Facebook, Google en andere grote Amerikaanse techbedrijven kunnen juridische consequenties verwachten als ze zich terug dreigen te trekken uit Europa. Volgens EU-commissaris van Mededinging, Margrethe Vestager, heeft de unie verschillende instrumenten om de techgiganten te dwingen om hun service te blijven leveren.
Aanleiding voor deze assertieve boodschap is het gedrag van de techbedrijven in Australië. Het land wil dat platforms als Google en Facebook uitgevers gaan betalen voor gedeelde nieuwscontent. De maatschappelijk betrokken multinationals dreigden hierop het continent af te sluiten van de meest populaire sites op het internet. Facebook maakte het zelfs tijdelijk onmogelijk om nieuws te delen op haar platform.
Burgerbeweging Bits of Freedom heeft ondertussen onderzoek gedaan naar de werkwijze van de techgiganten. Zij stellen dat Facebook en Google allerlei trucjes gebruiken om hun bezoekers te manipuleren. Denk hierbij aan geautomatiseerde contentfilters, dubieuze moderatie en dark patterns in de gebruikersinterface. Volgens onderzoeker Holly Robbins zijn deze tactieken an sich niet schadelijk, maar in handen van Mark Zuckerberg helaas wel:
“We moeten (echter) concluderen dat de bedrijven achter de grootste socialmediaplatformen door hun marktdominantie, manipulatieve werkwijze en gebrek aan transparantie, een bedreiging voor onze vrijheid van meningsuiting, zelfbeschikking, ons publieke debat en daarom onze democratie vormen.”
Esther Crabbendam van Bits of Freedom is het hier logischerwijs mee eens. Zij stelt dat we momenteel inderdaad in de onwenselijke situatie zitten waarbij buitenlandse bedrijven, die vooral zoveel mogelijk geld moeten verdienen voor hun buitenlandse aandeelhouders, het maatschappelijke publieke debat in Nederland gaan dicteren.
“En wie vragen heeft, kan eigenlijk nergens terecht. Er is geen klantenservice om je bij te melden. Van iedere andere winkel of dienstverlener zouden we zoiets niet pikken. Waarom van hen dan wel?”
Vragen, vragen, vragen waar zelfs de beste zoekmachines momenteel geen antwoord op hebben.
