Politiek

NPO: ‘FvD werd begin dit jaar grootste partij van NL dankzij illegale Facebookcampagnes’

08-04-2020 11:02

PERSBERICHT

Dankzij een slimme Facebookcampagne werd FvD begin dit jaar de grootste partij van Nederland, zo blijkt uit onderzoek van Brandpunt+ (NPO). Forum van Democratie betaalde Facebook per nieuw aangebracht lid. Dit was in strijd met Nederlandse privacywetgeving.

De Facebookcampagne van FvD was voor Nederlandse begrippen ongekend groot. Forum voor Democratie gaf in een half jaar tijd bijna een kwart miljoen euro uit aan Facebookadvertenties. Deze werden tussen de 40 en 60 miljoen keer vertoond.

Uit onderzoek van Brandpunt+ blijkt dat het overgrote deel van deze advertenties gericht was op ledenwerving. Zo’n 60% ervan linkte direct naar de lidmaatschap pagina. Meer dan de helft van de overige advertenties diende de ledenwerving indirect. Tijdens de campagne overvleugelde FvD alle andere partijen in ledental om in januari de grootste van Nederland te worden. De verschillen met andere partijen waren zo klein dat dit zonder de Facebookcampagne nooit was gelukt.

FvD betaalde Facebook per aangebracht lid

Uit de plaatsing van zogenaamde ‘conversiepixels’ blijkt dat FvD Facebook betaalde per nieuw aangebracht lid. Facebook keek via deze pixels mee op de website van FvD. Elke keer dat een nieuw lid zich aanmeldde kreeg het bedrijf een seintje. Met behulp van een speciaal geplaatste cookie kon Facebook deze aanmeldingen vervolgens koppelen aan individuele accounts en FvD een rekening sturen. Dergelijke ‘conversiecampagnes’ zijn niet ongewoon. Wel is FvD de eerste Nederlandse politieke partij waarvan bekend is dat zij op deze wijze leden werft. De constructie roept vragen op omdat Facebook hierdoor inzage krijgt in politiek gevoelige gegevens.

Volgens juristen is een zo’n campagne alleen legaal als gebruikers hiervoor toestemming geven. Op de FvD-website werd hier ook om gevraagd, maar enkel voor de sier. Ook als een gebruiker toestemming weigerde kreeg Facebook via een zogenaamde ‘pixel’ inzage in het ledenregistratiesysteem. “Als er Facebook-cookies worden geplaatst zonder voorafgaande toestemming van de websitebezoeker, dan overtreedt een websitehouder de cookieregels uit de Telecommunicatiewet”, zegt professor Frederik Zuiderveen Borgesius, hoogleraar ICT en Privaatrecht. “Omdat Forum van Democratie in haar privacyverklaring verzwijgt welke gegevens het precies deelt met Facebook is de Algemene verordening gegevensbescherming mogelijk ook overtreden”, zegt Borgesius. Burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom wil dat de Autoriteit Persoonsgegevens ingrijpt om de integriteit van de aangaande Tweede Kamerverkiezingen te garanderen. “Manipulatie door middel van datamisbruik heeft geen plek in vrije verkiezingen”, zegt BoF-jurist Nadia Benaissa. “Juist in tijden van crisis waarin steeds meer digitaal gebeurt.”

Forum van Democratie: vergissing die meteen is rechtgezet

Forum van Democratie trekt in een reactie het boetekleed aan. Volgens een woordvoerder van de partij was er sprake van een “technische omissie ten aanzien van de accepteringsknop” die ontstond na een update van de website. Deze situatie bestond al minstens een jaar, maar werd vorige week na vragen van Brandpunt+ rechtgezet. Verder legt de partij de verantwoordelijkheid voor privacy van haar leden bij Facebook. Facebook kan weliswaar nieuwe leden identificeren, “dit proces gaat buiten ons om en zijn wij niet voor verantwoordelijk”, aldus de FvD-woordvoerder.

Het gehele artikel is hier te lezen.

/PERSBERICHT