Nieuwe partijen verdringen zich om aan de Tweede Kamerverkiezingen mee te doen. Een ervan is de Boer Burger Beweging (BBB). Deze woensdag verzamelt de partij zich op een boerderij vlakbij het Brabantse Maarheeze, voor een slecht bezochte perspresentatie. Al meteen blijkt: een stadsmens heeft bij BBB weinig te zoeken. De boerderij bevindt zich kilometers van het dichtstbijzijnde station aan het einde van een doodlopende weg. In de schuur staat een paard dat af en toe geluid maakt en er staan wat ongedefinieerde machines. Zo is het voor de buitenstaander volstrekt onduidelijk wat dit voor bedrijf is.
Een tiental vrijwilligers heeft zich hier verzameld, inclusief de nummers een en twee van de kandidatenlijst. Ze dragen allemaal een BBB-jas en overal hangen BBB-spandoeken. Er is zelfs een vrachtwagen met BBB-reclame. Lijsttrekker Caroline van der Plas wil graag publiciteit en zorgt ervoor dat uw verslaggever wordt opgehaald van het station. ‘Naoberschap’ heet dat op het platteland, doceert Caroline. Maarheeze is trouwens niet het einde van de wereld, meldt ze, maar juist het begin van het paradijs. Ze legt uit dat het openbaar vervoer hier op het platteland erg slecht is en dat klachten daarover helemaal terecht zijn. Dat is dan ook een van de speerpunten van BBB.
We krijgen koffie met Peelkoek, een veredelde vorm van ontbijtkoek uit de omgeving van Maarheeze. Aan enthousiasme geen gebrek. De nummer twee van BBB, Femke Wiersma, komt op hoge hakken helemaal uit Holwerd – op zo’n drie uur rijden – om erbij te zijn. We wachten gezamenlijk op de gast van deze ochtend: schrijver en taalkundige Wim Daniëls. De lokale televisie van Someren is langsgekomen om het geheel te verslaan en ook het Eindhovens Dagblad zal een artikel aan dit festijn wijden. Het partijprogramma van BBB is vertaald in het Fries en in vijf dialecten: het Brabants, Zeeuws, Gronings, Neder-Saksisch en plat-Haags.
Als Daniëls is gearriveerd heet Caroline ons officieel welkom. Ze heeft Daniëls uitgenodigd omdat hij een voorvechter is van dialecten. Voordat het inhoudelijke programma start wil ze graag een misverstand uit de weg ruimen: BBB is al ruim voor de boerenprotesten opgericht, al denken sommigen dat BBB daar juist het product van is. Dat is beslist onjuist. Caroline vertelt dat het platteland in de Haagse politiek een ondergeschoven kindje is en daar gaat BBB definitief een einde aan maken. De omgang met taal is veelzeggend volgens Caroline, want programma’s worden nooit in dialect vertaald, maar wel in het Turks en Marokkaans.
Eigenlijk zijn er wel twintig van dit soort streektalen, weet Caroline, maar meestal kon BBB er geen vertalers voor vinden. Zo is een vertaling in het Limburgs niet mogelijk want Noord-Limburg spreekt een ander dialect dan Zuid-Limburg en eigenlijk zijn er nog wel meer varianten, die soms zelfs per dorp verschillen. Applaus voor de vertalers en het paard hinnikt op de achtergrond vrolijk mee. We kunnen ons aanmelden als we ook nog een andere streektaal kennen en een vertaling willen produceren. Caroline zegt toe dat als BBB straks in de Kamer zit ze in dialect gaat debatteren.
Caroline vindt haar eigen presentatie niet zo gelikt, maar dit is dan ook het platteland, meldt ze. Daniëls is ontzettend enthousiast over de vertalingen, maar zegt meteen dat dit BBB vast geen stemmen op gaat leveren. Dialect is sowieso iets dat men spreekt en nauwelijks leest. Daniëls weet nog wel dat de wethouders in de gemeente Gemert-Bakel het dialect van de eigen bevolking niet verstaan en dat dat bij inspraakprocedures ontzettend onhandig is. Daniels denkt dat niemand de vertaalde programma’s gaat lezen maar desondanks laten deze zien dat BBB het platteland ontzettend serieus neemt. Caroline knikt.
Daniels begrijpt de missie van BBB. Hij vertelt over een dorp waar het café misschien moet sluiten. Voor een dorp is het essentieel dat er een café is, een winkel en een vereniging. Politici zien er vaak het belang niet van. Bovendien fuseren gemeenten alleen maar tot grote, onherkenbare eenheden. Als voorbeeld noemt hij het nabijgelegen Meierijstad, een nog niet zo lang bestaande gemeente die helemaal geen stad is, maar een fusie van drie dorpen die niets met elkaar te maken hebben: Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode. Ondanks dat Daniëls goed begrijpt waar BBB zich druk over maakt, denkt hij dat stemmen binnenhalen lastig is.
Caroline fleurt op van al dit begrip. Ze vertelt dat de Amsterdamse Bijlmer voor vele miljoenen is opgeknapt en dat ze de mensen daar niets misgunt, maar dat het op het platteland al moeite kost een bibliotheek open te houden. Het illustreert maar weer hoe immens de kloof tussen stad en platteland is. BBB gaat dit veranderen, meldt ze nogmaals. De partij heeft inmiddels in bijna alle kiesdistricten voldoende ondersteuningsverklaringen opgehaald om mee te kunnen doen. Dit is alleen in Den Haag en Rotterdam nog niet gelukt. Een reden kan zijn dat de kandidaten van BBB niet in deze steden wonen maar eerder in onbekende plaatsen zoals Holwerd en Bathmen.
Caroline meldt dat BBB heel serieus is, kennelijk niet zeker dat de aanwezigen dit ook al hebben begrepen. Daniëls begrijpt het wel: hij knikt en krijgt als dank een boek over boeren en een handige bezem, die volgens Caroline ontzettend goed veegt. Daniëls zegt dat hij zijn BBB-mondkapje zal gaan dragen om de partij meer zichtbaarheid te geven. Het paard hinnikt vrolijk mee op de achtergrond.
Wat een schat, dat paard. #BBB pic.twitter.com/2FLEpAZI6U
— Chris is erbij (@ChrisIsErbij) January 27, 2021
