Het beeld van Gert Timmerman, van het succesduo Gert & Hermien, eenzaam op een matras in zijn verlopen studio. Met onder zijn kussen een pistool, panisch van de angst. Het is één van de opmerkelijke terzijdes in het boek Circuskind van Sandra Timmerman. De dochter van Gert schreef het om het verdriet van haar incestverleden van zich af te schrijven, omdat zij als meisje van negen slachtoffer is geworden van haar vader. Na het nieuws vorige maand dat Sandra Timmerman was overleden besloot ik het boek eindelijk te lezen. In juni had NPO 2 een documentaire uitgezonden over De Gert & Hermien Story, over het tragische leven van dit duo en ook wat dit betekende voor hun drie kinderen. Een ongelooflijk verhaal van drank en drugs, seks en geweld, decadentie en armoede en extreme godsdienstwaan. In een gezin dat bij het grote publiek toch lang gold als een idylle van huiselijk geluk.
Bijna terloops vertelt Sandra Timmerman hoe ze als meisje met Patricia Paay huilde om de dood van haar marmot, in het ouderlijke huis in Usselo. Het duo Gert & Hermien was ooit één van de best verkopende artiesten, met grote hits als ‘Alle duiven op de Dam (Shalalalie, shalalala)’ uit 1972. Mierzoete liedjes waarbij de nog jonge Hermien (die in de woorden van Sandra het ‘poppetje’ was) met de oudere Gert het ideale liefdeskoppel speelde. Een beeld dat tijdens optredens zorgvuldig in stand werd gehouden, maar thuis leidde tot extreme spanningen. Beide echtelieden waren alcoholist, verslaafd aan de pillen en gebruikten geweld. Veel geld werd verdiend maar nog meer geld verloren, aan mislukte projecten zoals de studio aan huis. Sandra leefde onder hoogspanning, samen met haar broertje Gert en zusje Sheila, maar leerde om steeds te blijven glimlachen. Voor een vader die soms met ‘verkeerde ogen’ naar haar keek.
Hoe mateloos Gert was bleek toen Hermien wilde stoppen met het slopende artiestenleven en meer rust zocht in haar geloof. Waarna Gert het roer radicaal omgooide en Gert & Hermien een religieus duo werd met grote bekeringsdrift. Dat ging zo ver dat Gert zichzelf zag als een profeet en in de studio duiveluitdrijvingen organiseerde. Hun optredens werden zo extreem dat zelfs de EO hen de deur wees en het duo vooral optrad in orthodoxe kerken, waarbij ze moesten leven van de collecte. Met nog meer armoede en spanning tot gevolg. Sandra beschrijft hoe haar vader haar eens wegstuurde met de woorden: ‘Ga weg van mij Satan!’ Na een mislukt avontuur in Israël zat de familie definitief aan de grond. Als oudste kind probeerde de 15-jarige Sandra het huishouden te doen, maar zij was zelf verwaarloosd. Toch zou later ook voor haar het podium lonken en besloot zij te gaan optreden in een zangduo met haar jongere zus.
Het was groot nieuws toen Sandra en Sheila, de dochters van Gert & Hermien, in 1992 in de Playboy verschenen. Deze ommekeer ging voor de voormalige ‘profeet’ Gert opnieuw in extremis. Terwijl zijn dochters avond na avond als sexy act langs de discotheken trokken, liep vader Gert trots rond met de Playboy in zijn binnenzak, om iedereen de naaktfoto’s van zijn dochters te laten zien, zo schrijft Sandra. Gert werd panisch, zoals al bleek uit de anekdote over de zanger alleen met een pistool in zijn studio. In 1999 besloot Hermien van Gert te scheiden en scheiden deed ook Sandra twee keer. Ze kreeg drie kinderen en beschrijft hoe ook haar eigen carrière soms ten koste ging van haar gezin. Haar broer Gert werd in 2015 veroordeeld voor het verhandelen van kinderporno en seks met dieren. Het is niet moeilijk om hier een vorm van mateloosheid te zien die Gert maar ook andere familieleden zou tarten.
Sandra koos er uiteindelijk voor om het verleden van zich af te schrijven. Dat leidde tot een pijnlijke breuk met zus Sheila, die vond dat zij de familieperikelen gebruikte voor haar eigen gewin. Sandra maakte ook een theaterstuk waarin zij het taboe wilde doorbreken om over incest te spreken. ‘Het podium leeft nog steeds in mij en lokt, in welke vorm dan ook,’ schrijft Timmerman in Circuskind. Daarmee geeft Sandra ook inzicht in wat de familie dreef, het circus Gert & Hermien waarvan zij onderdeel was en nooit meer helemaal zou kunnen loskomen:
“Ik herinner me de geur van de gordijnen en de geur van de stroom van de geluidsapparatuur op volle sterkte. Dat is altijd adrenalineopwekkend voor me gebleven, tot op de dag van vandaag. Dat hoort bij mij, bij het artiestenkind dat ik ben.”
Sandra overleed op 11 juli en werd 57 jaar. ‘De Gert & Hermien Story’ is helaas ook haar verhaal geworden.
