In zijn nieuwe programma Het Forum komt Thierry Baudet deze week met iets wat nog het meest wegheeft van een lange speech. Voorheen waren er in dit programma gasten, maar die zijn kennelijk geschrapt. Het voordeel ervan is dat niemand Thierry kan onderbreken of hem met zijn neus op de feiten kan drukken. Zo leren wij zijn parallelle universum kennen. Thierry babbelt driekwartier in de hoop ons te overtuigen dat er bij Forum nooit iets is veranderd. De koers van de partij is altijd hetzelfde geweest. Volgens Thierry gaat het al jaren bij Forum om dezelfde, nogal vage en algemene vraag: Waarom gaat het zo?
De context is belangrijk om deze speech te kunnen begrijpen. Afgelopen zondag stapten er opnieuw Forum-Statenleden op. Na het vertrek van de voormalige vertrouweling Arjan de Kok, die ruim twee jaar fractievoorzitter in Gelderland was, is het een nieuwe, gevoelige nederlaag. Na het uiteenvallen van de Forum-fractie in Brabant en het mislukken van de coalitie met VVD en CDA zijn meerdere Statenleden nu overgestapt naar de partij van Wybren van Haga. Een wanhoopsdaad, aangezien niemand wist dat Van Haga een partij was begonnen. Waarom gaat het zo?
Dit is niet zomaar een verlies. Door de Brabantse coalitiedeelname bleef deze Forum-fractie relatief lang bij elkaar, want een splitsing zou het einde van de bestuursmacht betekenen. Uiteindelijk vertrokken toch drie Statenleden naar JA21 en stapte een ander Statenlid op. De coalitie bleef met wat kunst en vliegwerk zitten. Nu is er niemand meer over, behalve de immer trouwe Joris van den Oetelaar, die door Thierry tot partijbestuurder is gekroond. Zo is de provincie die een jaar geleden nog Thierry’s trots was, veranderd in een ronkende puinhoop. Waarom gaat het zo?
Bij Forum maakt de leider continu rare sprongen. We horen dat het heel goed gaat met FvD op sociale media, maar we moeten ons hoognodig er ook op abonneren omdat anders de boodschap zich niet goed verspreidt. De ledentallen groeien bij Forum nog steeds, vertelt Thierry. FvD blijft de grootste ledenpartij. Zo ontstaat een rare paradox: je zou kunnen concluderen dat de boodschap van Forum annex Thierry in den lande kennelijk op veel steun kan rekenen, maar tegelijk probeert hij twijfels weg te nemen over de partijkoers. De immer enthousiaste achterban snapt het kennelijk toch nog niet helemaal. Waarom gaat dat zo?
We krijgen een terugblik op het rijke Forum-verleden. We zien EW-columnist Geerten Waling prominent opduiken in een video van de FvD-Winterschool. We zien ook Jort Kelder en een partijbestuurder van JA21. Ze hebben ongetwijfeld met elkaar gemeen dat ze liever niet aan dit samenzijn worden herinnerd. Thierry doet in zijn monoloog een poging te laten zien dat al deze afhakers fout zitten: er is nooit iets veranderd, de koers van FvD is heel consistent en dat is hijzelf ook. Eigenlijk zegt Thierry dat afhakers en critici dingen zien die er helemaal niet zijn. Waarom zou dat nou zo gaan?
Migratie, de EU, de relatie met Rusland, de energietransitie en het coronabeleid hebben een internationale dimensie met elkaar gemeen, horen we Thierry bloedserieus zeggen. Davos, de Wereldgezondheidsorganisatie, de VN, de EU, de G7 en Bilderberg zetten steeds de grote lijnen uit. Steeds vraagt het moed dit aan de orde te stellen, meldt Thierry doodleuk, daarmee verwijzend naar zichzelf. Thierry is steeds weer bereid ophef over zich heen te krijgen, terwijl mensen als Annabel Nanninga en Wybren van Haga meegaan in de gevestigde orde en er eigenlijk gewoon bij willen horen. Ging het echt zo?
Natuurlijk niet.
Forum is nooit een succes geweest omdat de partij zich buiten de gevestigde orde plaatste, maar juist omdat de partij er halfslachtig onderdeel van probeerde te zijn: door een migratie- en EU-kritisch verhaal te houden dat toch aanknopingspunten zou bieden voor met name CDA en VVD om met Forum samen te werken, in tegenstelling tot de PVV, waar middenpartijen sowieso afstand van houden. Deze ‘gematigde opstelling’ was het idee van Henk Otten en de reden voor de stijgende peilingen, niet Thierry’s uitspraken over homeopathische verdunning en een dominant blank Europa. Otten had er een dagtaak aan mensen die te laten vergeten.
Er is ongetwijfeld veel negatiefs te zeggen over alle afsplitsers van Forum, maar ze hebben – met uitzondering van de groep Van Haga – altijd gekozen voor dat bredere verhaal, niet voor Thierry’s extremistische ophef-variant. Dat blijkt juist in Noord-Brabant, waar men met die brede invulling aan een coalitie deel kon nemen, en alles ook meteen weer in duigen viel toen Thierry de partij meer dan ooit ging domineren.
De pijnlijke les is dat Thierry door zijn eigen handelen alle krediet, succes en invloed verspeelde, maar dat inzicht is op de een of andere manier niet in deze speech over de FvD-geschiedenis terechtgekomen. Niet zo raar: hij vraagt zich nooit af waarom het allemaal zo is gegaan.
