Ronald van Raak ken ik als een uitstekend Kamerlid. Hij snijdt belangwekkende onderwerpen aan. Bijvoorbeeld zijn voorstel om het bindend referendum mogelijk te maken door een Grondwetswijziging en hij wil net als ik een heropening van het onderzoek naar de vuurwerkramp in Enschede. Over dergelijke onderwerpen denken hij en de Partij voor de Toekomst identiek. Daarom ben ik ook vereerd dat Van Raak een opinieartikel van maar liefst 600 woorden wijdt aan de kersverse Partij voor de Toekomst. Zijn conclusie, dat de politieke bedrading binnen onze partij te veel verschilt, deel ik overigens niet.
Op het eerste gezicht heeft Van Raak gelijk als hij zegt dat een ‘klassieke’ politieke partij mensen verenigt met eenzelfde ideologie. De SP staat bijvoorbeeld voor socialistische partij. In hun verkiezingsprogramma wordt hun socialistische ideologie vertaald naar solidariteit. Daarbij wordt expliciet internationale solidariteit genoemd: de SP streeft naar een betere wereldwijde verdeling van de welvaart om de kansen op geluk voor iedereen te bevorderen. Een ambitieus ideaal. In de verte klinkt nog een beetje de strijdkreet van Marx erin door: Proletariërs aller landen verenigt u! Het was een soort globalisme ‘avant la lettre’.
De ideologie van het socialisme is er in veel gedaanten. Ik begrijp dat het socialisme van Marx niet het socialisme van de SP is. Maar juist op het punt van arbeidsmigratie scheurt de achterban van de SP in tweeën. Er is een stroming die zegt ‘we moeten opkomen voor alle arme arbeiders’. Die stroming is pro migratie. Maar er is binnen de SP eveneens een stroming die zegt dat dat niet koste mag gaan van de eigen Nederlandse arbeiders. Dat zijn de mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt die hun baan dreigen te verliezen door de concurrentie van goedkope arbeidsmigranten uit Oost Europa. Bij het migratiedebat toont de SP achterban zich diep verdeeld. In de peilingen van Maurice de Hond zien we die tweedeling binnen de SP terug. Die verdeeldheid maakt de SP niet meteen een partij die geen toekomst heeft. Ik weet bijna zeker dat er niet één Tweede Kamerfractie is waar men het op belangrijke maatschappelijke vraagstukken het ook wel eens oneens is, ook al delen ze dezelfde ideologie. Partijen en fracties zijn nu eenmaal gemêleerde gezelschappen. Ga maar na: het is een uitzondering als er bij de peilingen van Maurice de Hond 100 procent van de stemmers van één partij hetzelfde vinden.
Ik ga niet zeggen dat Femke Merel en ik het op alle punten nu en in de toekomst het volkomen met elkaar eens zijn. Maar de Partij voor de Toekomst begint wel met tien basisbeginselen waar we allebei 100 procent achter staan. Komen deze punten voort uit een ideologie? Waarom zou dat moeten? Het maakt mij eerlijk gezegd niet zoveel uit.
Zeker in de politiek zijn er geen twee mensen die precies dezelfde opvattingen hebben. Dat geldt voor fracties en natuurlijk ook voor de Kamer als geheel. Ook binnen het parlement moeten verschillen uiteindelijk overbrugd worden. Discussie is goed, zowel in het parlement als binnen een fractie. Als Kamerlid probeer je immers alle Nederlanders een stem te geven. Het gaat daarbij in het parlement om het algemeen belang. Groepen die minder goed voor zichzelf kunnen opkomen, verdienen wat extra aandacht in het parlement. Als er iets is dat Femke Merel en mij bindt, dan is het dát. En daarom liggen we dichter bij elkaar dan Ronald klaarblijkelijk op het eerste gezicht vermoedde.
Ook in de Partij voor de Toekomst zullen er inhoudelijke discussies zijn. En ja, ik ken dat nog heel goed uit de fractie van 50PLUS. Vanuit die ervaring en vanuit onze enigszins verschillende achtergrond, gaan wij het anders aanpakken. Wij gaan onze leden voortdurend raadplegen. We ontwikkelen een min of meer doorlopend online congres. Belangrijke maatschappelijke vraagstukken of actualiteiten die plots om een standpunt vragen, lenen zich heel goed voor een discussie met de leden. Zelfs een Ronald van Raak zou daarbij uitstekend tot bloei kunnen komen.
