Per week zien we al lang een stabiele electorale situaitie. Veranderingen zijn hooguit 1 zetel per week.
Vanuit die situatie is het moeilijk voor te stellen dat er tot 17 maart toch nog grote verschuivingen gaan komen. Dat komt met name door de zeer sterke positie van de VVD/Premier Rutte. Als die namelijk niet echt gaat veranderen dan verandert er bij de rest ook weinig.
Het interessante is dat de wensen t.a.v. het volgende kabinet zeer diffuus zijn. Slechts 16% van de kiezers wil de continuering van de huidige coalitie. Ook bij de kiezers van de huidige regeringspartijen geeft maar tussen een kwart en een derde aan dat men wil dat de huidige regering doorgaat. Maar wat men dan anders wil loopt weer fors uiteen.
Juist omdat het nog iets meer dan 100 dagen zijn tot de verkiezingen is hier een overzicht van de ontwikkelingen per partij te lezen.
Er gaan nogal wat nieuwe partijen mee doen aan de verkiezingen: Partij voor de Toekomst, Code Oranje, BIJ1, NLBeter, Volt. Voor ieder van deze partijen geldt dat het moeilijk wordt om voldoende zichtbaarheid te krijgen, zodat uiteindlijk minimaal circa 70.000 mensen op die partij gaan stemmen. Die grens zal voor ieder van deze partijen moeilijk zijn om te halen. Juist omdat er nu via internet en social media andere manieren zijn om potentiele kiezers te bereiken kan het zijn dat een partij onder de radar toch voldoende steun verwerft. Voor ieder van deze partijen zullen de laatste paar weken bepalend zijn ten aanzien van media-aandacht. Bij een saaie campagneperiode zonder echte ingrijpende gebeurtenissen kunnen deze partijen “meer ruimte krijgen” om kiezers aan te trekken. Toch zou het me verbazen als deze partijen bij elkaar meer dan 2 zetels gaan halen.
Vanzelfsprekend kunnen er tussen nu en 17 maart nog grote gebeurtenissen plaats vinden, die toch de electorale stabiliteit in Nederland zal doorbreken. En die zijn niet te voorspellen. Zeker niet nu we zo diep in de Coronacrisis zitten. Maar het kan alleen grote electorale gevolgen hebben als het de positie van de VVD/Rutte sterk aantast.
De vraag welke regering er gaat komen na 17 maart zal voor de Nederlandse politieke situatie de grote uitdaging worden. Het is moeilijk denkbaar dat er een uitslag komt die ervoor zorgt dat er gemakkelijk een regering gevormd kan worden met meerderheden in de Tweede en Eerste Kamer. Wellicht wordt dat dan de start van een vernieuwingsslag in het Nederlands politieke systeem, omdat er geen andere keuzes is.
