Terwijl de EU Armenië en zichzelf probeerde te overtuigen dat het mogelijk is om tot verzoening te komen met de olierijke dictatuur Azerbeidzjan door slechts terughoudendheid te tonen van ‘beide kanten’, en dat vrede in de Kaukasus slechts een kwestie van verstandige keuzes is, hebben we opnieuw een gevaarlijk punt bereikt. De volgende oorlog, gepland door een van de meest beruchte dictators van de 21e eeuw is dagen of zelfs uren van ons verwijderd.
Ze zeggen dat het grappig had kunnen zijn als het niet zo triest was, want ironisch genoeg is er geen limiet aan de voorspelbare irrationaliteit en het niet-constructivisme van onze naastgelegen agressor. Elke keer als ik herzie wat er had kunnen gebeuren om de expansieve eetlust van de Azerbeidzjaanse president te stoppen, herinner ik me dezelfde uitdrukking: ‘Sfeer van straffeloosheid’. Ik ben ervan overtuigd dat ik niet de enige ben die zich deze woorden keer op keer herinnert, aangezien velen van ons begrijpen dat de angst om gestraft te worden vaak de enige drijfveer is om geen misdaad te plegen. Helaas bleken onze voorspellingen, die in mijn vorige opiniestuk tamelijk indirect werden beschreven, nogmaals juist te zijn, aangezien de sfeer van volledige straffeloosheid de nieuwe Erdogan toestond om de Kaukasus aan rand van een nieuwe oorlog te brengen op de grenzen met Armenië, door troepen te sturen die het soevereine grondgebied van Armenië oversteken.
Men kan stellen dat Azerbeidzjan 12 mei heeft gekozen om bij toeval het grondgebied van Armenië te schenden. 12 mei, de datum waarop in 1994 een trilateraal staakt-het-vuren tussen Artsakh, Azerbeidzjan en Armenië werd ondertekend, een datum die de overwinning van het bewustzijn over dat van ongegronde ambities aangaf.
We hadden dit kunnen beëindigen na aangegeven te hebben dat iemand inbreuk maakt op het soevereine grondgebied van een ander land, aangezien het voor zichzelf spreekt en een reactie met hoge resolutie van de internationale gemeenschap veronderstelt. Maar helaas was dit niet het geval als het ging om de verzoende naties van Europa. Op de een of andere manier kwamen we erachter dat degenen die hebben verklaard zich te houden aan de universele waarden en de bescherming van de mensenrechten, en die zich probeerden te verschuilen achter het principe van onschendbaarheid van de territoriale integriteit van staten wanneer het hen uitkwam, de robuuste schending van de staatsgrenzen van Armenië onopgemerkt aan zich voorbij lieten gaan.
Het zwijgen van de internationale gemeenschap en de ‘evenwichtige’ houding van velen ten aanzien van het gebruik van geweld tegen de 150.000 onschuldige burgers van Nagorno-Karabach, talloze oorlogsmisdaden, vernietiging van Armeens cultureel en religieus erfgoed, onmenselijke martelingen, moorden op Armeense krijgsgevangenen en de ontmenselijking van Armeense soldaten in het zogenaamde ‘Military Trophy park‘, resulteerde wederom in een poging van Azerbeidzjan om een nieuwe oorlog te beginnen. En zelfs nu, wanneer honderden Azerbeidzjaanse soldaten zich op ons soevereine grondgebied bevinden, horen we oproepen aan ‘beide kanten’ om terughoudendheid te betrachten.
Er is ons vrede beloofd, terwijl we ervan werden overtuigd dat de terughoudendheid van onze kant een van de belangrijkste aspecten is om die te bereiken. Wat we nu echter zien is het gevaar van nog een nieuwe oorlog, vermoedelijk van zeer ‘vreedzame’ aard. We worden passief aangevallen en toch horen we over de noodzaak om tot de ‘illusionaire verzoening’ te komen. We zijn getuige van de geboorte van een dictator die de olierijkdom heeft gebruikt om elke herinnering aan democratie of universele waarden te elimineren, zijn tegenstanders in het land gevangen te zetten, te martelen en te vermoorden en oorlogsmisdaden te plegen jegens onschuldige mensen die hebben gevochten voor hun recht op leven. Toch is er geen evenredige actie om de komende ramp te voorkomen.
De motieven van de Azerbeidzjaanse president om de komende verkiezingen in Armenië te saboteren zijn overduidelijk: democratieën vechten niet, maar helaas worden democratieën aangevallen.
Mijn bericht is niet het schuldspel. Mijn boodschap is een wake-up call, een oproep tot echte en tastbare acties, die de situatie nog steeds zouden kunnen redden en de gelegenheid bieden om de noodzaak te vermijden om de ambities van weer een andere dictator aan te pakken. Het zwijgen over de misstanden van de Azerbeidzjaanse Erdogan en het negeren van de realiteit vinden hun weerslag niet alleen binnen de perimeter van Europa, maar ook binnen de grenzen van het land van vrijheid. Talrijke corruptieschandalen waarbij met Europese politici in de hoofdrollen en destabiliserende acties van Turkije en Azerbeidzjan in derde landen zijn slechts een klein deel van wat mag worden verwacht nadat de Aliyev-Erdogan-tandem zijn ambities ten aanzien van Armenië heeft vervuld.
We waarschuwden toen, we waarschuwen nu.
