Een boek schrijven is een zware taak en dus heeft u mijn vaste weekendcolumn ruim een half jaar moeten missen. Vanaf deze week ben ik weer terug. Of dit betekent dat mijn boek over Forum voor Democratie (FvD) af is, weet ik niet helemaal zeker. Er gebeurt steeds weer iets nieuws. Zo was daar opeens Ben Swagerman. Ik had nog nooit van de man gehoord, maar hij schijnt een paar jaar voor de VVD in de Eerste Kamer te hebben gezeten. Dat levert meestal geen grote bekendheid op. Sinds een jaar zit er immers ook een grote FvD-fractie in de Senaat en daar horen we werkelijk niets van.
Bij FvD hebben ze in de tussentijd een televisiestudio gebouwd. Die was al ruim een jaar geleden aangekondigd, maar nu is deze ook echt in gebruik genomen. Je merkt meteen: het strakke management van Henk Otten is echt verleden tijd. De studio liet niet alleen eindeloos op zich wachten, maar de FvD-journaals worden tevens geteisterd door geluidsproblemen. Ook de inhoud laat nogal te wensen over. Zo was de uitzending van vorige week een mooi podium voor de totale gekte van Baudet, die denkt dat je voor extra diamanten alleen maar wat dieper hoeft te graven.
Terug naar Ben Swagerman. Hij was van harte welkom in de nieuwe studio. In het gesprekje met Baudet meldt hij bloedserieus dat FvD ‘een bruisende politieke partij [is] die echt aan de weg wil timmeren’. Hij mompelt wat over ‘intellectueel debat’, ‘een nieuwe visie’, ‘nieuw elan’ en het doorbreken van de amorfe politieke cultuur. Baudet is volgens Swagerman voortreffelijk bezig en zijn boek De Aanval op de Natiestaat heeft veel weg van de catechismus. Swagerman vindt ook dat het debat over migratie scherper gevoerd moet worden. Zou hij de afgelopen twintig jaar onder een steen hebben gelegen?
Baudet begint te ratelen over ‘de lastercampagne’ die over FvD wordt uitgestort. Swagerman kijkt daar gelukkig dwars doorheen en vindt de Brabantse coalitiedeelname een mooie nieuwe stap. Er is wel veel weerstand. Onterecht, denkt Swagerman. Hij heeft bij FvD leuke mensen ontmoet ‘van diverse pluimage’. Swagerman zegt dat hij gaat helpen om Forum beter over het voetlicht te krijgen en om de partij verder op te bouwen. Hij zet graag ‘zijn schouders eronder’ en suggereert mee te gaan helpen zodat FvD op meer plekken in de coalitie komt.
Toch even wachten met de champagne, want deze video blijkt achteraf één groot misverstand. Swagerman ontkent inmiddels dat hij een adviserende functie heeft. Wat er precies is gebeurd is een raadsel: misschien waren zijn collega’s bij de rechtbank niet zo enthousiast of hij is er simpelweg door Baudet ingeluisd. Hem werden immers deels woorden in de mond gelegd. Daar krabbelde de net overgestapte VVD’er alweer terug. Dat heb je met zo’n bruisende partij: niet iedere overstap stelt erg veel voor. Zo snel als je richting Forum drijft, zo snel drijf je ook weer de andere kant op.
Of iemand met dit gebrek aan basale politieke intuïtie een verlies is voor de VVD lijkt me wel duidelijk. Iemand die de VVD al helemaal kan missen als kiespijn is Wybren van Haga. Hij werd immers geroyeerd nadat hij zijn zakelijke belangen onvoldoende op afstand plaatste. Dat er nogal wat klachten waren over zijn rol als huisjesmelker hielp ook al niet mee, bovenop het feit dat hij met te veel alcohol op achter het stuur zat. Bij de VVD mist men het vrij elementaire vermogen om integriteitsproblemen te onderkennen, maar bij Van Haga was er zelfs bij de liberalen weinig twijfel.
En dus zat Van Haga deze week in de FvD-studio om te melden dat als hij de Stemwijzer doet hij bij Baudet uitkomt. In de video horen we hem zeggen dat hij het inhoudelijk erg met FvD eens is. Niets natuurlijk over het simpele feit dat Baudet tegen het Canadees-Europese handelsverdrag CETA is en Van Haga vrijwel zeker voor, of dat Van Haga niet bekend staat als iemand die al jaren enthousiast voor een nexit en tegen een gasverbod pleit. Gelukkig ben je nooit te oud om te leren en dus kan Van Haga zich deze standpunten vast nog wel eigen maken. Hij is niet de laatste bij FvD die om carrière-technische redenen van mening verandert.
Nu gaan Baudet en Van Haga elkaar versterken en meer bereiken, zo is de belofte. We zijn benieuwd hoe lang de samenwerking duurt. De kans is groot dat de VVD net als bij Swagerman geamuseerd toekijkt. Van Haga is niet uit op een plaatsje op de kandidatenlijst, zegt hij. Niemand gelooft het. De VVD zal hem een hernieuwd Kamerlidmaatschap in ieder geval zeker niet misgunnen. Als straks velen door de coronacrisis aan de rand van de financiële afgrond staan, zal de roep om een stevige aanpak van huisjesmelkers hoog op de politieke agenda terecht komen. Iets zegt me dat de VVD daar graag eens wat debatjes over voert met FvD.
