heeft de provincie bijgedragen aan de aanschaf van een duur schilderijtje. Drukker denkt dat er door de wijzigingen ‘stenen uit het bouwwerk’ worden getrokken, waardoor het overzicht op de financiën zoekraakt. Het is niet helemaal duidelijk of dit gaat over de provincie, de FvD-fractie of Drukker zelf.
Dan begint Drukker te klagen over het Drentse Waterbedrijf WMD. Het bedrijf is monopolist terwijl iedereen water nodig heeft, doceert hij. WMD heeft echter grote tekorten en geen bank wil daar een lening voor verstrekken. Daarom doet de provincie het maar. De tekorten komen door een paviljoen in dierenpark Wildlands in Emmen en de WMD-activiteiten in Oost-Indonesië. FvD was niet over deze initiatieven te spreken, maar al snel bleek dat beide controversiële projecten de wens van de Provinciale Staten waren. FvD droop in verwarring af.
Een CDA-raadslid uit Hoogeveen is deze middag een kijkje komen nemen bij de concurrent. Hij constateert dat FvD een heel eigen publiek trekt. Hij ziet hier hooguit drie mensen die bij de lokale politiek van Hoogeveen betrokken zijn. Hier blijkt maar weer eens dat FvD als enige partij in staat is veel nieuwe mensen op de been te brengen. Hier heeft de bestaande politiek, en dan vooral CDA en VVD, een gat laten vallen. Bij FvD voelen grote groepen mensen zich thuis, terwijl ze zich door de traditionele partijen niet vertegenwoordigd lijken te voelen.
Hier in Drenthe blijkt hoe FvD dat doet: met Velzing als aansprekende provinciale leider die iedereen vriendelijk de hand schudt en aanmoedigt actief te worden. Er ontbreekt maar één ding: een duidelijk inhoudelijk verhaal. De Statenleden mogen zelf weten wat ze overal van vinden, vertellen ze, want dat wordt niet opgelegd door het partijbureau.
Hartstikke mooi, maar wat de Statenleden dan precies vinden blijft vaag. De Hoogeveense CDA’er noemt de speech van Drukker ‘cabaret’ en mist oplossingen. FvD predikt verandering, maar wat die verandering is, wordt niet concreet. Ook als je Statenleden erover doorzaagt, wordt het niet duidelijker. Er is volgens FvD veel mis, maar wat moet er nu precies gebeuren met de begroting, de stikstofproblematiek en het lerarentekort? Er volgen veel ontwijkende antwoorden.
Zo leren we een belangrijke les. De gevestigde politiek en journalistiek zijn op zoek naar duidelijke standpunten en voorstellen hoe problemen aangepakt moeten worden. Het publiek van FvD is hier helemaal niet mee bezig. Zij weten dat FvD hun visie op belangrijke punten deelt, zoals migratie en klimaat. Dat geeft hen vertrouwen. Ze gaan er direct vanuit dat FvD zich naar beste kunnen voor hen zal inzetten, ook al zijn er nog geen resultaten te melden, zijn de oplossingen nog niet geformuleerd en is niet duidelijk of die anders zijn dan bij de concurrent.
Soms zeggen Statenleden hier letterlijk dat ze geen idee hebben hoe ze de gesignaleerde problemen moeten oplossen. Niemand maalt erom.