In het middeleeuwse feodale tijdperk hadden we de adel, de clerus en het gewone volk, – horigen of lijfeigenen-, dat niks te vertellen had. De adel had de rijkdom en de macht. De clerus bepaalde wat de mensen mochten geloven en denken. Volgens de Amerikaanse geograaf Joel Kotkin in zijn boek The coming of neo-feudalism: A warning to the global middle class komen we nu in een nieuw feodaal tijdperk. De aristocratie wordt nu gevormd door de superrijken, techreuzen en internetgiganten. Er is een seculiere clerus van academici, media en hogere ambtenaren die bepalen wat mag gezegd en gedacht worden. In plaats van de kerkelijke imprimatur op boeken worden boeken die niet beantwoorden aan de conventies doodgezwegen of de auteurs vinden geen uitgeverij want media en uitgeverijen zijn in handen van de superrijken. Facebook en Google zijn kampioenen geworden in de censuur. Wie buiten de schreef gaat wordt verbannen naar de ‘digitale goelag’. Journalisten informeren nu niet meer het publiek, ze onderwijzen het publiek.
Er is een alliantie ontstaan tussen de nieuwe clerus, de big tech oligarchen en multinationals. Werknemers mogen geïndoctrineerd worden, bijvoorbeeld in de genderideologie of in anti-racisme. Jeff Bezos financiert Black Lives Matter. Blanke mensen mogen gediscrimineerd worden zodat het niet meer zozeer gaat om de verdiensten en de ervaring. Grappig is dat Aziaten in de VS van dit beleid de voornaamste slachtoffers zijn. Aziaten doen het heel goed in het hoger onderwijs, maar nu wordt hun toegang beperkt. In plaats van begaafdheid en hoge cijfers wordt toegang tot de beste universiteiten bepaald door de etniciteit of door een loterij. Een van de kernwaarden van de democratie, de sociale mobiliteit, wordt hierdoor aangetast, alsook de kwaliteit van het onderwijs. In Europa zien we hetzelfde fenomeen. Ik heb scholen bezocht die jaren geleden als de beste elite-scholen bekend stonden en die nu helemaal verloederd zijn want er moeten ‘gelijke kansen’ zijn. Dat kinderen van immigranten die het echt willen maken hiervan de voornaamste slachtoffers zijn ontgaat de beleidmakers.
De seculiere clerus is een sociale klasse die weet wat goed is voor ons. De zogenaamde kwaliteitskranten hebben sedert enkele jaren een betuttelende rubriek om te onderscheiden wat waar is en wat onwaar is. De ‘waarheid’ wordt zonodig na enige tijd aangepast, bijvoorbeeld betreffende de effectiviteit van mondkapjes, de groepsimmuniteit of de oorsprong van covid-19. Zelfs wetenschappers die achteraf gelijk lijken te hebben riskeren eerst naar de digitale goelag verbannen te worden. Galilei is terug van weggeweest.
Het is van belang vast te stellen wat we verliezen bij een nieuw feodalisme. Kotkin refereert in dit verband naar de sterke reductie van de sociale mobiliteit, het verdwijnen van de middenklasse en het gebrek aan vertrouwen in de instellingen. Er is een gebrek aan perspectief vooral als de kosten van de klimaatbeheersing en de energietransitie de pan zullen uitrijzen. Volgens Kotkin is er “een patroon waarbij de middenklasse en de arbeidersklasse betaalt voor de obsessie van de rijken”. De Amsterdamse grachten staan vol met elektrische SUV’s, maar niet in Nieuw-West. Huizen worden voor de jongere generatie onbetaalbaar. De rijken worden steeds rijker, zelfs dankzij de pandemie. Kleine middenstanders hebben steeds meer moeite om te overleven. Gepensioneerden zijn 20 procent in koopkracht achteruitgegaan.
De oplossing ligt volgens Kotkin in een hersteld vertrouwen in de samenleving. Ja, vertrouwen in wat de blanken tot stand hebben gebracht in de VS, Canada, Australië en in Europa. Neem bijvoorbeeld de vooruitgang die zwarten in de VS hebben gemaakt sinds de jaren zestig. Er is meer rassengelijkheid, veel zwarten behoren nu tot de middenklasse, er zijn veel zwarte burgemeesters, velen hebben een leidinggevende functie in het bedrijfsleven en in de politiek. In eigen land zien we hoe in een een relatief korte periode allochtonen belangrijke posities hebben ingenomen. Een liberale democratie kan zichzelf corrigeren. Er zijn grote veranderingen mogelijk zonder staatsgreep of zonder burgeroorlog.
De conclusie die we hieruit kunnen trekken is dat de progressieven en al wat ‘links’ is, doordat ze de blanke beschaving aanvallen en ondermijnen, de emancipatie van minderheden juist tegenwerken. Een groot probleem is dat bij de progressieven extremisten het voor het zeggen hebben. De gekte rondom gender is er een voorbeeld van. Een democratie waar de extremisten regeren is niet mogelijk. Is dit misschien dè oorzaak van de problemen rondom de kabinetsformatie? De meerderheid bevindt zich in het midden, maar die hebben geen stem. Zij zijn verbannen uit het publieke debat, uit de entertainment industrie, uit de meeste media. Dit opent volgens Kotkin de weg naar een nieuw feodalisme en dictatoriale ideologieën.
Er is reden tot optimisme. Dank zij de pandemie en opeenvolgende rampen ten gevolge van de klimaatverandering zal in de wereld meer en meer het besef groeien dat de blanke beschaving de beste waarborg biedt tegen burgeroorlogen en voor solidariteit met eender wie. De voorbije jaren hebben miljoenen feodale regimes ontvlucht en hun heil gezocht in het Westen. Voor de toekomst is het essentieel dat de westerse democratieën stand houden. Er is behoefte aan een grote middenpartij die de meerderheid een stem geeft en gekke progressief-linkse ideeën door het genderneutrale toilet spoelt.
