Als wij de beelden uit Kabul zien, vragen wij al gauw: waarom heeft de internationale gemeenschap niet kunnen of willen voorkomen dat de Taliban nu wederom aan de macht komt? Waarom doen ze nu niets, terwijl ze zien hoe een land in een fragiele regio onder de voet wordt gelopen door extremisten?
De ‘internationale gemeenschap’ is een hele aangename fictie. Het is een verzinsel waarover intellectuele boeken geschreven worden, een lekker thema om aan te roeren op een cocktailparty, een manier om je verheven te voelen boven verschrikkelijke situaties in het buitenland. Geen enkel land of volk moet zijn leven willen toevertrouwen aan verontwaardigde talkshowkijkers op een ander continent. Misschien als er een klimaatdeal gesloten moet worden, of een vluchtelingenkamp opgebouwd, maar als je land in duigen ligt, verwacht dan niets van de ‘internationale gemeenschap’.
Het verhaal van miljoenen Afghanen is ook het verhaal van de Palestijnen, de Jezidi’s, Oeigoeren, Koerden en Syriërs. Die kunnen je allemaal vertellen wat je aan de ‘internationale gemeenschap’ hebt. Er gaat geen decennium voorbij, of de ‘internationale gemeenschap’ staat ergens met de neus bovenop zonder dat ze iets doet.
Als onderdeel van deze ‘internationale gemeenschap’ zijn wij in Nederland maar al te zeker van onze morele positie. Wij brengen, samen met zoveel andere landen die ook aan de goede kant van de streep staan, orde en veiligheid. En niet te vergeten: onze liberale en democratische waarden. Ook als men aan de andere kant van de wereld niet op zit te wachten.
Er komen nu miljoenen mensen onder het schrikbewind van de Taliban. Velen zijn het nog meer eens met de Taliban dan met ons in het Westen. Diegenen die voor de Taliban vrezen, hebben wij inderdaad in de steek gelaten.
In Nederland zijn wij geopolitiek gezien ongelofelijk naïef, de keerzijde van een vredige periode. We kunnen wel wat leren van de Israeli’s die met realpolitik in het Midden-Oosten te maken hebben. Zij trekken zich niet zoveel aan van garanties, mooie woorden of onterechte beschuldigingen. Zij weten: niemand schiet te hulp als het echt gevaarlijk en moeilijk wordt. In deze wereld moet je echt in staat zijn om jezelf te beschermen. Daarom was een Joodse staat nodig. Precies de reden dat er ook een staat moet komen voor Palestijnen. Elk volk moet op eigen benen staan en heeft niets aan druk of beloftes van buitenaf. Soms kan de internationale gemeenschap zich beter nergens mee bemoeien.
Na twintig jaar proberen, is het de ‘internationale gemeenschap’ niet gelukt haar wil op te leggen aan het land. In het Midden-Oosten is dat niet anders: geen president of actiegroep kan van buitenaf vrede opleggen aan volkeren die er niet onderling uit kunnen komen. Dat is het verhaal wat elke Afghaan ons inmiddels ook kan vertellen.
