Politiek

Opiniepeiling Maurice de Hond: Derde van de kiezers stemt anders dan in 2017

21-02-2021 09:50

Sylvana Simons bij TEDxAmsterdamWomen 2013
Sylvana Simons bij TEDxAmsterdamWomen 2013 - videostill

Terwijl de verschuivingen van week tot week heel klein zijn is het wel opmerkelijk dat op dit moment ongeveer een derde deel van de kiezers op dit moment een andere partij prefereert dan de partij, die ze in 2017 hebben gestemd.

Hoewel de voorsprong van de VVD groot blijft zien we toch enige verzwakking in de electorale positie van deze partij. Met 34 zetels (-1) staat de partij op nog maar op 1 zetel winst ten opzichte van 2017. Maar wel 11 zetels voor op de volgende partij.

Want ook de PVV zakt er 1 weg, en daarmee komt deze partij op 23 zetels. Wel staat deze partij nog op 3 zetels winst t.o.v. 2017. Alleen de PvdA (13) staat op een grotere winst. De twee verschoven zetels van vandaag komen terecht bij 50PLUS (2) en BIJ1 (1).

Het is trouwens wel heel opmerkelijk historisch gezien, dat maar 3 partijen hoger dan 10% staan en dat PvdA en CDA bij elkaar met 31 zetels nog steeds dicht staan bij de historisch lage score van 28 uit 2017. (Twee partijen die de vorige eeuw samen vrijwel steeds meer dan 80 zetels haalden).

De nieuwe partijen

Rondom de nieuwe partijen, zie ik steeds meer beweging. Niet alleen zien we nu al 6 zetels voor die partijen (JA21, Volt, BIJ1 en CodeOranje), maar er zijn drie redenen, waardoor dat nog wel eens meer zouden kunnen worden:

  • Er lijkt dit keer geen tweestrijd te komen, welke partij de grootste wordt. Een tweestrijd, waardoor kiezers sneller op één van die twee partijen gaan stemmen om invloed uit te oefenen op de uitkomst van die tweestrijd (het zogenaamd strategisch stemmen).
  • De opkomst zou wel eens fors lager kunnen liggen dan in 2017 (ruim 81%). Zelf schat ik dat die wel eens zou kunnen dalen tot onder de 70%. In dat geval zal de kiesdeler onder de 60.000 uitkomen en die was in 2017 nog iets meer dan 70.000. Die lagere opkomst zal dan vooral in de leeftijdsgroep tussen 40 en 70 gaan zitten.
  • Daarnaast merk je ook dat men t.a.v. de Coronacrisis weinig onderscheid ziet tussen de grotere partijen. Andere onderwerpen worden als het ware versluierd in het beleven van kiezers. Bij de toeslagenaffaire zijn niet alleen de regeringspartijen betrokken geweest, maar ook de PvdA. De kans dat men dan naar een nieuwe partij gaat in plaats van naar een andere reeds bestaande partij, wordt daardoor groter. Wellicht komen er nog wel gebeurtenissen in de komende drie weken, die wel weer ten voordele zal gaan werken voor de bestaande partijen.

Na JA21 zien we nu ook steeds meer “beweging” bij Volt. Een partij, die bij de Europese Parlementsverkiezingen in Nederland 1,9% haalde. Juist omdat het een partij is die zich op jongeren/studenten richt kan het wel eens zijn dat die onder de radar blijft van de traditionele media en de peilers.