Zwerfafval is een hardnekkig en complex probleem. Terwijl het bedrijfsleven de afgelopen tien jaar bijna 240 miljoen euro uitgaf aan de aanpak van zwerfafval, is die berg amper afgenomen. Tijd voor ‘Singapore aan de Noordzee’
Al meer dan twintig jaar werkt de stichting Nederland Schoon aan het verminderen van het zwerfafvalprobleem. Het blijkt vechten tegen de bierkaai. Jaarlijkse tellingen van Rijkswaterstaat wijzen uit dat de hoeveelheid afval in diezelfde periode nauwelijks is gedaald. Integendeel, bepaalde soorten zwerfafval, zoals kleine flesjes en blikjes, zijn juist toegenomen, blijkt uit de zogeheten zwerfafvalmonitor. Dit afval is een fikse kostenpost voor gemeenten. Jaarlijks geven zij tussen de 200 en 250 miljoen euro uit aan het opruimen van zwerfafval.
Het wordt hoogtijd om viespeuken eindelijk daar te gaan raken waar we ze het meest pijn doen, de portemonnee. Verdrievoudig de boetes voor straatvervuilers. De afvalboete van 140 euro moet worden verhoogd naar 420 euro.
Hoewel het altijd meer én beter kan, en op sommige plekken ook beter moet, investeren gemeenten vele miljoenen in het bestrijden van afval op straat. Van preventie tot voorlichting, het vaker legen van afvalcontainers en meer toezicht. Maar er blijft een hardnekkig deel van de bevolking dat standaard asociaal gedrag blijft vertonen. Afvalhufters die alles op straat gooien, die zich schuldig maken aan illegale bijplaatsingen bij ondergrondse afvalcontainers en in sommige gevallen hele huisraad op straat dumpen. Dat ‘ik-heb-schijt-aan-alles-gedrag’kunnen gemeenten niet alleen oplossen, daar is het Rijk bij nodig. Want ondanks eerdere lobbypogingen vanuit de G4, de vier grote steden in de Randstad, die de boete wilde verdubbelen, is de strafmaat nog steeds te laag.
Mensen – zeker die van asociale huize – interesseert de boete niet door het gebrek aan pakkans, maar vooral het te lage boetebedrag. Straffen werken als ze afschrikwekkend zijn en daarom moeten afvalboetes Singaporese vormen gaan aannemen. Wie daar de viespeuk uithangt en zijn afval op straat deponeert, mag duizend dollar aftikken bij het eerste vergrijp. De tweede keer is dat het dubbele inclusief een werkstraf. De straten zijn er schoner, zeker in vergelijking met onze steden.
Tijd dus om doelbewuste vervuilers, die klakkeloos hun vuil op straat dumpen, te trakteren op wat zij verdienen; een hufterboete, met een Singaporees sausje!