Op aandringen van de Amsterdamse gemeenteraad werd in februari van dit jaar een onderzoek gestart naar het Mokumse slavernijverleden. Hiermee hoopte de raad helder te krijgen waar men nu precies excuses voor moet aanbieden.
Inmiddels hebben een kleine 40 experts zich over deze materie gebogen en de uitkomsten zijn niet anders dan frappant te noemen. Of zoals onderzoeker Matthias van Rossum het in een interview met het NRC verwoordt: “…dat het zo gigantisch was kon je vermoeden, maar je beseft het pas echt als je al deze kennis verzamelt.”
Zo kwamen de 40 deskundigen tot de ontdekking dat de elite in Amsterdam enorm geprofiteerd heeft van zowel de VOC als de WIC. Ook de vraag in hoeverre mensen vandaag nog last hebben van het slavernijverleden is de afgelopen zes maanden tot op de bodem uitgeplozen:
“Deze ideeën (raciale verschillen maken het OK om sommige mensen als slaaf te verkopen F.) zijn niet één op één in 2020 terecht gekomen. Aan hedendaags racisme ligt een heel complex aan factoren ten grondslag, waarvan slavernij een deel uitmaakt. Maar hoe zich dat verhoudt tot andere oorzaken, is iets waar nog meer onderzoek naar gedaan moet worden.”
Echt een conclusie waar de Amsterdamse gemeenteraad iets mee kan straks tijdens het spijt betuigen aan de nabestaanden. Van Rossum benadrukt verder dat het onderzoeksteam ‘zuiver-wetenschappelijke standaarden heeft gehanteerd’. Om die reden geven de wijze dames en heren ook geen advies over de wenselijkheid van een Amsterdams excuus.
Dat mede-auteur en activist Mitchell Esajas een hoofdstuk lang wel pleit voor excuses en compensatie is volgens Van Rossum gewoon een kwestie van perspectief. Bovendien heeft er ook een ‘begeleidingscommissie’ heel zuiver-wetenschappelijk naar gekeken. 1+1 is soms gewoon ook 3 niet?
De slavernij in Oost en West. Het Amsterdam-onderzoek ligt voor 24,99 euro in de schappen. (Herstelbetalingen niet inbegrepen.)
