Dat het ook anders kan en soms gewoon anders moet. Oscar Jan Hoogland was ooit leerling van (jazz)pianist Misha Mengelberg. Jazz tussen haakjes want de muziek van Mengelberg was natuurlijk zo veel meer. Diens werk bewoog zich voortdurend tussen improvisatie en gecomponeerd absurdisme. Op het conservatorium tijdens de lessen in Mengelbergs “lawaaiklas” mocht er vooral niet te netjes worden gespeeld. Arnold De Boer, alias Zea, is sinds 2009 zanger-gitarist bij de anarchisten van The Ex. Dan is het niet verwonderlijk dat er op Summing om muzikale hokjes heen wordt gespeeld door het duo. De Boer en pianist Hoogland laten horen wat allemaal mogelijk is in een door hen gecreëerde klankwereld die je niet meteen verwacht gezien de zojuist geschetste voorgeschiedenis.
Ja er wordt volop geëxperimenteerd. En ja je weet nooit precies welke kant het op gaat. Na het maken van aanstalten gaan gitaar, piano en andere instrumenten een verbintenis aan die uitmondt in iets dat meer weg heeft van klankmagie; poëtisch, beheerst, ingetogen. Niks geen jazzachtige improvisaties of dwarse hinkstapsprongen. Laten we het bij gebrek aan beter muzikaal beeldhouwen noemen dat nergens aan refereert behalve aan het maken van vormen die zomaar ineens lijken te ontstaan. Ter plekke dus, terwijl je er zelf bij bent en intussen je oren niet gelooft. Zelfs de negentiende eeuw komt langs. Het gedicht Antigonish van William Hughes Mearns wordt gezongen, er is een tekst van schrijver James W. Blake.
De zang van De Boer blijft tussen dit alles gepast nederig. Ook al klinkt er ineens iets wat lijkt op een Arabische toonladder of krult het geluid van zijn gitaar van spanning en sfeer. Indrukwekkend hoe beide muzikanten ieder voor zich hun instrument blijkbaar van haver tot gort kennen, deze kennis in dienst stellen van de muziek die prikkelt en verkent én per luisterbeurt aan diepgang wint. Hoogtepunt is het slotnummer waarin piano en gitaar elkaar omhelzen. Zo blijft het hele album iets ongrijpbaars houden maar sprankelt het tegelijk van avontuur en zoektocht. En wie kent Norma Tanega? De in vergetelheid geraakte Amerikaanse folkzangeres krijgt een bescheiden eerbetoon in de vorm van een coverversie op deze in alle opzichten buitengewone en fraaie cd.
Zea + Oscar Jan Hoogland – Summing (cd, Makkum Records/Klanggalerie/De Platenbakkerij 2020)
