Theo Hiddema is terug bij Forum voor Democratie en gaat de Eerste Kamer in. Nicky Pouw-Verweij is sinds vorige week Tweede Kamerlid voor JA21 en heeft een lege zetel achtergelaten. We horen hard gevloek uit de hoek van de Groep Otten (GO): daar had men ongetwijfeld gedacht dat de zetel naar GO-Statenlid Robert Baljeu zou gaan, die in de Eerste Kamer Annabel Nanninga al eens verving tijdens haar zwangerschapsverlof. Het mocht niet zo zijn: Hiddema heeft als eerste recht op deze zetel.
We herinneren ons de campagne voor de Provinciale Staten van maart 2019, die een monsterzege voor Forum opleverde. Deze ging over allerlei grote thema’s: migratie, de EU, klimaat en inkomen. Een ogenschijnlijk detail werd vergeten: wat waren dit nou eigenlijk voor verkiezingen? Ze gingen over de provincies en daar had Forum geen enkel concreet plan voor. Het ging Forum om de – door de Provinciale Statenleden gekozen – Eerste Kamer, waar de partij het kabinet zou dwingen tot ander beleid. Zo kwamen er een hoop senatoren van Forum, maar van alle ambities hoorden we vervolgens nooit meer wat.
Zie hier het probleem: of je het nou met Baudet eens bent of niet, bij Forum doen ze hun werk niet. Niemand had nagedacht wat de Eerste Kamer is, wat die doet, wat voor bevoegdheden die heeft en welke mogelijkheden er zijn om vanaf die plek het beleid echt te veranderen. Bij FvD hielden ze het simpel: de Eerste Kamer moet met wetgeving instemmen en dus kon de partij daar kabaal maken als er slechte wetten langs zouden komen. Het idee was dat als Forum nou maar groot genoeg was anderen wel zouden luisteren. Dan zou er een Australisch migratiesysteem komen en natuurlijk nul windmolens.
Dit is een van de grootste fouten die Forum ooit maakte. Al voor de Provinciale Statenverkiezingen had iedereen kunnen weten dat de partij van Baudet nooit nodig zou zijn in de Eerste Kamer. Het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zou zijn meerderheid vrijwel zeker verliezen, maar Rutte zou altijd liever samenwerken met constructieve partijen als GroenLinks en PvdA, in plaats van FvD. En zo ging het dus ook, op een enkele uitzondering na. We hoorden nooit meer wat van Forum, behalve natuurlijk dat de fractie door ruzie werd verscheurd.
Wat komt Hiddema eigenlijk doen in de Eerste Kamer? Hij stond altijd garant voor leuke uitspraken in video’s van GeenStijl. Die opnames vonden plaats in de Tweede Kamer waar de journalisten zich verdringen om gezichtsbepalende Kamerleden te spreken te krijgen. In de Eerste Kamer is alles anders: er loopt geen enkele journalist, media-aandacht is er hooguit een of twee keer per jaar en hoe populair of bekend de Eerste Kamerleden zijn maakt daarbij totaal geen verschil. Denk maar aan Annabel Nanninga: ze doet het leuk en is redelijk bekend, maar je hoort nooit iets over haar werk in de Eerste Kamer.
Dat ligt voor de hand, want in de Eerste Kamer worden de meeste wetsvoorstellen schriftelijk afgedaan. Al dat werk brengt de visie van Forum – of zo u wilt die van JA21 – niet dichterbij. De Eerste Kamer zet de agenda niet. Daar kwamen de Eerste Kamerleden van FvD opvallend laat achter. Niemand van deze politici kreeg enige bekendheid, tenzij ze die al hadden zoals Nanninga en Paul Cliteur. Theo Hiddema zegt nu dat hij in de Eerste Kamer zijn tijd niet meer hoeft te verdoen zoals voorheen, maar als straks iedereen zijn schouders ophaalt over zijn aanwezigheid, zal de interpretatie van zinloos bestede tijd snel terugkeren.
Straks zit Hiddema met Paul Frentrop en Johan Dessing in de FvD-fractie. Hun onderlinge verhoudingen zijn onbekend. We weten wel hoe de verhoudingen met de andere twee Forum-fracties zijn. Bij GO zitten nog steeds Henk Otten en Jeroen de Vries, de mannen die Forum opbouwden en aan wie iedereen zijn functie te danken heeft, senator Hiddema incluis. Ze zaten jarenlang met Hiddema en Baudet in de auto en bedachten hoe ze Forum op de kaart konden zetten. Dat lukte prima en het was nog gezellig ook. Nu zijn de verhoudingen verstoord omdat Baudet Otten met leugens aan de kant zette.
Een paar bankjes verderop zit JA21. Ook al zo’n fractie waar Hiddema zo bij zou kunnen passen en waarmee de inhoudelijke overeenkomsten immens zijn. Het enige verschil is dat Nanninga en haar collega’s een beter politiek instinct hebben: zij snappen dat het met Forum nooit meer goed komt zolang Baudet er de baas is. Hiddema staat met zijn terugkeer definitief aan de verkeerde kant van de antisemitische streep, terwijl er andere fracties zijn waar hij bij kan aanschuiven. Dat had tenminste nog wat gezelligheid opgeleverd, want voor de media-aandacht en de politieke resultaten kon Hiddema het allemaal wel laten.
Maar ja, dat laatste weet Hiddema kennelijk nog niet. Hij is niet de eerste die die fout maakt.
Hoe Forum zo’n puinhoop kon worden? U leest het in ‘De partij dat ben ik’.