Premier Rutte zélf is tevreden over het akkoord dat dinsdag is gesloten over het coronahulpfonds en de EU-meerjarenbegroting. Wat hem betreft zitten alle belangrijke punten voor Nederland erin. De VVD kopt in een campagnefoto: “Wanneer je een weekendje Brussel hebt geboekt en na 90 uur onderhandelen de beste deal voor Nederland mee terugneemt”. Ik denk zomaar dat de Nederlandse belastingbetaler daar heel anders over denkt.
Na ruim vier dagen, zijn de Europese leiders het eens geworden over een Europese begroting (tot en met 2027) van 1074 miljard euro en een coronafonds van 750 miljard (!). Het akkoord heeft vergaande consequenties voor Nederland, zonder dat de eigen bevolking daar ook maar iets te zeggen over heeft gehad. En dat laatste is bizar, want volgens een recente peiling is tweederde van Nederland tégen een herstelfonds met giften. Door het ontbreken van een referendum duwt Rutte ons – ongewild en in een weinig transparant proces – in een belasting-, schulden- en transferunie. Daarmee verbrak Rutte het regeerakkoord. Daarin staat onder andere: ‘De EU dient geen schuldengemeenschap te worden’. Ook: ‘De afspraak dat schulden van het ene land niet door andere landen worden overgenomen, moet geloofwaardig worden hersteld’.
De EU-top leert ons verder dat de kloof tussen de noordelijke- en zuidelijke landen nog lang niet is gedicht. Begrotingsdiscipline en belastingdeugd lijken in het zuiden maar niet van de grond te willen komen.
Maar bovenal hebben we – opnieuw – mogen vaststellen dat Rutte een meesterlijk toneelspeler is. Mr. No deed stoer voor de bühne, maar verbrak – voor de zoveelste keer – klip en klare verkiezingsbeloften. In het VVD-verkiezingsprogramma stond ‘geen nieuwe stappen naar een ‘every closer union’. Door te tekenen bij het kruisje is dat een lijn waar Rutte definitief een streep door haalde.
