‘De rek is eruit,’ dat had VVD-wethouder Anne Mulder kunnen zeggen bij zijn lancering als lijsttrekker van de Haagse VVD, maar hij zei dat als eindverantwoordelijke voor de financiën van de gemeente Den Haag. De situatie is zo zorgelijk dat het de gemeente nauwelijks lukt om de begroting voor volgend jaar sluitend te krijgen. Alleen door een eenmalige meevaller na een rechtszaak tegen het Rijk en door een flinke greep in de al karige reserves, lukt het nog om geen zwarte cijfers te schrijven.
Reden voor de precaire situatie is volgens de gemeente dat Den Haag simpelweg te weinig geld krijgt van het Rijk voor alle taken die moeten worden uitgevoerd. En daar heeft de gemeente he-le-maal gelijk in. De financiële situatie wordt onhoudbaar; er moeten in het regeerakkoord miljarden voor gemeenten worden vrijgespeeld.
Wat is aan de orde?
Het sluiten van politiebureaus, bejaardencentra en ziekenhuizen. Investeringen in infrastructuur die uitblijven. De personeelstekorten in de zorg, het onderwijs en bij de politie. Onbegrijpelijke kortingen op het Gemeentefonds, voor Den Haag maar liefst 60 miljoen euro per jaar.
Keer op keer wordt er gemarchandeerd met de kwaliteit van onze directe leefomgeving en komen steeds meer gemeenten in ons land (financieel) ernstig onder druk te staan.
Als gevolg van het Rijksbeleid moeten gemeenten voor het sluitend krijgen van hun begrotingen steeds vaker bezuinigen, de lokale lasten verhogen of zelfs beide varianten toepassen.
Langzaam maar zeker zakken we daarbij door een ondergrens. Zo ook in Den Haag.
De wethouder financiën stelt dat het uitblijven van een nieuw kabinet de landelijke overheid ook geen zicht kan geven op duidelijkheid voor de toekomst.
Ook die zorg wordt gedeeld. Goed dus dat zowel wethouder Mulder – met ‘Beste Rijk, kom over de brug’, als burgemeester Van Zanen in zijn rol als VNG-voorzitter – met ‘Alsjeblieft parlement, schiet een beetje op’, signalen van ongeduld uitzenden, maar het mag allemaal een stuk scherper.
Want het is een gotspe dat er na maanden van soebatten nog geen nieuwe regering is. Interessant hierbij is de vraag hoe het in dat kader zit met het dreigement van een grote groep Nederlandse gemeenten om de werkzaamheden in de herfst neer te leggen als er niet snel extra geld komt vanuit het Rijk.
98 procent van de gemeenten, waaronder Den Haag, schaarden zich op 16 juni jongstleden bij VNG-congres achter een motie waar gemeenten dit najaar zullen overgaan tot het teruggeven, niet uitvoeren en niet meer aanpakken van nieuwe taken. Denk daarbij aan het stoppen met de uitvoering van de inburgeringswet, het niet verder invoeren van de omgevingswet, het niet meer handhaven op zaken waarvan de boetes naar de rijkskas gaan en stoppen met het onderbrengen van statushouders
Interessant is dé vraag wat de gemeenten nu gaan doen.
Gaan ze de aangekondigde maatregelen bij het almaar uitblijven van een nieuw kabinet daadwerkelijk nemen of blijft het bij blaffen in plaats van bijten richting het Rijk?
