Europarlementariërs van Sociaal-democraten, Groenen, Renew (Alde) en de linkse GUE/NGL hebben in een brief besturen van grote Europese bedrijven gevraagd te stoppen met adverteren op Facebook en via Google. Hierover bericht de Volkskrant. Volgens de europarlementariërs zijn Facebook en Google verantwoordelijk voor ‘een ondoorzichtig en giftig ecosysteem dat een bedreiging vormt voor privacy, sociale cohesie en democratie wereldwijd’. Door te adverteren dragen de bedrijven bij aan de groei en het bestaan van Facebook en Google.
Alleen al in 2020 werd door europese bedrijven voor 70 miljard euro aan advertentieruimte op Facebook en Google uitgegeven. Van al dit geld gaat tenminste de helft en soms driekwart naar Facebook en Google zelf.
Eén van de grootste kritiekpunten op Facebook en Google is het voortdurende schenden van privacy door gebruik van trackers en cookies. Ook het feit dat Facebook en Google veel advertentiegeld wegtrekken van andere media is een lang een doorn in het oog van veel europarlementariërs.
Bovendien wordt vooral Facebook verantwoordelijk gehouden voor het vergroten van polarisatie in de maatschappij. De algrotissmes waarmee Facebook werkt zorgen voor een steeds versterkender effect waardoor extremisme en ophef aan kracht en invloed winnen terwijl feiten en nuances aan kracht inboeten. Dit effect is ook zichtbaar bij Youtube, wat een onderdeel is van Google.
De Europese adverteerdersbranchevereniging IAB laat in een reactie aan de Volkskrant weten:
“Digitale advertenties vormen een onmisbaar marketingkanaal voor bedrijven en zijn een essentiële inkomstenbron voor uitgevers. Wij verwelkomen maatregelen om vertrouwen en transparantie te vergroten, maar online advertenties hebben drie decennia een vrij en open internet ondersteund en we moeten er allemaal voor zorgen dat dat nog vele jaren zo blijft.”
Uit recente onthullingen door de Wall Street Journal dankzij informatie die is verkregen van Facebook-klokkenluiders, blijkt dat Facebook in de eerste plaats voor de winst gaat en het maatschappelijke belang daaraan ondergeschikt blijft. Zo zouden algoritmes zijn geprogrammeerd om ophef en haat te versterken omdat mensen daardoor langer online blijven en dus voor meer advertentie-inkomsten zorgen. Terwijl algoritmes die ‘hate speech’ en Facebook-regels overschrijdende content moeten bestrijden juist zeer slecht lijken te werken en hooguit een paar procent van alle te verwijderen content detecteert.
Het resultaat van deze polarisatie heeft er in het verleden mede voor gezorgd dat in Myanmar, dankzij oproepen en propaganda via Facebook, genocide werd gepleegd. Ook in bijvoorbeeld een land als Ethiopië lijkt haatzaaierij via Facebook een factor in mensenrechtenschendingen en genocide. Sinds het begin van de Covid19-pandemie zorgen de algoritmes van Facebook en Youtube er voor dat de wereld wordt overspoeld door een tsunami aan nepnieuws en desinformatie over ander andere de coronavaccins en het Covid19-virus.
Volgens Amerikaanse onderzoekers is er, buiten de schuld van Facebook om, veel sprake van advertentiefraude: pagina’s die door niemand worden bekeken, pageviews die automatisch worden gegenereerd en botnets die zorgen voor automatische klikken op advertenties worden gebruikt om een veel groter bereik aan adverteerders voor te spiegelen dan wat het bereik in werkelijkheid is. Hierdoor betalen adverteerders te veel geld voor niet bestaande ‘views’ of geautomatiseerde ‘clicks’ en verdwijnt het advertentiegeld in de zakken van criminelen.
