“We moeten onze universiteiten dekoloniseren!” Je hoort het steeds vaker, maar wat wordt daar nu eigenlijk mee bedoeld? Lies Wesseling, verbonden aan Maastricht Universiteit en directeur van het Centrum voor Gender en Diversiteit, legt het in Scienceguide uit.
Minder blanke Europese mannen en meer aandacht voor de geschiedenis van blanke Europese mannen:
“Het is tijd voor de dekolonisatie van de universiteit. Dit gebeurt echter niet van de ene op de andere dag. We hebben hier te maken met een culturele nalatenschap die dateert uit de late 17e eeuw.”
Die nalatenschap is vooral terug te zien in de dominantie van witte, Europese mannen uit de middelste tot hoogste sociaaleconomische klassen: zij vormen nog steeds een aanzienlijk deel van het personeel aan de universiteit. Dit zorgt ervoor dat studenten die niet in die groep vallen, meer moeite kunnen hebben om het gevoel te hebben dat ze erbij horen”
Minder objectieve wetenschappelijke standaarden en meer Derridiaanse subjectieve dagboekonderzoeken:
“De dekolonisatie moet plaatsvinden op vier verschillende niveaus, aldus Wesseling. Het eerste niveau is het uitvoeren van onderzoek. Wetenschappers en studenten moeten tijdens het doen van onderzoek meer rekening houden met hun eigen positie in de maatschappij en hoe dit hun resultaten beïnvloedt. Dit is ook belangrijk voor studenten wanneer zij hun scriptie schrijven.”
Minder lesmateriaal geschreven door blanke mannelijke onderzoekers en meer studies waar minderheden zich welkom bij voelen.
Andere niveaus zijn het curriculum en het klaslokaal. Het is niet langer acceptabel dat de vakken alleen nog maar publicaties voorschotelen geschreven door witte, mannelijke onderzoekers. Je kunt moeilijk verwachten dat alle studenten zich thuis voelen bij de Universiteit Maastricht, als het onderwijsmateriaal zo eenzijdig is. In het klaslokaal moet een nieuwe etiquette komen, waar alle etnische achtergronden vertegenwoordigd worden. Zo worden er nu vaak woorden als ‘wij’ en ‘de mensheid’ gebruikt, terwijl het eigenlijk alleen over witte mannen gaat.
Minder druk om te presteren en meer ruimte voor gevoeligheden.
Op het laatste niveau, dat van het instituut, ligt de focus vooral op de gelijkwaardige werkomstandigheden voor studenten en medewerkers. Zo mogen de kosten van het collegegeld niet zo hoog worden als het in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk is: dit sluit potentiële studenten met lage inkomens uit. Ook moet de werkdruk van medewerkers niet te hoog worden. Je kan moeilijk verwachten dat medewerkers respectvol kunnen zijn tegenover etnische gevoeligheden als ze zelf dichtbij een burn-out zitten.
